Γιατί το Χάρβαρντ «αθωώνει» την ωραία Ελένη για τον Τρωικό Πόλεμο

Το Χάρβαρντ «αθωώνει» την ωραία Ελένη για την αφορμή του Τρωικού Πολέμου, που αποτελεί μία από τις συναρπαστικότερες ιστορίες της ελληνικής μυθολογίας.

Όπως υποστηρίζεται, ως αιτία του (δεκαετούς) πολέμου ήταν μια προίκα που υποσχέθηκαν οι Τρώες στους Αχαιούς, όταν ενώθηκαν με γάμο μέλη των βασιλικών οικογενειών από τις δύο πλευρές.

Η προίκα αυτή, που φέρεται να περιελάβανε τρία νησιά του ανατολικού Αιγαίου δεν δόθηκε ποτέ και η αθέτηση της συμφωνίας πυροδότησε τη σύγκρουση αρκετές γενιές αργότερα, όταν ένας Αχαιός βασιλιάς αποφάσισε να διεκδικήσει όλα εκείνα που είχαν υποσχεθεί στον πρόγονό του!

Τα νησιά ενδέχεται να ήταν η Τένεδος, η Ιμβρος, ενώ το τρίτο είτε η Λήμνος είτε η Λέσβος.  Εξάλλου, την εποχή εκείνη δεν ήταν ασυνήθιστο να ξεσπούν αιματηρές συγκρούσεις για βεντέτες, προσβολές και γαμήλιες διενέξεις.

Ερευνα του ιστορικού Μάικλ Σπένσερ από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, αλλά και τα συμπεράσματα του καθηγητή Κλασικών Σπουδών και μελετητή στο Χάρβαρντ, Νίκολας Μπλάκγουελ, ρίχνουν νέο φως στον Μυκηναϊκό πολιτισμό και στον πόλεμο που αυτός ενεπλάκη.

Πόλεμος που δεν αναφέρεται ως Τρωικός, αλλά πιθανολογείται ότι πρόκειται γι’ αυτόν. Οι επιστήμονες επιχειρούν, μάλιστα, να αποκωδικοποιήσουν τις πινακίδες με τη σφηνοειδή χιττιτική γλώσσα. Με τον τρόπο αυτό προσπαθούν να εκμαιεύσουν πληροφορίες σχετικά με τον πόλεμο και τα αίτια αυτού.

Στο νέο βιβλίο «Το Μυκηναϊκό Αιγαίο μέσα από τα Χεττιτικά Κείμενα» προσφέρεται επίσης μία διαφορετική οπτική στον διαχρονικό αυτό ιστορικό γρίφο του Τρωικού Πολέμου και του Μυκηναϊκού πολιτισμού.

Ο συγγραφέας του βιβλίου Κωνσταντίνος Κοπανιάς παρουσιάζει για πρώτη φορά μεταφρασμένα στα ελληνικά τα επίμαχα κείμενα γραμμένα στη χεττιτική γλώσσα και σε σφηνοειδή γραφή.

Πρόκειται για επιστολές και ερωτήσεις βασιλιάδων προς διάφορους θεούς (χρησμούς), διπλωματικές αλληλογραφίες και περιγραφές εκστρατειών.

Σε αυτά συναντά κανείς ενδιαφέρουσες πληροφορίες που πιθανολογείται ότι συνδέονται με τον Τρωικό Πόλεμο, δίχως να επιβεβαιώνεται ότι πρόκειται γι’ αυτόν. Παρ’ όλα αυτά, αναφέρονται σ’ ένα βασίλειο των Αχαιών, το οποίο ενεπλάκη σε πόλεμο για μια προίκα που δεν δόθηκε ποτέ.

Ο πόλεμος αυτός, μάλιστα, συμπίπτει με τις χρονολογίες στις οποίες τοποθετούσαμε τον Τρωικό. Ο συγγραφέας θεωρεί περίεργο να ονομάζεται «Αλέξανδρος» ο βασιλιάς των Τρώων, όμως ο Ομηρος, ενώ διαχωρίζει γλωσσικά τους Τρώες από τους συμμάχους τους στη Μικρά Ασία, τους ίδιους τούς παρουσιάζει ως ομόγλωσσους και ομόθρησκους των Ελλήνων με κάποιες διαφορές μόνο στα έθιμα.

Ηταν ένας βασιλιάς των Αχιγιάβα (Αχαιών) αυτός που αποφάσισε να διεκδικήσει μέσω πολέμου αυτό που είχαν υποσχεθεί στον πρόγονό του και βασιλιά της Wilusa (Ιλίου).

Ολα τα παραπάνω προκύπτουν από τα χεττιτικά κείμενα που ανακαλύφθηκαν. Σε αυτά συναντά κανείς τον όρο «Αχιγιάβα», ο οποίος θεωρείται από τη συντριπτική πλειονότητα των μελετητών ότι σχετίζεται ετυμολογικά με το εθνώνυμο «Αχαιοί».

Οι Χετταίοι αναφέρονται και σε κάποιον Πιγιαμαράντο, ο οποίος ήταν Χετταίος που συμμάχησε με τους Ελληνες. Αυτός παρενοχλούσε συστηματικά τα παράλια και την ενδοχώρα της Μικράς Ασίας και σημείωνε σημαντικές νίκες.

Οι Χετταίοι γράφουν: «Εδιωξε από το Ιλιον (Wilusa) τον βασιλιά Αλέξανδρο (Alaksandu). Πήγε ως εκεί με τον στρατό του και τον έδιωξε. Τον τρόμαξε και έφυγε; Επαναστάτησαν οι κάτοικοι του Ιλίου και τον έδιωξαν; Δεν γνωρίζουμε. Πάντως, ο Αλέξανδρος ήταν βασιλιάς, υποτελής του Χετταίου ηγεμόνα, είχαν υπογράψει συνθήκη μεταξύ τους, γι’ αυτό και οι Χετταίοι τελικά τον βοήθησαν να ξαναπάρει τον θρόνο».