Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι τεράστιες και φαίνονται σε κάθε γωνιά του πλανήτη.
Οι θερμοκρασίες έχουν αυξηθεί, με αποτέλεσμα να σημειώνονται περισσότεροι καύσωνες, ενώ μειώνονται σημαντικά οι παγετώνες με άσχημο αντίκτυπο στο περιβάλλον. Όμως η κλιματική αλλαγή δεν έχει επηρεάσει μόνο τα καλοκαίρια μας, ειδικά στην Ελλάδα, αλλά και τους χειμώνες.
Όπως σημειώνουν οι επιστήμονες Σ. Ντάφης, Ι. Μασλουμίδης, Κ. Λαγουβάρδος από το meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, ένας από τους πλέον χαρακτηριστικούς δείκτες της εποχικής και κλιματικής μεταβλητότητας στα εύκρατα κλίματα, όπως της Ελλάδας, είναι η χιονοκάλυψη.
Σύμφωνα με το meteo, τα δεδομένα δείχνουν ότι, ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία, οι χειμώνες στη χώρα μας παρουσιάζουν έντονα διαφοροποιημένα πρότυπα χιονόπτωσης, που κυμαίνονται από εξαιρετικά ήπιες περιόδους έως ακραία καιρικά φαινόμενα μικρής διάρκειας.
H έκταση της χιονοκάλυψης το μεγαλύτερο μέρος του έτους, τα τελευταία δύο χρόνια, είναι αρκετά μικρότερη από τον μέσο όρο της περιόδου 2004-2023.
Έντονα φαινόμενα με σύντομη διάρκεια
Ειδικότερα την περίοδο Σεπτεμβρίου 2024 – Μαΐου 2025 η χιονοκάλυψη χαρακτηρίστηκε από ορισμένα σημαντικά επεισόδια χιονόπτωσης κυρίως στην αρχή του χειμώνα, τα οποία όμως είχαν περιορισμένη διάρκεια:
- Αρχικά, η Κακοκαιρία «Bora» (30 Νοεμβρίου – 1 Δεκεμβρίου) προκάλεσε σημαντικά ύψη χιονιού στα ορεινά της Βόρειας Ελλάδας.
- Στα μέσα Ιανουαρίου (11-17/1) καταγράφηκε η μέγιστη έκταση χιονοκάλυψης, με σημαντική ποσότητα χιονιού σε ημιορεινές περιοχές και σε πεδινές περιοχές της Βόρειας Ελλάδας.
- Ο σχετικά ψυχρός Απρίλιος το 2025, χαρακτηρίστηκε και από χιονοκάλυψη μεγαλύτερη του μέσου όρου της περιόδου 2004-2023 για μόλις 4 ημέρες.
- Από τα μέσα Ιανουαρίου μέχρι την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου, η έκταση της χιονοκάλυψης στη χώρα μας ήταν συνεχώς κάτω από τον μέσο όρο της περιόδου 2004-2023, και μάλιστα σε επίπεδα από τα χαμηλότερα που έχουν καταγραφεί από το 2004.
Το γράφημα του meteo δείχνει την πορεία της χιονοκάλυψης βάσει δορυφορικών μετρήσεων ημερησίως, και για σύγκριση παρουσιάζεται και η χιονοκάλυψη της περιόδου Σεπτεμβρίου 2023 – Μαΐου 2024.
Είναι φανερό ότι τα δύο τελευταία χρόνια η έκταση της χιονοκάλυψης το μεγαλύτερο μέρος του έτους είναι αρκετά μικρότερη από τον μέσο όρο της περιόδου 2004-2023.
Σε περίοδο ~180 ημερών (15 Νοεμβρίου – 15 Μαΐου) την περίοδο 2023-2024 η χιονοκάλυψη ήταν μικρότερη του μέσου όρου τις 163 ημέρες, ενώ την περίοδο 2024-2025 τις 145 ημέρες.
Η μελέτη του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών έδειξε ότι η χιονοκάλυψη στην Ελλάδα παρουσιάζει σταθερή πτωτική τάση την περίοδο 1991–2020.
Μειώνεται συνεχώς η χιονοκάλυψη
Σύμφωνα με πρόσφατη επιστημονική μελέτη που εκπόνησαν επιστήμονες του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, η χιονοκάλυψη στην Ελλάδα παρουσιάζει σταθερή πτωτική τάση την περίοδο 1991–2020.
Στη μελέτη υπολογίστηκε η κλιματική τιμή του αριθμού ημερών με χιονοκάλυψη (θεωρώντας ως ημέρες χιονοκάλυψης εκείνες όπου το ύψος χιονιού ξεπερνά τα 2 εκατοστά), η απόκλιση αυτού του αριθμού από την κλιματική τιμή κάθε έτους καθώς και η διαχρονική τάση της χιονοκάλυψης κατά τη διάρκεια της 30ετίας.
Επιπλέον, για τα χιονοδρομικά κέντρα όπου η ανάλυση του μοντέλου ήταν επαρκής ώστε να αποδώσει ρεαλιστικά το υψόμετρο, υπολογίστηκε η μέση ημερήσια τιμή του ύψους χιονιού ανά δεκαετία (1991-2000, 2001-2010, 2011-2020), καθώς και το ημερήσιο ρεκόρ ύψους χιονιού κάθε δεκαετίας.
Τα κυριότερα ευρήματα είναι:
– Μείωση της διάρκειας χιονοκάλυψης κατά περίπου 1,5 ημέρα ανά έτος.
– Απώλειες 30–50 ημερών χιονοκάλυψης σε ορεινά τμήματα της Κεντρικής και Βόρειας Ελλάδας.
– Σημαντική μείωση του ύψους χιονιού, ιδίως σε περιοχές κάτω των 1.800 μέτρων.
Οι εξελίξεις αυτές έχουν άμεσο αντίκτυπο τόσο στο φυσικό περιβάλλον όσο και σε οικονομικούς τομείς, όπως ο τουρισμός και η διαχείριση υδάτινων πόρων.
Πηγή: meteo.gr