Θετική αλλά με αστερίσκους είναι η ένατη έκθεση μεταμνημονιακής αξιολόγησης για τη χώρα που ανακοίνωσε χθες η Κομισιόν.
Οι θεσμοί στην 9η έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας χτυπούν “καμπανάκια” που οφείλονται στην πανδημία, την αδύναμη κερδοφορία των τραπεζών, τον μεγάλο όγκο κόκκινων δανείων και τις καθυστερήσεις βασικών μεταρρυθμίσεων στον χρηματοπιστωτικό τομέα.
Ωστόσο, υπογραμμίζουν το θετικό αποτέλεσμα από τις τιτλοποιήσεις του “Ηρακλή” και των μέτρων στήριξης, όπως τα μορατόρια και το πρόγραμμα “Γέφυρα”, αλλά και ότι πολλές από τις καθυστερήσεις οφείλονται στην πανδημία.
Στα 11,2 δισ. ευρώ – από 7,5 δισ. ευρώ που ανέφερε ο προϋπολογισμός – θα ανέλθει το δημοσιονομικό βάρος των μέτρων στήριξης το 2021, όπως αναφέρει η 9η έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας.
Η Κομισιόν υπολογίζει τα εν λόγω μέτρα στο 6,5% του ΑΕΠ φέτος, από 9,4% του ΑΕΠ το 2020 (δηλαδή σε 15,5 δισ. ευρώ για τον προηγούμενο χρόνο). Σημειώνεται πως ο προϋπολογισμός βασίζεται σε ΑΕΠ στα 172 δισ. ευρώ το 2021 και 162 δισ. ευρώ το 2020.
Επίσης, η ένατη έκθεση μεταμνημονιακής αξιολόγησης προαναγγέλλει και αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ έως το τέλος Απριλίου μετά την ολοκλήρωση της ευθυγράμμισης των εμπορικών τιμών ακινήτων με τις αντικειμενικές τον ερχόμενο Μάρτιο.
Οι συντάκτες της έκθεσης σημειώνουν ότι στο μέτωπο της ανάπτυξης θα υπάρξουν «αναιμικές» επιδόσεις το πρώτο εξάμηνο του 2021 και επαναλαμβάνουν τις προβλέψεις τους για ανάπτυξη 3,5% το 2021 και 5% το 2022 έναντι ύφεσης περίπου 10% το 2020. Ωστόσο, όπως σημειώνουν και οι προβλέψεις αυτές συνεχίζουν να υπόκεινται σε αβεβαιότητες, λόγω της πανδημίας.
Ας σημειωθεί ότι οι προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν ενσωματώνουν τον οικονομικό αντίκτυπο του Ταμείου Ανάκαμψης για την Ελλάδα, η εφαρμογή του οποίου αναμένεται να δώσει σημαντική ώθηση στην ανάπτυξη. Στην έκθεση επισημαίνεται ότι οι ελληνικές Αρχές έχουν καταφέρει να προχωρήσουν μια σειρά μεταρρυθμίσεων σε σημαντικούς κλάδους, όπως η εκπαίδευση, η διαχείριση των δημόσιων περιουσιακών στοιχείων, οι ιδιωτικοποιήσεις και η ενεργειακή πολιτική.
Αντίθετα χρειάζονται περαιτέρω βήματα σε τομείς όπως η ασφάλιση, η καταπολέμηση της διαφθοράς, η μεταρρύθμιση της δημόσιας υγείας και η εφαρμογή ενιαίων λογιστικών προτύπων. Επίσης επισημαίνεται ότι απαιτείται μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης με στόχο την αποτελεσματικότητα του δικαστικού συστήματος και αναφέρεται ως παράδειγμα οι καθυστερήσεις στις ιδιωτικές επενδύσεις. Οι καθυστερήσεις των μεταρρυθμίσεων στον χρηματοπιστωτικό κλάδο θα συζητηθούν στο πλαίσιο της 10ης αξιολόγησης τον προσεχή Μάιο.
