Άκαρπη ήταν και η χθεσινή τηλεδιάσκεψη μεταξύ ΑΔΜΗΕ, ΡΑΑΕΥ, ΡΑΕΚ και Κομισιόν με το σήριαλ για την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης–Κύπρου να συνεχίζεται, καθώς η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας της Κύπρου (ΡΑΕΚ) συνεχίζει να βάζει προσκόμματα για την έγκριση των πρώτων 25 εκ. ευρώ που αποτελούν βασική προϋπόθεση για τον ΑΔΜΗΕ ώστε να συνεχίσει να χρηματοδοτεί το έργο.
Όλα δείχνουν ότι οι οικονομικές διαφωνίες κινδυνεύουν να προκαλέσουν σοβαρή εμπλοκή στο ήδη εκτροχιασμένο -λόγω γεωπολιτικών προκλήσεων– έργο που έχει βάλει ορόσημο τον Αύγουστο καθώς η κατασκευαστική εταιρεία Nexans έχει δηλώσει ότι έχει λάβει πληρωμές έως τότε. Εάν στο μεταξύ η ελληνική πλευρά σταματήσει να χρηματοδοτεί το έργο όπως έχει διαμηνύσει ο Διαχειριστής, είναι βέβαιο ότι θα επιλέξει -με ότι συνέπειες θα έχει αυτό στην μετοχή της-να αναστείλει τις εργασίες, προδιαγράφοντας ένα θερμό καλοκαίρι.
Ο ΑΔΜΗΕ, που έχει ήδη επενδύσει περί τα 300 εκατ. ευρώ, επαναλαμβάνει ότι δεν μπορεί να συνεχίσει να χρηματοδοτεί το έργο –ούτε να πληρώνει την Nexans– χωρίς τη διασφάλιση σταθερού ρυθμιστικού πλαισίου, δηλαδή την επίσημη απόφαση της ΡΑΕΚ για το επιτρεπόμενο έσοδο με την επιβολή χρέωσης στους Κύπριους καταναλωτές όπως αντίστοιχα έκανε η ΡΑΑΕΥ μεταφέροντας στους έλληνες καταναλωτές τα κόστη του GSI. Υπό το βάρος των εξελίξεων, η Κομισιόν συγκαλεί νέα τηλεδιάσκεψη την επόμενη Τετάρτη 23 Ιουλίου χωρίς όμως να είναι σαφές ότι θα μπορέσει να βγει και τότε λευκός καπνός δεδομένου ότι οι διαφορές μεταξύ ΑΔΜΗΕ και Κυπρίων παρά τις ισχυρές πιέσεις παραμένουν προς ώρας αγεφύρωτες.
Η διαφωνία έγκειται στο γεγονός ότι η ΡΑΕΚ, βάσει της δικής της μεθοδολογίας, θεωρεί πως οι χρεώσεις στους καταναλωτές πρέπει να ξεκινήσουν μετά την ολοκλήρωση του έργου και όχι κατά τη φάση κατασκευής ενώ συνεχίζει να βλέπει αδιέξοδο στο πρότζεκτ από την στιγμή που οι έρευνες βυθού έχουν σταματήσει.
Υπενθυμίζεται ότι το πρόβλημα είχε επιχειρηθεί να λυθεί με τη διακρατική συμφωνία Ελλάδας–Κύπρου, που υπεγράφη τον Σεπτέμβριο του 2024, η οποία προέβλεπε ετήσια συνεισφορά 25 εκατ. ευρώ από την Κύπρο για πέντε έτη, με χρηματοδότηση από τα έσοδα των δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων. Έτσι, αν και η περσινή συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών είχε πέρυσι ξεμπλοκάρει προσωρινά το έργο, σήμερα αποδεικνύεται ανεπαρκής. Ανεπαρκής όμως κρίνεται και η συνδρομή της ΕΕ, η οποία συνεχίζει χλιαρά να στηρίζει το έργο το οποίο σημειωτέον έχει χρηματοδοτήσει με 657 εκ. ευρώ παίρνοντας σαφείς αποστάσεις από το γεωπολιτικό μπράντεφερ.
Τις δυσκολίες στο GSI επιβεβαίωσε χθες, μιλώντας στο συνέδριο invest.gr, και ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, Μάνος Μανουσάκης λέγοντας ότι δεν υπάρχει πρόοδο στις απαραίτητες ρυθμιστικές αποφάσεις. Όπως επανέλαβε ο ΑΔΜΗΕ έχει επενδύσει ήδη 250 εκατ. ευρώ (χωρίς να υπολογίζεται η χρηματοδότηση της εξαγοράς του έργου από τον κύπριο επιχειρηματία Κτωρίδη) και απαιτείται ένα σταθερό ρυθμιστικό έσοδο για να συνεχίσει να επενδύει.
Ένα ακόμη σοβαρό εμπόδιο που βάζει η κυπριακή πλευρά αποτελεί η πιστοποίηση του ΑΔΜΗΕ, ζήτημα που επίσης έχει αναδείξει η ΡΑΕΚ προκειμένου να εγκρίνει τις πληρωμές προς τον Έλληνα διαχειριστή. Όλα δείχνουν πως, χωρίς συμφωνία για το ρυθμιστικό έσοδο και χωρίς πιστοποίηση, η πορεία του έργου παραμένει εξαιρετικά αβέβαιη με κυριότερη παράμετρο τις γεωπολιτικές προκλήσεις του GSI που προ ώρας είναι αδύνατο να φανταστεί κανείς με ποιο τρόπο θα μπορούσαν να ξεπεραστούν.