Σε κατάσταση συναγερμού ενόψει του καλοκαιριού βρίσκονται διμοφιλείς τουριστικοί προορισμοί της Ευρώπης λόγω της ξηρασίας και της λειψυδρίας.
Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα οξεία σε ορισμένες περιοχές της Μεσογείου που προτιμούν οι παραθεριστές, όπως τα ελληνικά νησιά Σαντορίνη και Μύκονος, μεταδίδει ρεπορτάζ του ευρωπαϊκού δικτύου Euronews.
Εκτιμάται ότι περισσότερο από το 40% της Ευρώπης αντιμετωπίζει σήμερα κάποια μορφή ξηρασίας. Περιοχές της νοτιοανατολικής Ισπανίας, της Κύπρου, της Ελλάδας και περιοχές στα νοτιοανατολικά Βαλκάνια βρίσκονται σε κατάσταση «έκτακτης ανάγκης» σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Ξηρασίας (EDO) για την περίοδο 11-20 Μαΐου.
Ωστόσο, «προειδοποίηση» για ξηρασία έχει εκδοθεί και για μεγάλες εκτάσεις της βόρειας και ανατολικής Ευρώπης, μετά από μια ρεκόρ ζέστη και ξηρασία την άνοιξη, που οφείλεται στην κλιματική αλλαγή.
Ο Μάρτιος ήταν ο θερμότερος Μάρτιος που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη, ενώ ορισμένες χώρες γνώρισαν τον ξηρότερο Μάρτιο, σύμφωνα με προηγούμενη αναφορά της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Κλιματικής Αλλαγής (C3S) Copernicus.
Σύμφωνα με την ταξινόμηση του EDO, σε πολλές περιοχές η βλάστηση παρουσιάζει σημάδια καταπόνησης, το έδαφος στερείται υγρασίας – γεγονός που θέτει μια περιοχή σε κατάσταση προειδοποίησης – και οι βροχοπτώσεις είναι κάτω από το κανονικό.
Την ίδια στιγμή, ο υπερτουρισμός επιτείνει το πρόβλημα λόγω της αύξησης των αναγκών για νερό το καλοκαίρι.
Στη δυστοπική αυτή εικόνα έρχονται να προστεθούν και οι αυξημένες ανάγκες για αρδευτικό νερό στη γεωργία, μειώνοντας τους διαθέσιμους υδάτινους πόρους.
Ωστόσο, η κατάσταση αυτή επηρεάζει και χώρες στη βόρεια Ευρώπη. Η Ουκρανία είναι μία από τις χώρα με την ταχύτερη αύξηση της θερμοκρασίας στην Ευρώπη, με αύξηση 2,7 °C πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 1951-1980 το 2023. Ως σημαντικός εξαγωγέας σιτηρών, η ξηρασία στην Ουκρανία έχει σοβαρές επιπτώσεις στον παγκόσμιο εφοδιασμό τροφίμων.
Μέρη της Πολωνίας και της Σλοβακίας επίσης πλήττονται από την ξηρασία.
Συνεχίζονται επίσης οι συνθήκες συναγερμού στη δυτική, νοτιοανατολική και κεντρική Τουρκία, στη βόρεια και δυτική Συρία, στο Λίβανο, στο Ισραήλ, στην Παλαιστίνη, σε μέρη της Ιορδανίας, στο βόρειο Ιράκ, στο Ιράν και στο Αζερμπαϊτζάν.
Στη βόρεια Αφρική, οι συνθήκες συναγερμού και προειδοποίησης συνεχίζονται για περισσότερο από ένα χρόνο.
«Πορτοκαλί» συναγερμός
Σύμφωνα με τον Συνδυασμένο Δείκτη Ξηρασίας (CDI) του EDO, το 39,6 % της ΕΕ-27 και του Ηνωμένου Βασιλείου βρίσκεται σε κατάσταση προειδοποίησης για ξηρασία.
Αυτή η «πορτοκαλί» περιοχή στον χάρτη εκτείνεται από την Ιρλανδία έως τις βόρειες πλαγιές των Άλπεων, τη Φινλανδία, τη νότια Ρωσία και την Τουρκία.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας από τις 11 έως τις 20 Μαΐου, οι θερμοκρασίες ήταν υψηλότερες από τον εποχιακό μέσο όρο στη Βόρεια Ευρώπη.
Εκτός από τις επιπτώσεις στη γεωργία, υπάρχουν ανησυχίες και για την υδροηλεκτρική ενέργεια. Η Διεθνής Ένωση Υδροηλεκτρικής Ενέργειας έχει δηλώσει ότι η ξηρασία και οι έντονες βροχοπτώσεις – ένα παράδειγμα «κλιματικής ανατροπής» – αναγκάζουν τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας να «λειτουργούν στα όρια των υφιστάμενων εγκαταστάσεων τους».
Η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει την ξηρασία;
Η υπερθέρμανση του πλανήτη επιδεινώνει την ξηρασία σε ορισμένες περιοχές του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της περιοχής της Μεσογείου. Επιστήμονες του World Weather Attribution διαπίστωσαν ότι η εκτεταμένη ξηρασία του 2022, για παράδειγμα, ήταν 20 φορές πιο πιθανή λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Θα χρειαστεί χρόνος για να πραγματοποιηθεί μια παρόμοια μελέτη για την άνοιξη του 2025, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει τις ξηρασίες αυξάνοντας τις θερμοκρασίες και αλλάζοντας τα «καθεστώτα βροχοπτώσεων», σύμφωνα με τον Andrea Toreti, συντονιστή των Ευρωπαϊκών και Παγκόσμιων Παρατηρητηρίων Ξηρασίας Copernicus.
Οι περιοχές που συνήθως έχουν την ευκαιρία να ανακάμψουν ή να εξισορροπήσουν την έλλειψη νερού στις θερμότερες εποχές και να προετοιμαστούν για το καλοκαίρι δεν μπορούν να βασίζονται στις βροχοπτώσεις με τον ίδιο τρόπο, δήλωσε προηγουμένως ο Toreti στο Euronews Green. «Σήμερα, αυτό το είδος ισορροπίας έχει αλλάξει».
Η γεωργία και η υδροηλεκτρική ενέργεια ενδέχεται να αντιμετωπίσουν δυσκολίες για να τα βγάλουν πέρα, καθώς η ξηρασία που προκαλείται από την κλιματική αλλαγή συνεχίζεται στην Ευρώπη, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα.
ΠΗΓΗ: EURONEWS