Η Κομισιόν τονίζει ακόμη ότι λόγω της πανδημίας έχει καθυστερήσει η εφαρμογή του ηλεκτρονικού συστήματος είσπραξης φόρων και εισφορών, το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί με ένα έτος καθυστέρηση, δηλαδή στα τέλη του 2021. Η λειτουργία του από τις αρχές του 2022 θα επιτρέψει την παρακολούθηση των φορολογικών υποχρεώσεων για κάθε φυσικό πρόσωπο ή οντότητα με πιο ολοκληρωμένο τρόπο.
Τι θα γίνει με τον ΕΝΦΙΑ και τους πλειστηριασμούς
Στην έκθεση περιλαμβάνονται και τρεις σημαντικές ειδήσεις που αφορούν τις αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ, το «ξεπάγωμα» των πλειστηριασμών και τις δαπάνες του 2021 για την πανδημία. Συγκεκριμένα:
Σε ό,τι αφορά τον ΕΝΦΙΑ γίνεται ειδική αναφορά στην ανάγκη να υπάρξουν νέες αντικειμενικές τιμές των ακινήτων μέσα στον Μάρτιο, ώστε να διευρυνθεί η βάση επιβολής του φόρου ακινήτων. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Υπουργείου Οικονομικών, θα ενταχθούν στο σύστημα περίπου 3.000 νέες ακριβές περιοχές.
Η επιβολή του αυξημένου ΕΝΦΙΑ σε αυτές τις περιοχές – όπως ακίνητα τα οποία φορολογούνταν μέχρι σήμερα ως χωράφια παρά το γεγονός ότι βρίσκονται δίπλα στο κύμα σε πανάκριβες τουριστικές περιοχές- θα επιτρέψει στο οικονομικό επιτελείο να υλοποιήσει την κυβερνητική δέσμευση για περαιτέρω μείωση στον ΕΝΦΙΑ κατά 8% για 2021.
Να μην παραταθεί το πάγωμα των πλειστηριασμών
Οι θεσμοί ζητούν από την κυβέρνηση να μην παρατείνει μετά τις 15 Μαρτίου 2021 το γενικό πάγωμα των πλειστηριασμών, αφού μια ενδεχόμενη μεγάλη παράταση θα φορτώσει με νέα προβληματικά δάνεια τις τράπεζες και καλούν το οικονομικό επιτελείο να «υιοθετήσει εγκαίρως προσωρινές και πιο στοχευμένες λύσεις, προκειμένου να προστατευτούν τα ευάλωτα νοικοκυριά». Επίσης επισημαίνονται οι καθυστερήσεις στην εφαρμογή του νέου πτωχευτικού κώδικα.
Δηλώσεις Σταϊκούρα
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «αναγνωρίζει την άμεση και ορθή παρέμβαση της ελληνικής κυβέρνησης, από την αρχή της πανδημίας, για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που ανέκυψαν» ενώ «χαιρετίζει την προώθηση μεταρρυθμίσεων και την υλοποίηση διαρθρωτικών αλλαγών, παρά τις αντίξοες συνθήκες» αναφέρει, μεταξύ άλλων, σε δήλωσή του ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας με αφορμή την έκθεση. Τέλος, προσθέτει ο κ. Σταϊκούρας, «επισημαίνει τη διατήρηση των ταμειακών διαθεσίμων σε ασφαλή επίπεδα, αποτέλεσμα της συνετής και διορατικής χρήσης τους, και την επίτευξη ιστορικών χαμηλών στο κόστος δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου. Ενώ, επικροτεί την πρόθεση της Κυβέρνησης να προχωρήσει στην πρόωρη αποπληρωμή μέρους του υπολειπόμενου δανείου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου προς τη χώρα μας».
Ως υπουργός Οικονομικών «είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος που η προσπάθεια όλων μας – κοινωνίας και πολιτείας – αναγνωρίζεται από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση έχει πλήρη συναίσθηση των δυσκολιών, της αβεβαιότητας και των προκλήσεων που εξακολουθούν να υφίστανται».