Σε μια από τις πιο ασταθείς περιόδους των τελευταίων ετών βρίσκεται η ευρωπαϊκή αγορά στα μήλα, καθώς η παραγωγή παραμένει σε χαμηλά επίπεδα, η ζήτηση παρουσιάζει διακυμάνσεις και οι τιμές αγγίζουν ιστορικά ρεκόρ.
Η τελευταία πρόβλεψη της Παγκόσμιας Ένωσης Μήλων και Αχλαδιών (WAPA) για το 2025/26 φέρνει στο φως τις προκλήσεις και τις μεταβολές που διαμορφώνουν την αγορά.
Σύμφωνα με αυτή, η συνολική παραγωγή μήλων στην Ευρωπαϊκή Ένωση εκτιμάται στους 10,46 εκατομμύρια τόνους, ποσοστό κατά 7,5% χαμηλότερο από τον τριετή μέσο όρο και πολύ κάτω από την ιστορική συγκομιδή του 2018, όταν ξεπεράστηκαν οι 13 εκατομμύρια τόνοι.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της WAPA η ευρωπαϊκή αγορά μήλων βρίσκεται σε φάση αναπροσαρμογής. Οι αυξημένες εισαγωγές αναμένεται να συνεχιστούν, ιδιαίτερα αν οι καιρικές συνθήκες παραμείνουν ασταθείς. Ωστόσο, η διατήρηση υψηλών τιμών μπορεί να λειτουργήσει ως αντικίνητρο για ορισμένους καταναλωτές, ενισχύοντας περαιτέρω τη στροφή προς άλλα φρούτα.
Τι προβλέπεται
Σύμφωνα με τις προβλέψεις, αυξημένη παραγωγή αναμένεται να έχει η Ιταλία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ολλανδία.
Στον αντίποδα, πτώση της παραγωγής αναμένεται σε Πολωνία, Τουρκία, Ουγγαρία, Ελλάδα και την ευρύτερη νοτιοανατολική Ευρώπη, όπου οι εαρινοί παγετοί έπληξαν καίρια τις καλλιέργειες.
Η λεγόμενη «καλλιέργεια αυλής» στη Γερμανία -παραγωγή για ιδιωτική κατανάλωση- προβλέπεται αυξημένη στους 450.000 τόνους, επηρεάζοντας έμμεσα τη ζήτηση της αγοράς.
Από τα μήλα στα… αβοκάντο
Στο συνέδριο Prognosfruit στην Ανζέ της Γαλλίας, η αναλύτρια Ούρσουλα Σόκενμέλε τόνισε ότι υπάρχει «χαμηλός ενθουσιασμός» για τα μήλα στους νέους καταναλωτές.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στην Ανζέ της Γαλλίας, στη Γερμανία, το μερίδιο αγοράς των μήλων σε νέους, άγαμους και ζευγάρια χωρίς παιδιά ανέρχεται μόλις στο 11%, ενώ τα αβοκάντο φθάνουν το 22%.
Η αλλαγή αυτή αποδίδεται στην αυξανόμενη προτίμηση προς «υπερτροφές» και εξωτικά φρούτα, μια τάση που, όπως σημειώνουν οι ειδικοί, μπορεί να επηρεάσει την αγορά μήλων και μελλοντικά.
Τιμές-ρεκόρ και αύξηση εισαγωγών
Η χαμηλή εγχώρια παραγωγή οδήγησε σε σημαντική αύξηση των τιμών. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι τιμές που πέτυχαν οι παραγωγοί στο πρώτο εξάμηνο του 2025 ξεπέρασαν όχι μόνο τα περσινά επίπεδα, αλλά και τον πενταετή μέσο όρο.
Οι εισαγωγές μήλων στην ΕΕ αυξήθηκαν κατά 13% σε ετήσια βάση, φθάνοντας τους 238.000 τόνους για τη σεζόν 2024/25.
Η Χιλή κατέχει πλέον την πρώτη θέση ως προμηθευτής της ΕΕ, με πάνω από 58.000 τόνους, αφήνοντας πίσω παραδοσιακούς ανταγωνιστές όπως η Αργεντινή, που χάνει έδαφος λόγω κόστους, έλλειψης νέων ποικιλιών και προβλημάτων στην παραγωγή.
Αν και οι τιμές των εισαγόμενων μήλων υποχώρησαν τον Ιούνιο στα 1,32 ευρώ/κιλό από το ιστορικό ρεκόρ των 1,63 ευρώ τον Μάιο, παραμένουν σημαντικά υψηλότερες από τον μέσο όρο των προηγούμενων ετών, επιβεβαιώνοντας ότι η ευρωπαϊκή αγορά βρίσκεται σε μια ασυνήθιστη και ασταθή φάση, με έντονη εξάρτηση από το διεθνές εμπόριο.
Οι τρεις παράγοντες
Οι ειδικοί επισημαίνουν τρεις βασικούς παράγοντες, οι οποίοι έχουν συμβάλει στη μείωση της παραγωγής.
Στην κορυφή της λίστας βρίσκονται οι κλιματικές συνθήκες, που επικράτησαν την προηγούμενη περίοδο, καθώς οι εαρινοί παγετοί και τα ακραία καιρικά φαινόμενα μείωσαν την παραγωγή.
Την ίδια στιγμή, παρουσιάστηκαν προβλήματα στις καλλιέργειες, με αποτέλεσμα τη μειωμένη ποιότητα και ποσότητα καρπών.
Σημαντικό ρόλο όμως έχουν παίξει και οι μεταβολές των καταναλωτικών συνηθειών, καθώς καταγράφεται μείωση ενδιαφέροντος για τα μήλα σε βασικές αγορές, ιδίως στους νέους.
Πηγή: ot.gr