«Η γνώση της ιστορίας, γενικά, και του τόπου μας, ιδιαίτερα, δημιουργεί ιστορική συνείδηση, συμβάλλει στην κατανόηση του παρόντος και στις αποφάσεις, που μπορεί να πάρει κανείς για το μέλλον».
Aυτό τονίζει μιλώντας στην «Π» ο πολιτικός μηχανικός, πρώην αντιδήμαρχος Ηρακλείου και επί σειρά ετών πρόεδρος της Ηράκλειας Πρωτοβουλίας, κ. Μανόλης Βασιλάκης, με αφορμή την παρουσίαση του νέου βιβλίου της, με τίτλο «Ο Μίτος της Αριάδνης – Ξετυλίγοντας την ιστορία της πόλης του Ηρακλείου – Δεύτερος κύκλος – 20 χρόνια μετά», αύριο, Σάββατο 11 Οκτωβρίου, στις 11 το πρωί, στην αίθουσα Μανόλης Καρέλλης του δημοτικού κτηρίου, στην οδό Ανδρόγεω.
Πρόκειται για την καταγραφή 18 ομιλιών-μαθημάτων διακεκριμένων επιστημόνων, με περιεχόμενο τη διαχρονική πορεία και ιστορική διαδρομή του Ηρακλείου, που έγιναν στο πλαίσιο του δεύτερου κύκλου των διαλέξεων για την πόλη μας, τις οποίες διοργάνωσε η παράταξη στον ίδιο χώρο, κατά τα έτη 2016-2018.
Οι ομιλητές των οποίων τα κείμενα περιλαμβάνονται στον τόμο είναι οι εξής (με αλφαβητική σειρά): Αντώνης Αναστασόπουλος, Αντώνης Βασιλάκης, Θεοχάρης Δετοράκης, Μανόλης Δρακάκης, Γιάννης Ζαϊμάκης, Ελευθερία Ζέη, Δημήτρης Καρατζάνης, Αντώνης Καρτσάκης, Μαρία Κωνσταντουδάκη-Κιτρομηλίδου, Μάρα Παναγιωτάκη, Ben Petre, Κλεάνθης Σιδηρόπουλος, Λιάνα Σταρίδα, Γιώργος Τζωράκης, και Άγγελος Χανιώτης.
Ο πρώτος κύκλος έγινε το 1996-1997 και όπως εξηγεί ο κ. Βασιλάκης, ως πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής, η επιτυχία τόσο των διαλέξεων όσο και του βιβλίου, το μεγάλο ενδιαφέρον για τις κρητολογικές σπουδές, οι νέες αρχειακές έρευνες και τα νέα αρχαιολογικά ευρήματα, ήταν οι λόγοι που οδήγησαν στην απόφαση για έναν νέο κύκλο.
Πολλά άλλαξαν μέσα στην 20ετία που μεσολάβησε, όμως κάποια πράγματα διατηρήθηκαν, δείχνοντας την συνέχεια της προσπάθειας.
«Αυτά τα 20 χρόνια -υπογραμμίζει ο κ. Βασιλάκης- είναι μια σημαντική διαφορά: Σημαντικοί ομιλητές και τακτικοί ακροατές των ομιλιών του πρώτου κύκλου είχαν φύγει από τη ζωή, όταν άρχισε ο δεύτερος και αντίστροφα κάποιοι από τους ακροατές του δεύτερου ήταν ακόμα μαθητές, όταν τελείωσε ο πρώτος.
Ενώ αναφερόμαστε στις ίδιες ιστορικές περιόδους, δεν υπάρχουν επαναλήψεις: οι ομιλίες του δεύτερου κύκλου είναι διαφορετικές από εκείνες του πρώτου».
Ο ίδιος μιλά στην «Π» -μεταξύ άλλων- για τους ομιλητές του πρώτου κύκλου, που δεν βρίσκονται πλέον στη ζωή και για τη στιγμή ή τη διάλεξη που έχει μείνει έντονα χαραγμένη στη μνήμη του.
