Έως την άλλη Παρασκευή θα υπάρξουν ανακοινώσεις από την κυβέρνηση για το πλαίσιο προστασίας της α’ κατοικίας, το οποίο λήγει στις 30 Απριλίου, όπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας. Οι ανακοινώσεις αυτές, είπε, θα έχουν χαρακτηριστικά υπευθυνότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης.
Η τηλεδιάσκεψη τωναρμοδίων υπουρ-γών με τους επικεφαλής των θεσμών για την προστασία της πρώτης κατοικίας ολοκληρώθηκε προχθες, το βράδυ χωρίς συμφωνία.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στην αρχή επέμειναν ότι το πλαίσιο θα πρέπει να εκπνεύσει όπως είναι προγραμματισμένο, δηλαδή στις 30 Απριλίου. Τελικά αποδέχθηκαν να δοθεί κάποια παράταση, αλλά μόνο για όσους αποδεδειγμένα πλήττονται από την πανδημία, καθώς θεωρούν ότι υπάρχουν πολλοί οφειλέτες που είτε δεν πλήττονται καθόλου (π.χ. δημόσιοι υπάλληλοι), είτε έχουν ευνοηθεί από τη συγκυρία (π.χ. επαγγελματίες κι επιχειρήσεις με αύξηση του τζίρου τους τις εβδομάδες της καραντίνας).
Πώς θα εντοπιστούν αυτοί που πλήττονται; Οι Θεσμοί ζήτησαν ειδική μελέτη, κάτι που με βάση την ανάλογη εμπειρία για τον Εξωδικαστικό και το ισχύον πλαίσιο για την α’ κατοικία, μπορεί να πάρει 3-4 μήνες. Όπως σημειώνουν, όμως, αρμόδιες πηγές, αυτό δεν μπορεί να εκληφθεί ως «παράθυρο» για να «τραβήξει» η προστασία της πρώτης κατοικίας. Αντιθέτως, ήδη οι Θεσμοί πιέζουν στο να πάνε όλοι οι οφειλέτες στο νέο Πτωχευτικό.
Εδώ η «συζήτηση» δεν διήρκησε πάνω από 20 λεπτά, όχι όμως επειδή υπήρξε συμφωνία, αλλά γιατί πολύ απλά υπάρχει μεγάλη απόσταση στις βασικές προβλέψεις του ελληνικού σχεδίου. Ξεκινώντας από τη βάση των διαβουλεύσεων, το σχέδιο νόμου θα πρέπει να έχει ψηφιστεί ως τον Ιούνιο, αλλά μπορεί να τεθεί σε ισχύ από την Πρωτοχρονιά του 2021, καθώς οι Θεσμοί αναγνωρίζουν ότι θα πρέπει να προηγηθεί πολύ απαιτητική νομοτεχνικά δευτερογενής νομοθεσία, δηλαδή εφαρμοστικές αποφάσεις κι εγκύκλιοι. Σημαίνει άραγε αυτό ότι στο μεσοδιάστημα θα ισχύει μορατόριουμ για την πρώτη κατοικία; Κάθε άλλο. Οι Θεσμοί επιμένουν ότι μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα οι οφειλέτες/δανειολήπτες θα πρέπει να τα βρίσκουν διμερώς με τις τράπεζες, κάτι που προφανώς μπορεί να οδηγεί και σε πλειστηριασμούς.
Τα «αγκάθια»
«Αγκάθια» υπάρχουν και στην άλλη βασική πρόβλεψη του ελληνικού σχεδίου, δηλαδή στη σύσταση Κρατικής οντότητας π.χ. ενός Οργανισμού, που θα αγοράζει τα σπίτια μετά την πτώχευση ευάλωτων νοικοκυριών και στη συνέχεια θα τους τα νοικιάζει, ενδεχομένως και με επιδότηση. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΕΚΤ ήταν η μόνη που δεν εξέφρασε αντιρρήσεις. Το ΔΝΤ ήταν κατηγορηματικά αντίθετο, κάνοντας λόγο για «κρατικισμό», αλλά η θέση του μάλλον ελάχιστα απασχολεί την ελληνική πλευρά. Αντιθέτως, αυτό που δημιουργεί πρόβλημα είναι η άποψη της Κομισιόν ότι για να λειτουργήσει αυτό το σχήμα, θα πρέπει να δεσμευθούν κονδύλια από τον Προϋπολογισμό ως εγγύηση.
Κι επειδή, προφανώς, στην καλύτερη περίπτωση δεν μπορούν να δεσμευθούν… δισεκατομμύρια, αλλά μερικές δεκάδες εκατομμυρίων, αν τελικά λειτουργήσει αυτό το σχήμα, θα πρέπει να μπουν πολύ αυστηρά κριτήρια για το ποια νοικοκυριά θα μπορούν να έχουν αυτήν την «ομπρέλα». Όλα τα υπόλοιπα θέματα του Πτωχευτικού (εξωδικαστική διαδικασία, χρόνος διαγραφής υπολοίπων χρεών κ.λ.π.) έμειναν ορθάνοιχτα, καθώς οι Θεσμοί θεωρούν ότι είναι «παράθυρα» για καθυστερήσεις, όπως ακριβώς συνέβη με το νόμο Κατσέλη και έτσι παρέπεμψαν στις τράπεζες για περαιτέρω διαβουλεύσεις…
Παράγοντας του Υπουργείου Οικονομικών ανέφερε πως η διαπραγμάτευση με τους θεσμούς για το συγκεκριμένο θέμα θα είναι σκληρή και θα συνεχιστεί τις επόμενες ημέρες.
«Στην παρούσα φάση είναι δύσκολο να προβλεφθεί το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων. Η κυβέρνηση θα προσπαθήσει να πετύχει ό,τι καλύτερο μπορεί», δήλωσε το ίδιο στέλεχος.