Ακίνητα: Τα κίνητρα και τα μυστικά για να ανοίξουν κλειστές κατοικίες

Τη δυνατότητα να ανακαινίσουν μια παλαιά κλειστή κατοικία έως 120 τ.μ. λαμβάνοντας «δώρο» έως και 36.000 ευρώ για τις δαπάνες που θα πραγματοποιήσουν και αφού την ενοικιάσουν να απαλλαγούν από τον φόρο εισοδήματος για τα ενοίκια που θα εισπράττουν για τρία χρόνια θα έχουν χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων τη νέα χρονιά.

Το 2026 αναμένεται να είναι έτος ανακαινίσεων παλαιών κατοικιών. Στα προγράμματα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» και «Αναβαθμίζω το Σπίτι μου» θα έρθει να προστεθεί το νέο πρόγραμμα επιδότησης «Ανακαινίζω». Παράλληλα, όσοι προχωρήσουν σε «λίφτινγκ» των ακινήτων τους θα κερδίσουν έκπτωση φόρου ενώ οι ιδιοκτήτες που θα ρίξουν στην αγορά της μακροχρόνιας μίσθωσης κλειστές κατοικίες ή ακίνητα τύπου Airbnb θα απαλλαγούν από τον φόρο εισοδήματος για τα ενοίκια που θα εισπράττουν για τρία χρόνια.

Το όφελος αναμένεται να είναι διπλό για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που θα ανοίξουν κλειστά σπίτια ενώ στόχος των νέων παρεμβάσεων που δρομολογούνται για το στεγαστικό είναι να «απελευθερωθούν» κενές κατοικίες, να αυξηθεί η προσφορά ακινήτων προς ενοικίαση και να κατεβάσει ταχύτητα ο ρυθμός ανόδου των τιμών στα ενοίκια των κατοικιών.

Νέο πρόγραμμα «Ανακαινίζω»

Το πρώτο τρίμηνο του 2026 θα ξεκινήσει το νέο πρόγραμμα «Ανακαινίζω» ύψους 400 εκατ. ευρώ, το οποίο θα επιδοτεί τις ανακαινίσεις παλαιών κατοικιών.

Η επιδότηση θα φθάνει έως και 300 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, με ανώτατο ποσό τις 36.000 ευρώ, υπό την προϋπόθεση το ακίνητο να νοικιάζεται για τουλάχιστον πέντε χρόνια και να έχει χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Συγκεκριμένα, θα αφορά επιδότηση και όχι δάνειο, για επισκευές και ανακαινίσεις παλαιών κατοικιών, προ του 1990. Θα επιδοτείται έως το 90% της δαπάνης ανακαίνισης.

Η ανακαίνιση πρέπει να περιλαµβάνει και ενεργειακή αναβάθµιση, αλλά αυτή µπορεί να περιορίζεται σε ποσοστό 20% της δαπάνης, µε το υπόλοιπο 80% να αφορά άλλες εργασίες, όπως υδραυλικές και ηλεκτρολογικές, αλλαγή κουζίνας, µπάνιου κ.λπ. Συνολικά, η επιδότηση θα φτάνει έως 300 ευρώ το τ.µ. και θα αφορά κατοικίες έως 120 τ.µ.

Τα εισοδηματικά κριτήρια

Η ένταξη στο πρόγραμμα επιδότησης θα γίνεται με εισοδηματικά κριτήρια ανάλογα με αυτά που ισχύουν για το «Σπίτι μου 2». Δηλαδή 25.000 ευρώ για άγαμους, 35.000 ευρώ για ζευγάρια συν 5.000 ευρώ για κάθε παιδί, 39.000 ευρώ για μονογονεϊκές οικογένειες συν 5.000 ευρώ για κάθε παιδί πέραν του πρώτου.

Με το μέτρο εκτιμάται ότι θα ανακαινιστούν περίπου 12.000 κατοικίες ενώ η ανταπόκριση των ιδιοκτητών θα εξαρτηθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις λεπτομέρειες του προγράμματος οι οποίες αναμένεται να ανακοινωθούν το αμέσως επόμενο διάστημα.

Ενοίκια χωρίς φόρο για τρία χρόνια

Οι ιδιοκτήτες που θα ενοικιάσουν κλειστές κατοικίες ή θα μετατρέψουν βραχυχρόνιες σε μακροχρόνιες μισθώσεις έως τις 31 Δεκεμβρίου 2026 θα έχουν πλήρη απαλλαγή από τον φόρο για τα εισοδήματα που θα αποκτούν για μία τριετία.Η κατάργηση της φορολογίας ισχύει για ενοικιάσεις κατοικιών που ήταν κενές για τουλάχιστον τρία χρόνια καθώς και για κατοικίες που ήταν προς εκμετάλλευση στη βραχυχρόνια μίσθωση, επιφανείας έως 120 τ.μ. Αν ο ενοικιαστής έχει περισσότερα από δύο τέκνα για κάθε παραπάνω τέκνο το όριο αυξάνεται κατά 20 τ.μ.