«Η επιτυχία του πρώτου κύκλου μας οδήγησε στην απόφαση για έναν νέο»
-Ο κύκλος των διαλέξεων, που διοργάνωσε το τμήμα νέων της Ηράκλειας Πρωτοβουλίας με το γενικό τίτλο «Ο μίτος της Αριάδνης», πραγματοποιήθηκαν από 9-11-1996 μέχρι 10-5-1997 στην αίθουσα «Ανδρόγεω». Ακολούθησε το 2016-2018 «Ο Μίτος της Αριάδνης – Ξετυλίγοντας την ιστορία της πόλης του Ηρακλείου, 20 χρόνια μετά». Ποιο ήταν το βασικό κίνητρο για τη διοργάνωση αυτών των δύο κύκλων διαλέξεων;
«Ο πρώτος κύκλος (1996-1997) πραγματοποιήθηκε μετά την έκφραση της ρητής επιθυμίας των νέων της παράταξης να διδαχθούν την ιστορία του Ηρακλείου. Η ποιότητα των διαλέξεων οδήγησε στην έκδοση του βιβλίου το έτος 2000. Η επιτυχία του πρώτου κύκλου, τόσο των διαλέξεων όσο και του βιβλίου, το μεγάλο ενδιαφέρον για τις κρητολογικές σπουδές, οι νέες αρχειακές έρευνες και τα νέα αρχαιολογικά ευρήματα ήταν οι λόγοι, που μας οδήγησαν στην απόφαση για έναν νέο κύκλο».
-Ποιες είναι οι διαφορές και ποιες οι ομοιότητες που έφερε ή πήρε η 20ετία;
«Διατηρήσαμε πάρα πολλά στοιχεία του πρώτου στον δεύτερο κύκλο: Οι ομιλίες ξεκινούν από την Κνωσό, αναφέρονται σ’ όλες της περιόδους της κρητικής ιστορίας και φτάνουν ως τις μέρες μας. Οι ομιλητές είναι από τους κορυφαίους για κάθε περίοδο.
Οι ομιλίες έγιναν στην ίδια αίθουσα, αυτήν της οδού Ανδρόγεω, που εν τω μεταξύ έλαβε το όνομα «Μανόλης Καρέλλης», την ίδια μέρα και ώρα, Σάββατο 11 το πρωί, ακολούθησε η έκδοση βιβλίου. Ο κύκλος των ομιλιών και το βιβλίο έχουν τον ίδιο τίτλο: “Ο Μίτος της Αριάδνης – Ξετυλίγοντας την ιστορία της πόλης του Ηρακλείου”, με την προσθήκη «20 χρόνια μετά» για τον δεύτερο κύκλο. Αυτά τα 20 χρόνια είναι μια σημαντική διαφορά:
Σημαντικοί ομιλητές και τακτικοί ακροατές των ομιλιών του πρώτου κύκλου είχαν φύγει από τη ζωή όταν άρχισε ο δεύτερος και αντίστροφα κάποιοι από τους ακροατές του δεύτερου ήταν ακόμα μαθητές, όταν τελείωσε ο πρώτος. Ενώ αναφερόμαστε στις ίδιες ιστορικές περιόδους, δεν υπάρχουν επαναλήψεις: οι ομιλίες του δεύτερου κύκλου είναι διαφορετικές από εκείνες του πρώτου».
-Ως πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής, ποιο είναι το ιστορικό της παρούσας έκδοσης;
«Η ερώτηση έχει ήδη απαντηθεί με όσα αναφέρθηκαν παραπάνω: Ο πρώτος κύκλος υπήρξε οδηγός για τον δεύτερο. Λεπτομερέστερα θ’ αναφερθώ στην παρουσίαση του προσεχούς Σαββάτου, καθώς αυτό θα είναι το θέμα της σύντομης ομιλίας μου».
«Η γνώση της ιστορίας συμβάλλει στις αποφάσεις, που μπορεί να πάρει κανείς για το μέλλον»
-Η πρώτη έκδοση έχει κείμενα ανθρώπων που άφησαν έντονο το αποτύπωμα στην τοπική πατριδογνωσία, όπως οι Γιάννης Σακελλαράκης, Νικόλας Φαράκλας, Νίκος Παναγιωτάκης, Στέλλα Παπαδάκη-Όκλαντ, Χρυσούλα Τζομπανάκη, Λιάνα Χανιωτάκη-Σταρίδα, Θεοχάρης Δετοράκης, Γιάννης Περτσελάκης, και που οι περισσότεροι έχουν φύγει από τη ζωή. Τι θυμάστε από την εποχή αυτή και τους ανθρώπους αυτούς;
«Από τον πρώτο κύκλο θυμάμαι τον ενθουσιασμό των νέων της Ηράκλειας Πρωτοβουλίας, που υπήρξαν άριστοι οργανωτές και άριστοι οικοδεσπότες. Θυμάμαι τις ομιλίες, τις οποίες, άλλωστε, έχω διαβάσει και ξαναδιαβάσει. Διατηρώ με σεβασμό τη μνήμη των ομιλητών του πρώτου κύκλου και δυστυχώς και του δεύτερου, που δεν ζουν πια.
Τους περισσότερους γνώριζα καλά και κάποιοι με τιμούσαν με την φιλία τους. Ήταν όλοι ανεξαιρέτως σπουδαίοι επιστήμονες και άνθρωποι. Άφησαν σπουδαίο έργο και ένα δείγμα γραφής στους δύο τόμους του Μίτου της Αριάδνης, όπου μπορεί κανείς να αναγνωρίσει εξ όνυχος τους λέοντες».
