Η έκθεση των εργων τέχνης των κρατουμένων των φυλακών της Αλικαρνασσού
Φωτογραφία Αρχείου

Στην πλατεία Ελευθερίας έγινεγια άλλη μια χρονιά η έκθεση των εργόχειρων των κρατουμένων των φυλακών της Αλικαρνασσού. Εργόχειρα από ξύλο, πηλό, ανακυκλώσιμα υλικά, υγρό γυαλί, αλλά και χάντρες, φυτώρια, σαπούνια και κεριά είναι οι δημιουργίες των κρατουμένων, οι οποίες αφενός συμβάλλουν στην οικονομική ενίσχυση των ίδιων και αφετέρου γεμίζουν δημιουργικά τον ελεύθερο χρόνο τους.

Βασικό μέλημα αυτής της πρωτοβουλίας είναι αρχικά η δημιουργική απασχόληση των τροφίμων με σκοπό την ομαλή επανένταξή τους στην κοινωνία, αλλά και η αποφυγή της υποτροπής τους.

Έπειτα, η εκμάθηση από τον κρατούμενο μίας τέχνης έχει γι’ αυτόν πολλαπλά οφέλη: Στην ελεύθερη ζωή του θα αποδειχθεί χρήσιμη βιοποριστικά, δημιουργεί διαύλους επικοινωνίας μεταξύ φυλακισμένων, έχει σκοπό την κατάργηση της παραδοχής ότι η φυλακή είναι ένας χώρος απλού εγκλεισμού και επίσης παρέχει και οικονομικές απολαβές στους δημιουργούς κρατουμένους.

Η “Π” βρέθηκε στην έκθεση των εργόχειρων στην πλατεία Ελευθερίας και συνομίλησε με τον σωφρονιστικό υπάλληλο κ. Μανώλη Αθανασάκη, ενώ επικοινώνησε και με τον διευθυντή των φυλακών της Αλικαρνασσού, κ. Κώστα Μαυραντωνάκη.

Ο κ. Αθανασάκης Μανόλης, σωφρονιστικός υπάλληλος
Ο κ. Αθανασάκης Μανόλης, σωφρονιστικός υπάλληλος

Πληροφορίες σχετικά με την έκθεση

Η έκθεση των εργόχειρων των φυλακισμένων, σύμφωνα με τον κ. Μαυραντωνάκη, μετρά πάνω από 30 χρόνια, ενώ εμπνευστής και στηρικτής της ήταν ο καλλιτέχνης κ. Μαρκατάτης, μέλος της Νομαρχιακής Επιτροπής Λαϊκής  Επιμόρφωσης. Παλιότερα η έκθεση λάμβανε χώρα στην πλατεία Δασκαλογιάννη και τα τελευταία χρόνια έχει μεταφερθεί στην πλατεία Ελευθερίας. Η έκθεση γίνεται κάθε χρόνο, συνήθως τον μήνα Αύγουστο, ύστερα από αδειοδότηση του Δήμου Ηρακλείου για παραχώρηση του χώρου.

μπουκάλια, τα οποία δημιουργήθηκαν από πολτοποιημένες εφημερίδες

Ειδικά εργαστήρια και πρωτοποριακές ιδέες στην Αλικαρνασσό

Ο κ. Μαυραντωνάκης και ο κ. Αθανασάκης μάς ενημερώνουν ότι το σωφρονιστικό κατάστημα της Αλικαρνασσού είναι εφοδιασμένο με διαμορφωμένα εργαστήρια, ειδικά για την κατεργασία οποιουδήποτε υλικού, ενώ αίσθηση προκαλεί η ενασχόληση των κρατούμενων με ανακυκλώσιμα προϊόντα.

Στην έκθεση ο κόσμος μπορεί να βρει εργόχειρα, όπως κρεμαστά, διακοσμητικά χώρου, μπουκάλια, τα οποία δημιουργήθηκαν από πολτοποιημένες εφημερίδες. Εκτός αυτών, η έκθεση διαθέται σαπούνια, κατασκευσμένα από λίπη και λάδια, τα οποία περισυλλέγονται στο κατάστημα, που διαθέτει σαπωνοποιείο, ενώ «καμάρι» τους, όπως αναφέρουν είναι και το φυτώριο. Προϊόντα όπως σαπούνια και φυτώρια, εφοδιάζουν άλλες φυλακές και όχι μόνο.

Δήλωση Μαυραντωνάκη: “Βασικό κριτήριο η όρεξη”

Ο κ. Μαυραντωνάκης, επίσης, τονίζοντας τον διπλό στόχο αυτής της διαδικασίας, που δεν είναι άλλος από τη δημιουργική απασχόληση των κρατουμένων αλλά και την οικονομική τους ενίσχυση, επισημαίνει: «Για να απασχοληθεί ένας κρατούμενος με αυτές τις διεργασίες, το βασικό είναι να έχει την όρεξη.

