Η φετινή χρονιά εξελίσσεται σε ορόσημο για την επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα, καθώς ο αριθμός των νέων επιχειρήσεων που κάνουν για πρώτη φορά έναρξη δραστηριότητας κινείται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ), περισσότερες από 68.000 επιχειρήσεις έχουν ξεκινήσει να λειτουργούν από φέτος, ενώ όλα δείχνουν ότι μέχρι το τέλος του έτους ο συνολικός αριθμός θα φθάσει ή ακόμη και θα ξεπεράσει τις 71.000 – 72.000. Πρόκειται για επίδοση που δεν έχει καταγραφεί ξανά από το 2011, όταν το ΓΕΜΗ άρχισε να συγκεντρώνει αναλυτικά στοιχεία. Για να καταλάβουμε το μέγεθος, επί της ουσίας ανοίγουν 197 νέες επιχειρήσεις κάθε μέρα.
Η δυναμική αυτή δεν εμφανίστηκε ξαφνικά. Τα τελευταία πέντε χρόνια η χώρα χτίζει σταθερά μια ανοδική πορεία, με κάθε χρονιά να ξεπερνά την προηγούμενη. Ειδικότερα, το 2020, την πρώτη χρονιά της πανδημίας Covid-19 δηλαδή, είχαν ανοίξει 42.764 επιχειρήσεις· το 2021 ο αριθμός αυξήθηκε σε 47.269· το 2022 πλησίασε τις 52.350· το 2023 εκτινάχθηκε στις 59.769· και το 2024 έκλεισε με 66.729 νέες ενάρξεις. Μέσα σε αυτή την πενταετία, η συνολική αύξηση φτάνει το 53,7% και μεταφράζεται σε 22.965 περισσότερες επιχειρήσεις σε σχέση με το 2020.
Πίσω από αυτούς τους αριθμούς κρύβεται μια οικονομία που μετά από χρόνια ύφεσης και αβεβαιότητας επιχειρεί να ξαναβρεί τον βηματισμό της. Σε αντίθεση με την περίοδο της κρίσης, όπου χιλιάδες επιχειρήσεις οδηγήθηκαν σε αναστολή λειτουργίας, σήμερα οι ενάρξεις ξεπερνούν κατά πολύ τα λουκέτα, δημιουργώντας μια εικόνα αναζωογόνησης και αλλαγής του κλίματος προς το θετικότερο.
Βέβαια πέραν της μεγάλης εικόνας, θα πρέπει να δούμε και τα επιμέρους στοιχεία. Η συντριπτική πλειονότητα των νέων εγγραφών αφορά μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, κυρίως ατομικές και Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες. Από τις 68.000 που έχουν ήδη ανοίξει, οι 42.500 εμπίπτουν σε αυτές τις δύο κατηγορίες, γεγονός που αποδεικνύει ότι το νέο επιχειρηματικό κύμα στηρίζεται στην προσωπική πρωτοβουλία και στην ανάγκη πολλών επαγγελματιών να δημιουργήσουν μια δική τους θέση εργασίας.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι κλάδοι που πρωταγωνιστούν, καθώς αντικατοπτρίζουν τις πραγματικές ανάγκες της οικονομίας. Πρώτος σε νέες επιχειρήσεις εμφανίζεται ο τομέας του χονδρικού και λιανικού εμπορίου, με 11.609 ενάρξεις. Πρόκειται κυρίως για μικρά καταστήματα τροφίμων, μίνι μάρκετ, παντοπωλεία και σούπερ – μάρκετ, κλάδο που αποδεικνύεται ιδιαίτερα «φιλικός» για νέους επιχειρηματίες οι οποίοι επιδιώκουν χαμηλό αρχικό κόστος και σταθερή ζήτηση.
Ακολουθεί ο κλάδος της εστίασης και των καταλυμάτων, με περίπου 9.000 νέες επιχειρήσεις. Καφετέριες, μικρά εστιατόρια, επιχειρήσεις φιλοξενίας και υποστηρικτικές υπηρεσίες τουρισμού ξεπηδούν σε όλη την Ελλάδα, ενισχύοντας έναν τομέα που ήδη θεωρείται από τους πιο δυναμικούς και με σταθερή ζήτηση, ειδικά σε περιοχές όπου ο τουρισμός συνεχίζει να αναπτύσσεται.
Σημαντική άνοδος όμως εμφανίζεται και στα τεχνικά επαγγέλματα. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, πάνω από 7.600 νέες επιχειρήσεις έχουν κάνει έναρξη μέχρι στιγμής, έναντι 6.600 την αντίστοιχη περσινή περίοδο, καταγράφοντας αύξηση 15%. Η τάση αυτή συνδέεται με την αναγκαιότητα εξυπηρέτησης της καθημερινότητας των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, με ειδικότητες όπως υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι και άλλοι τεχνικοί να επιλέγουν όλο και περισσότερο τη δημιουργία ατομικής επιχείρησης. Παράλληλα, το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια αυξήθηκε η ανάγκη για δήλωση εισοδήματος, ασφάλιση και δυνατότητα έκδοσης παραστατικών έχει συμβάλει καθοριστικά σε αυτή τη στροφή.
Στον κατασκευαστικό κλάδο, ένας ακόμη τομέας που παραδοσιακά συνδέεται με την ανάπτυξη, έχουν ιδρυθεί περίπου 6.500 νέες επιχειρήσεις, παρουσιάζοντας άνοδο 6,3%. Το ενδιαφέρον για έργα μικρής ή μεσαίας κλίμακας κατασκευές και οι ανακαινίσεις, φαίνεται να ενισχύουν αυτό το κύμα. Η υγεία και η κοινωνική μέριμνα, δύο τομείς που τα τελευταία χρόνια έχουν αποκτήσει ιδιαίτερη σημασία, καταγράφουν επίσης υψηλές επιδόσεις. Από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο δημιουργήθηκαν 2.210 νέες επιχειρήσεις, έναντι 1.987 πέρυσι, με αύξηση περίπου 11%. Μάλιστα εξίσου εντυπωσιακή είναι η επίδοση και του κλάδου μεταφοράς και αποθήκευσης. Η άνοδος 38% που καταγράφεται φέτος αντανακλά την αυξημένη ζήτηση που προκαλεί το ηλεκτρονικό εμπόριο, αλλά και την ευρύτερη ανάγκη διακίνησης προϊόντων σε μια περίοδο όπου οι εφοδιαστικές αλυσίδες αποκτούν όλο και μεγαλύτερη σημασία.
Στον αντίποδα, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι επιχειρήσεις που σταμάτησαν τη λειτουργία τους είναι πολύ λιγότερες. Μέχρι στιγμής έχουν κλείσει 23.418, αριθμός οριακά αυξημένος κατά 0,9% σε σχέση με τις 23.312 του προηγούμενου έτους. Τα περισσότερα λουκέτα αφορούν ατομικές επιχειρήσεις και Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες – ΙΚΕ (12.600), ενώ ακολουθούν το εμπόριο με 5.918 και η εστίαση και τα καταλύματα με 3.790.