Εκπομπές ρύπων και ο ρόλος των στερεοτύπων των φύλων

Η κατανάλωση κόκκινου κρέατος και η συστηματική χρήση του αυτοκινήτου αποτελούν βασικούς παράγοντες για το αυξημένο αποτύπωμα άνθρακα των ανδρών σε σχέση με τις γυναίκες, σύμφωνα με πρόσφατη γαλλική μελέτη που φέρνει στο φως την έμφυλη διάσταση της .

Η μελέτη, η οποία βασίστηκε σε στοιχεία από 15.000 άτομα στη Γαλλία, διαπίστωσε ότι οι άνδρες εκπέμπουν κατά μέσο όρο 26% περισσότερη ρύπανση από τις γυναίκες λόγω κυρίως της υψηλότερης κατανάλωσης κόκκινου κρέατος και της αυξημένης χρήσης αυτοκινήτου. Ακόμη και αφού ληφθούν υπόψη κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες –όπως εισόδημα και επίπεδο εκπαίδευσης– το χάσμα παραμένει στο 18%.

Οι ερευνητές σημειώνουν ότι οι διαφορές αυτές δεν σχετίζονται με τις πτήσεις, όπου δεν εντοπίστηκαν σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των φύλων, αλλά εστιάζονται σχεδόν αποκλειστικά στην κατανάλωση και στις χερσαίες μεταφορές.

«Τα αποτελέσματά μας υποδηλώνουν ότι οι παραδοσιακοί κανόνες των φύλων, ιδιαίτερα εκείνοι που συνδέουν την αρρενωπότητα με την κατανάλωση κόκκινου κρέατος και τη χρήση αυτοκινήτου, παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του ατομικού αποτυπώματος άνθρακα», δήλωσε η οικονομολόγος Ondine Berland, συν-συγγραφέας της μελέτης και ερευνήτρια στο London School of Economics.

Όπως επισημαίνεται, οι άνδρες καταναλώνουν περισσότερες θερμίδες από τις γυναίκες -κάτι βιολογικά αναμενόμενο – όμως υπερβαίνουν κατά πολύ αυτές τις ανάγκες, κάτι που συνδέεται με πολιτισμικούς και κοινωνικούς παράγοντες.

Η Marion Leroutier, περιβαλλοντική οικονομολόγος στην Crest-Ensae Paris και συν-συγγραφέας της μελέτης, ανέφερε πως η διαφορά στο αποτύπωμα άνθρακα ανάμεσα στα φύλα όσον αφορά τα τρόφιμα και τις μεταφορές είναι αντίστοιχη με τη διαφορά που παρατηρείται ανάμεσα σε άτομα με υψηλό και χαμηλό εισόδημα.

Η κλιματική κρίση ως ζήτημα φύλου

Η έρευνα εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πεδίο μελέτης που διερευνά τις διαφορές των φύλων στην περιβαλλοντική συμπεριφορά και αντίληψη. Προηγούμενη σουηδική μελέτη είχε δείξει ότι οι καταναλωτικές δαπάνες των ανδρών προκαλούν κατά 16% περισσότερες εκπομπές αερίων σε σχέση με των γυναικών, παρά το γεγονός ότι τα χρηματικά ποσά ήταν συγκρίσιμα.

Οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι οι γυναίκες τείνουν να ανησυχούν περισσότερο για την κλιματική κρίση και είναι πιθανότερο να υιοθετήσουν καθημερινές πρακτικές που μειώνουν τις εκπομπές τους. Η μεγαλύτερη αυτή ανησυχία ίσως εξηγεί εν μέρει τις διαφορές στην περιβαλλοντική συμπεριφορά, αλλά χρειάζεται περαιτέρω μελέτη.

Παρά τις προτροπές για μετάβαση σε μια πιο βιώσιμη καθημερινότητα, οι προσπάθειες περιορισμού της κατανάλωσης κρέατος και του αυτοκινήτου συχνά συναντούν ισχυρές αντιδράσεις. Ο όρος «soy boy», που χρησιμοποιείται μειωτικά από ακροδεξιούς κύκλους, έχει καταστεί σύμβολο του τρόπου με τον οποίο οι επιλογές υπέρ του περιβάλλοντος παρουσιάζονται ως απειλή προς την παραδοσιακή αρρενωπότητα.

Ενδεικτικό είναι ότι το 75% της παγκόσμιας παραγωγής σόγιας –μιας βασικής πηγής φυτικής πρωτεΐνης– δεν καταναλώνεται από τους ανθρώπους, αλλά χρησιμοποιείται για τη διατροφή των ζώων εκτροφής, ενισχύοντας έτσι τον φαύλο κύκλο της κρεοφαγίας και της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης.

Εκπομπές ρύπων: Τι προτείνουν οι ειδικοί για τη μείωσή τους

Η απαλλαγή από τα αυτοκίνητα με κινητήρες εσωτερικής καύσης, η μείωση της κατανάλωσης κρέατος και η αποφυγή πτήσεων αναγνωρίζονται ως τρεις από τις πιο αποτελεσματικές ενέργειες για τη μείωση του ατομικού αποτυπώματος άνθρακα. Όμως για να είναι επιτυχείς, οι αλλαγές αυτές πρέπει να συνοδεύονται από πολιτισμική μετατόπιση και άρση των στερεοτύπων φύλου.

Όπως επισημαίνει η Leroutier: «Χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να κατανοήσουμε εάν αυτές οι διαφορές στο αποτύπωμα άνθρακα οφείλονται επίσης εν μέρει στη μεγαλύτερη ανησυχία των γυναικών για την κλιματική αλλαγή και στην υψηλότερη πιθανότητα υιοθέτησης φιλικών προς το κλίμα συμπεριφορών στην καθημερινή ζωή».

Πηγή: Lifo.gr (Με πληροφορίες από The Guardian)