Αντίστροφη μέτρηση για τους νέους κανόνες που θα ισχύσουν από 1η Οκτωβρίου 2025 στη βραχυχρόνια μίσθωση. Το υπουργείο Τουρισμού, σε συνεργασία με την ΑΑΔΕ, έχει ήδη ξεκινήσει να αποστέλλει ενημερωτικά e-mail σε ιδιοκτήτες ακινήτων που διαθέτουν ενεργούς Αριθμούς Μητρώου Ακινήτων (ΑΜΑ), ώστε να προετοιμαστούν για τις αλλαγές.
Τα υπουργεία Οικονομικών και Τουρισμού είναι αποφασισμένα να παρέμβουν όσο μπορούν, καθώς η κατάσταση σε περιοχές με έντονη στεγαστική πίεση επιδεινώνεται διαρκώς. Στην Αττική, μόνο στο κέντρο της Αθήνας καταγράφονται σχεδόν 60.000 καταχωρίσεις βραχυχρόνιας μίσθωσης, με αποτέλεσμα η αγορά μακροχρόνιων ενοικιάσεων να έχει στεγνώσει.
Στα νησιά του Αιγαίου αλλά και σε δημοφιλείς χερσαίους προορισμούς, το πρόβλημα είναι διπλό: από τη μία οι τουρίστες βρίσκουν εύκολα κατάλυμα μέσω πλατφόρμας, από την άλλη οι μόνιμοι κάτοικοι, οι γιατροί, οι δάσκαλοι και οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν έχουν πού να μείνουν. Στις Κυκλάδες, χαρακτηριστικά, οι αγγελίες για μακροχρόνια μίσθωση έχουν σχεδόν εξαφανιστεί, με τις λίγες διαθέσιμες κατοικίες να διατίθενται σε τιμές που θυμίζουν κέντρο Λονδίνου.
Η επιστολή που φτάνει στους ιδιοκτήτες δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολίας: «Αγαπητή κυρία / Αγαπητέ κύριε, δεδομένου ότι διαθέτετε ενεργούς ΑΜΑ στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης της ΑΑΔΕ, σας ενημερώνουμε για τις νέες προδιαγραφές που θα ισχύουν από 1/10/2025 και αφορούν τα συγκεκριμένα ακίνητά σας».
Συγκεκριμένα όλα τα ακίνητα που μισθώνονται βραχυχρόνια πρέπει σωρευτικά να αποτελούν χώρους κύριας χρήσης με φυσικό φωτισμό, αερισμό και κλιματισμό, να είναι ασφαλισμένα έναντι αστικής ευθύνης για ζημιές ή ατυχήματα, να έχουν υπεύθυνη δήλωση ηλεκτρολόγου εγκαταστάτη, πυροσβεστήρες, ανιχνευτές καπνού, ρελέ διαρροής ή αντιηλεκτροπληξιακό και σήμανση διαφυγής, να διαθέτουν πιστοποιητικό μυοκτονίας και απεντόμωσης, φαρμακείο με είδη πρώτων βοηθειών καθώς και οδηγό με τηλέφωνα πρώτης ανάγκης.
Για τη διαπίστωση της συμμόρφωσης, υπάλληλοι του Υπουργείου Τουρισμού ή μεικτά συνεργεία με την ΑΑΔΕ θα διενεργούν επιτόπιους ελέγχους, με προειδοποίηση τουλάχιστον δέκα ημερών μέσω e-mail. Οι ελεγκτές θα φέρουν υπηρεσιακή ταυτότητα και έγγραφη εντολή με τα στοιχεία του υπαλλήλου και του ακινήτου.
Στους διαχειριστές που δεν επιτρέπουν την είσοδο, δεν πληρούν τις προδιαγραφές ή δεν τηρούν τις υποχρεώσεις του νόμου, επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο 5.000 ευρώ. Σε περίπτωση νέας παράβασης μέσα σε ένα έτος, το πρόστιμο διπλασιάζεται, ενώ σε κάθε επόμενη ίδια παράβαση τετραπλασιάζεται».
Πρακτικά δηλαδή, από την 1η Οκτωβρίου το νέο πλαίσιο λειτουργίας μπαίνει οριστικά σε ισχύ και αναμένεται να ανατρέψει τον χάρτη της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Κάθε ακίνητο θα πρέπει να έχει υποχρεωτική ασφάλιση αστικής ευθύνης, υπεύθυνη δήλωση ηλεκτρολόγου εγκαταστάτη, ανιχνευτές καπνού, ρελέ διαρροής, πυροσβεστήρες, σήμανση διαφυγής και φαρμακείο πρώτων βοηθειών. Θα απαιτείται ακόμη πιστοποιητικό μυοκτονίας και απεντόμωσης, οδηγός με τηλέφωνα πρώτης ανάγκης και πλήρεις προδιαγραφές φωτισμού, αερισμού και κλιματισμού.
Οι έλεγχοι θα είναι συνεχείς και επιτόπιοι, με μεικτά συνεργεία του υπουργείου Τουρισμού και της ΑΑΔΕ να επισκέπτονται τα ακίνητα και να καταγράφουν παραβάσεις. Όποιος ιδιοκτήτης δεν τηρεί τις προδιαγραφές θα βρίσκεται αντιμέτωπος με πρόστιμο 5.000 ευρώ, το οποίο σε περίπτωση υποτροπής διπλασιάζεται στις 10.000 και τετραπλασιάζεται στις 20.000 ευρώ. Ακόμη και η άρνηση πρόσβασης στους ελεγκτές θεωρείται παράβαση και συνεπάγεται άμεση κύρωση.
Η κυβέρνηση ποντάρει ότι με τον συνδυασμό αυστηρότερων κανόνων και με το νέο «πάγωμα» των αδειών θα καταφέρει να ανακόψει την ξέφρενη πορεία των Airbnb. Το στοίχημα, όμως, είναι δύσκολο, καθώς τα έσοδα που αποκομίζει ένας ιδιοκτήτης από τη βραχυχρόνια μίσθωση είναι πολλαπλάσια από μια μακροχρόνια ενοικίαση. Έτσι, ακόμη και με το επιπλέον κόστος συμμόρφωσης, οι περισσότεροι εξακολουθούν να βγαίνουν κερδισμένοι. Αυτός είναι και ο λόγος που, παρά τους περιορισμούς, ο αριθμός των καταχωρίσεων συνεχίζει να ανεβαίνει με ρυθμούς-ρεκόρ.