Οι κενές κατοικίες θα πρέπει να έχουν δηλωθεί στο έντυπο Ε2 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος ως κενό ακίνητο, να μην έχουν δηλωθεί ως μισθωμένο ακίνητο ούτε ως κύρια ούτε δευτερεύουσα κατοικία του εκμισθωτή ούτε ως ιδιοχρησιμοποιούμενο ούτε δωρεάν παραχωρούμενο ακίνητο, στα έντυπα Ε1 και Ε2 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος κατά τα τρία τελευταία οικονομικά έτη πίσω από το έτος κατάρτισης της πρώτης μίσθωσης και να μην έχει υποβληθεί στην ΑΑΔΕ δήλωση πληροφοριακών στοιχείων άλλης μίσθωσης του ακινήτου κατά το έτος της μίσθωσης και κατά το έτος και μέχρι την έναρξή της.

Για τις κατοικίες σε βραχυχρόνια μίσθωση θα πρέπει να έχουν διατεθεί νόμιμα και αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση κατά το εκάστοτε προηγούμενο της σύναψης της πρώτης μίσθωσης φορολογικό έτος, να έχουν δηλωθεί στη φορολογική διοίκηση οι συναφθείσες βραχυχρόνιες μισθώσεις και να έχει υποβληθεί δήλωση βραχυχρόνιας μίσθωσης κατά το έτος της μίσθωσης και μέχρι την έναρξή της.

Η διάρκεια της μίσθωσης θα πρέπει να είναι τριετής. Αν ο ενοικιαστής αποχωρήσει από τη κατοικία, η απαλλαγή θα συνεχιστεί μέχρι τη συμπλήρωση τριετίας αν εντός τριμήνου ο ιδιοκτήτης συνάψει μία και μόνον νέα τριετή σύμβαση κύριας κατοικίας.

Για ενοικιάσεις σε δημοσίους υπαλλήλους επιτρέπονται απεριόριστες μισθώσεις τουλάχιστον εξάμηνης διάρκειας και η προθεσμία για την επαναμίσθωσή της προκειμένου να μην χαθεί η απαλλαγή) είναι εξάμηνη, με την άπρακτη πάροδο της οποίας χάνεται η απαλλαγή για το υπόλοιπο διάστημα.

Αν η κατοικία εντός των τριών ετών διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση, η απαλλαγή παύει να ισχύει αναδρομικά από το πρώτο έτος της μίσθωσης, οπότε θα τεθεί και θέμα αναδρομικής καταβολής φόρου εισοδήματος για όλα τα εισπραχθέντα μισθώματα που είχαν απαλλαγεί από τον φόρο εισοδήματος.

Φορο-μπόνους για ανακαινίσεις

Ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι εντός του 2026, πραγματοποιήσουν δαπάνες για ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμισης κατοικιών ή επαγγελματικών ακινήτων θα έχουν «κούρεμα» του φόρου εισοδήματος συνολικού ύψους έως και 16.000 ευρώ σε βάθος πενταετίας δηλαδή από το 2027 έως το 2031. Το ανώτατο όριο δαπανών ανέρχεται σε 16.000 ευρώ και η ετήσια έκπτωση φόρου σε 3.200 ευρώ υπό την προϋπόθεση ότι οι δαπάνες έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικό χρήμα και τα παραστατικά έχουν διαβιβαστεί στην ΑΑΔΕ.

Για παράδειγμα φορολογούμενος με δαπάνες 15.000 ευρώ το 2026 θα έχει έκπτωση φόρου 3.000 ευρώ τον χρόνο και για πέντε χρόνια την οποία θα δει στο εκκαθαριστικό της Εφορίας του 2027, του 2028, του 2029, του 2030 και του 2031. (15.000/5=3.000 ευρώ). Για δαπάνες 5.000 ευρώ το όφελος ανέρχεται σε 1.000 ευρώ ετησίως για πέντε χρόνια και για δαπάνες 3.000 ευρώ σε 600 ευρώ.

Σημειώνεται ότι για τη μείωση του φόρου οι δαπάνες αγοράς υλικών που λαμβάνονται υπόψη δεν πρέπει να υπερβαίνουν το 1/3 της δαπάνης εκτέλεσης εργασιών. Στην περίπτωση που το ποσό της μείωσης που δικαιούται ο φορολογούμενος για το οικείο φορολογικό έτος είναι μεγαλύτερο από τον φόρο που αναλογεί, το πλεονάζον ποσό δεν επιστρέφεται, δεν συμψηφίζεται με άλλη φορολογική υποχρέωση, δεν μεταφέρεται και δεν εκπίπτει σε επόμενο φορολογικό έτος ούτε μεταφέρεται προς έκπτωση στον άλλο σύζυγο ή στο έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης. Σε κάθε περίπτωση για την παροχή της φορο-έκπτωσης τα κτίρια δεν πρέπει να έχουν ενταχθεί ή να ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων ή άλλα προγράμματα ή δράσεις επιχορήγησης και αναγνωρίζονται για τη μείωση του φόρου και εξόφληση των δαπανών, ανεξαρτήτως του ύψους τους, να έχει πραγματοποιηθεί, εντός του οικείου φορολογικού έτους, με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών και τα παραστατικά να έχουν διαβιβασθεί στην ΑΑΔΕ.

Premium έκδοση «Τα ΝΕΑ»