-Η έκδοση αυτή είναι εξαντλημένη, υπάρχει κάποια σκέψη για επανέκδοσή της;
«Πράγματι έχει ουσιαστικά εξαντληθεί και η δεύτερη έκδοση του πρώτου κύκλου, που πραγματοποιήθηκε το 2011. Είναι πολύ πιθανό να υπάρξει ενδιαφέρον για τον πρώτο κύκλο από εκείνους που θα αποκτήσουν το βιβλίο του δεύτερου, οπότε θα πρέπει να μεριμνήσομε για τρίτη έκδοση».
-Ποιον «Μίτο» θα πρέπει να πιάσουμε στις μέρες μας για να βρούμε τον δικό μας δρόμο, μέσα στον λαβύρινθο ενός κόσμου που αλλάζει δραματικά;
«Η γνώση της ιστορίας, γενικά, και του τόπου μας, ιδιαίτερα, δημιουργεί ιστορική συνείδηση, συμβάλλει στην κατανόηση του παρόντος και στις αποφάσεις που μπορεί να πάρει κανείς για το μέλλον».
-Τι μήνυμα θα θέλατε να στείλετε Ηρακλειώτες κυρίως τους νέους σχετικά με την αξία της τοπικής ιστορίας;
Η ιστορία του Ηρακλείου είναι μεγάλη και πολύ ενδιαφέρουσα. Ο αείμνηστος Δήμαρχος Μανόλης Καρέλλης έλεγε ότι είναι ο αρχαιότερος οικισμός της Ευρώπης. Η πρώτη διάλεξη του δεύτερου κύκλου του Αρχαιολόγου κ. Αντώνη Βασιλάκη για την Κνωσό έχει ως αφετηρία το έτος 7000 π.Χ.
Μια καλή αρχή για την επαφή με την ιστορία της πόλης είναι η ανάγνωση του τόμου που θα παρουσιάσομε το Σάββατο 11 Οκτωβρίου στις 11 το πρωί στην αίθουσα «Μανόλης Καρέλλης» της οδού Ανδρόγεω. Χάρη στην χρηματοδότηση από την Περιφέρεια, την οποία ευχαριστούμε, το βιβλίο θα διανεμηθεί δωρεάν σ’όσους-όσες παρευρεθούν.
Η ομιλία του Νίκου Παναγιωτάκη – Μία ευτυχής στιγμή
-Ποια στιγμή ή διάλεξη έχει μείνει έντονα χαραγμένη στη μνήμη σας;
«Παρακολούθησα όλες τις διαλέξεις και των δύο κύκλων· ήταν όλες εξαιρετικά ενδιαφέρουσες έως συναρπαστικές. Μία ευτυχής στιγμή ήταν η παρουσίαση των αναμνήσεων ενός Κρητικού πρόσφυγα από τον Χάνδακα του πρώτου μισού του 17ου αιώνα, από τον Νίκο Παναγιωτάκη: η αίθουσα ήταν κατάμεστη και ο Παναγιωτάκης εξαιρετικά ευδιάθετος, έκανε ένα σπουδαίο μάθημα για τη ζωή στον Χάνδακα, παρουσιάζοντας τα λίαν ενδιαφέροντα απομνημονεύματα του Ιωάννη Παπαδόπουλου, που πρόσφυγας στη Βενετία, αναπολεί την τουρκοκρατούμενη πλέον πόλη».
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης
Το πρόγραμμα είναι το ακόλουθο:
Καλωσόρισμα: Κώστας Βαρβεράκης, πρόεδρος Ηράκλειας Πρωτοβουλίας
Χαιρετισμοί: Σταύρος Αρναουτάκης, περιφερειάρχης Κρήτης, Άννα Παπαχρονάκη, πρώην πρόεδρος Ηράκλειας Πρωτοβουλίας
Ομιλίες:
Μανόλης Βασιλάκης, πρόεδρος Οργανωτικής Επιτροπής: Σύντομο ιστορικό της έκδοσης, Σοφία Κανάκη, φιλόλογος, επιμελήτρια της έκδοσης: Με τη ματιά… της επιμελήτριας, Ηρακλής Πυργιανάκης, αρχιτέκτων μηχανικός: Παρουσίαση του βιβλίου: Ο Μίτος της Αριάδνης
Μουσικός επίλογος: Γιώργος Μαστοράκης, ιατρός
Συντονισμός: Ελένη Βακεθιανάκη, δημοσιογράφος
Το βιβλίο εκδόθηκε με την υποστήριξη της Περιφέρειας Κρήτης και θα διατίθεται δωρεάν στο κοινό.