Μετά από ένα διαζύγιο οι προϋποθέσεις για τη διατροφή είναι κοινές και για τους δύο συζύγους και διακρίνονται σε γενικές και ειδικές προϋποθέσεις σύμφωνα με το άρθρο 1442 ΑΚ. Ας δούμε αρχικά τις γενικές προϋποθέσεις.
Οι γενικές προϋποθέσεις της διατροφής μετά από το διαζύγιο είναι η απορία του δικαιούχου και η ευπορία του υποχρέου. Απορία δικαιούχου είναι η κατάσταση κατά την οποία ο ένας από τους πρώην συζύγους αδυνατεί να εξασφαλίσει τη διατροφή του από τα εισοδήματα του ή τη περιουσία του. Με τον όρο απορία φυσικά δεν εννοείται η πλήρης απουσία οικονομικών πόρων αλλά η ανεπάρκεια διατήρησης ενός στοιχειώδους βιοτικού επιπέδου.
Από την άλλη ευπορία του υποχρέου δεν είναι η συσσώρευση πλούτου και οικονομικών κεφαλαίων που υπερβαίνουν κατά πολύ τον μέσο άνθρωπο, αλλά απλώς η δυνατότητα του υποχρέου να παρέχει στον δικαιούχο διατροφή χωρίς να βάζει σε κίνδυνο τη δική του διατροφή. Η ευπορία του υποχρέου καθορίζεται σύμφωνα με τα εισοδήματα και τη δυνατότητα εκμετάλλευσης της υπάρχουσας περιουσίας του. Ποιες είναι όμως οι ειδικές προϋποθέσεις της μεταγαμιαίας διατροφής;
Αρχικά, η αδυναμία του δικαιούχου συζύγου να ασκήσει κατάλληλο επάγγελμα λόγω της ηλικίας του ή της υγείας του. Η μη κατάλληλη ηλικία προσδιορίζεται νομολογιακά σύμφωνα με αντικειμενικά κριτήρια όπως είναι το όριο συνταξιοδότησης όσο και με υποκειμενικά κριτήρια όπως είναι οι προσωπικές συνθήκες του συζύγου.
Η κακή υγεία του δικαιούχου συζύγου κρίνεται με αντικειμενικά κριτήρια όπως είναι οι ιατρικές γνωματεύσεις αλλά και με μάρτυρες. Άλλος ένας ειδικός λόγος αδυναμίας άσκησης κατάλληλου επαγγέλματος είναι η επιμέλεια ανηλίκου τέκνου. Ο συγκεκριμένος λόγος κρίνεται από το δικαστήριο σύμφωνα με κριτήρια τόσο ατομικής όσο και γενικής φύσης. Σημαντικοί παράγοντες κρίσης είναι η ηλικία, η υγεία, ο αριθμός των παιδιών αλλά και οι δυνατότητες του δικαιούχου συζύγου.
Επιπρόθετα, υφίσταται και ο ειδικός λόγος που αφορά και πάλι το πρόσωπο του δικαιούχου συζύγου και είναι η αδυναμία εξεύρεσης κατάλληλης και σταθερής εργασίας ή ο δικαιούχος να χρειάζεται να λάβει επαγγελματική εκπαίδευση. Κατάλληλη είναι μια εργασία που συνάδει με τις ατομικές, πνευματικές, σωματικές ιδιότητες και ικανότητες του δικαιούχου σύμφωνα με το βιοτικό του επίπεδο και τη διάρκεια του γάμου. Σταθερή εργασία είναι αυτή που αποφέρει ένα τακτικό εισόδημα.
Είναι σημαντικό να λεχθεί πως η ανάγκη για επαγγελματική εκπαίδευση έχει τον περιορισμό της τριετίας μετά τη λύση του γάμου ως προς τη καταβολή διατροφής από τον υπόχρεο σύζυγο. Τελευταίος ειδικός λόγος για καταβολή διατροφής είναι η ύπαρξη λόγων επιείκειας για καταβολή διατροφής στον δικαιούχο. Ως λόγοι επιείκειας θεωρούνται ακραίες και δυσκόλως αντιμετωπίσιμες καταστάσεις όπως ενδεικτικά είναι η βαριά ασθένεια του τέκνου που βρίσκεται υπό την επιμέλεια του δικαιούχου συζύγου.
Τέλος, επειδή τα συγκεκριμένα ζητήματα είναι αμιγώς νομικά σε περίπτωση που χρειάζεστε νομική καθοδήγηση με διστάσετε να επικοινωνήσετε με τον κύριο Καμουζή δικηγόρο Αθηνών ώστε να επιλυθούν οι απορίες σας.