Δεν είναι υποχρεωτική αυτού του είδους η απασχόληση. Το πρώτο κριτήριο είναι η θέλησή του για δουλειά. Ύστερα, εξαιτίας της ύπαρξης αιχμηρών αντικειμένων στα εργαστήρια, εξετάζεται αν είναι πειθαρχικά κολάσιμος, αν δηλαδή είναι ήρεμος και δεν δημιουργεί προβλήματα και εντάσεις, οι οποίες μπορεί να τον ωθήσουν να γίνει βίαιος.

Φυσικά, ένα σημαντικό κριτήριο είναι και το αν πιάνουν τα χέρια του, αν δηλαδή έχει την ικανότητα να επιτελέσει τις εργασίες με επιτυχία, διότι σε καμία περίπτωση δεν είναι επιθυμητά τα εργατικά ατυχήματα. Όλοι οι κρατούμενοι όμως είναι εν δυνάμει ικανοί να μπουν στα εργαστήρια. Δεν αποτελεί κριτήριο ούτε ο χρόνος ποινής τους,ούτε ο λόγος, αλλά ούτε και η εθνικότητά τους».

Δήλωση Αθανασάκη: Αυτή η διαδικασία είναι κίνητρο για τους φυλακισμένους

«Το μεγάλο στοίχημα στην Αλικαρνασσό είναι να μην έχουμε κρατούμενους, αλλά εργαζόμενους. Μέσα στη φυλακή υπάρχουν ειδικά εργαστήρια, στα οποία οι τρόφιμοι μπορούν να δημιουργούν τα εργόχειρα, ενώ έρχεται δασκάλα εθελοντικά και τους δείχνει πώς να τα φτιάχνουν.

Αυτές οι διεργασίες είναι σημαντικό εφόδιο για την επανένταξή τους, ενώ ξεφεύγουν απ’ την καθημερινότητα της φυλακής. Αυτή η διαδικασία είναι ένα κίνητρο, τους βάζει μυαλό, ενώ αποτελεί και οικονομικό κίνητρο.

Το μεγαλύτερο μέρος των ανθρώπων, που ασχολούνται με αυτές τις διεργασίες, φαίνεται να έχει αντίκτυπο και στην ψυχολογία τους, αφού είναι πιο ήρεμοι εξαιτίας της δημιουργικότητας, ενώ σε καμία περίπτωση δεν θέλουν να χάσουν την άδεια πρόσβασής τους στα εργαστήρια, σε περίπτωση δημιουργίας κάποιου προβλήματος», αναφέρει ο κ. Αθανασάκης.

Ανταπόκριση του κόσμου

Ο κόσμος ανταποκρίθηκε πολύ ζεστά, θεωρώντας αυτή τη διαδικασία μία αξιόλογη κίνηση. Ο κ. Αθανασάκης αναφέρει: «Ο κόσμος το αντιμετωπίζει πολύ ζεστά, αγοράζει. Ενθουσιάζεται, ενώ βρίσκει και πράγματα τα οποία δεν υπάρχουν στο εμπόριο. Ακόμη και οι τουρίστες ενδιαφέρονται. Διαβάζουν τις επιγραφές, μας ρωτούν και, μόλις ενημερωθούν, ενθουσιάζονται πολύ περισσότερο».

Ο κ. Μαυραντωνάκης αναφέρει: «Η ανταπόκριση του κόσμου είναι ιδιαίτερα θερμή. Υπάρχουν ακόμη και παραγγελίες. Τους ευχαριστούμε πάρα πολύ και τους παροτρύνουμε να ενισχύουν ακόμη περισσότερο αυτό το έργο καθώς και μέσα στη φυλακή υπάρχουν άνθρωποι, οι οποίοι πραγματικά είναι άποροι.

Μπορεί κάποτε να υπέπεσαν στο έγκλημα, αλλά σίγουρα τους αξίζει μία δεύτερη ευκαιρία. Ευχαριστώ θερμά επίσης τη Μαριάνθη Σφακιανάκη, η οποία είναι κεραμίστρια, που απασχολείται εθελοντικά στη φυλακή και αφοσιώνεται στο να μάθει στους κρατούμενους την τέχνη. Η φυλακή δεν είναι στείρος χώρος εγκλεισμού ανθρώπων και ψυχών. Προσπαθούμε να τον κάνουμε δημιουργικό χώρο, που να συμβάλλει στην επανένταξη του ανθρώπου στην κοινωνία».