Οι διευθυντές και οι αρχιφύλακες των καταστημάτων κράτησης Αλικαρνασσού και Νεάπολης συμμετείχαν σε πολύωρο επιμορφωτικό σεμινάριο που πραγματοποιήθηκε πριν από λίγες ημέρες, με αντικείμενο τις νέες απαιτήσεις που απορρέουν από την εφαρμογή των εξ αποστάσεως τηλεδικών.
Το σεμινάριο πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα 2/6, και διήρκησε έξι ώρες, από τις 9 το πρωί έως τις 3 το μεσημέρι. Κατά τη διάρκειά του, οι συμμετέχοντες εκπαιδεύτηκαν από στελέχη της εταιρείας που έχει αναλάβει την τεχνική υποστήριξη και την υλοποίηση των τηλεδιασκέψεων, με στόχο την ομαλή και αποτελεσματική ενσωμάτωση των νέων τεχνολογικών εργαλείων στην καθημερινή λειτουργία των σωφρονιστικών καταστημάτων.
Η συγκεκριμένη επιμόρφωση, σύμφωνα με τους διοργανωτές, κρίνεται απαραίτητη, καθώς η διενέργεια τηλεδικών εξ αποστάσεως αποτελεί πλέον αναπόσπαστο μέρος της σωφρονιστικής και δικαστικής διαδικασίας, απαιτώντας επαρκή τεχνολογική υποδομή, καθώς και εξοικείωση του προσωπικού με τις σχετικές εφαρμογές και πρωτόκολλα ασφαλείας.
Όπως ειπώθηκε στη διάρκεια της επιμόρφωσης, η χρήση της τεχνολογίας μπαίνει πλέον για τα καλά στη Δικαιοσύνη, αλλάζοντας τον τρόπο που διεξάγονται οι ποινικές διαδικασίες στα Σωφρονιστικά Καταστήματα και στα δικαστήρια της χώρας. Οι λεγόμενες «τηλεδίκες» είναι ένας νέος τρόπος με τον οποίο κρατούμενοι, κατηγορούμενοι, μάρτυρες και άλλοι εμπλεκόμενοι μπορούν να συμμετέχουν σε δίκες και ανακρίσεις εξ αποστάσεως, μέσω βιντεοκλήσης, χωρίς να είναι απαραίτητη η φυσική παρουσία τους στο δικαστήριο.
Πρόκειται για μια διαδικασία που αξιοποιεί τεχνολογικά μέσα, όπως ειδικές πλατφόρμες τηλεδιάσκεψης, ώστε πρόσωπα που συμμετέχουν σε ποινικές διαδικασίες (όπως μάρτυρες, κατηγορούμενοι ή διερμηνείς) να μπορούν να καταθέσουν ή να απολογηθούν από απόσταση. Η συμμετοχή γίνεται μέσα από ειδικά διαμορφωμένους και εξοπλισμένους χώρους — όπως είναι στα Σωφρονιστικά Καταστήματα— με την παρουσία υπαλλήλου που διασφαλίζει την ομαλή διεξαγωγή της διαδικασίας.
Η τηλεδίκη μπορεί να προγραμματιστεί είτε από τις αρχές είτε μετά από αίτημα του εμπλεκόμενου προσώπου. Αν το αίτημα εγκριθεί, το άτομο καλείται να συμμετάσχει μέσω τηλεδιάσκεψης από ειδικά διαμορφωμένο χώρο με τις απαραίτητες τεχνικές προδιαγραφές. Εκεί παρίσταται υπάλληλος, όπως σωφρονιστικός ή δικαστικός γραμματέας, για να εξασφαλίζει τη νομιμότητα και την τεχνική υποστήριξη της διαδικασίας.
Η τηλεδίκη, σύμφωνα με τους συμμετέχοντες, προσφέρει πολλαπλά πλεονεκτήματα. Για το κράτος και το δικαστικό σύστημα, μειώνονται τα έξοδα και η ταλαιπωρία από τις συνεχείς μεταγωγές κρατουμένων. Εξοικονομείται χρόνος για αστυνομικούς και το προσωπικό των φυλακών, οι δίκες γίνονται πιο γρήγορα και με λιγότερες καθυστερήσεις ενώ αυξάνεται η ασφάλεια, ειδικά σε περιπτώσεις «επικίνδυνων» μετακινήσεων. Επιπλέον, σημαντικά είναι τα οφέλη και για τους κρατούμενους. Συγκεκριμένα, αποφεύγεται η σωματική και ψυχολογική φθορά από τις μετακινήσεις, δίνεται η δυνατότητα να συμμετέχουν πλήρως στη διαδικασία από έναν ασφαλή και γνώριμο χώρο ενώ ενισχύεται και η πρόσβαση στη δικαιοσύνη, ειδικά για άτομα με κινητικά προβλήματα ή μακριά από τα μεγάλα αστικά κέντρα.
Η Ελλάδα ακολουθεί το παράδειγμα πολλών άλλων ευρωπαϊκών χωρών που έχουν εφαρμόσει με επιτυχία παρόμοια συστήματα. Στη Γερμανία, για παράδειγμα, η τηλεδίκη χρησιμοποιείται ήδη από τη δεκαετία του 2000, ιδιαίτερα σε υποθέσεις οργανωμένου εγκλήματος. Στην Ολλανδία και το Βέλγιο, η χρήση βιντεοκλήσεων για απολογίες κρατουμένων έχει μειώσει σημαντικά τις μετακινήσεις από τις φυλακές. Στη Βρετανία, ειδικά μετά την πανδημία, οι τηλεδίκες ενισχύθηκαν θεσμικά και αποτελούν πλέον βασική επιλογή για μικρές ποινικές υποθέσεις ή προκαταρκτικές ακροάσεις. Ακόμα και στον Καναδά και την Αυστραλία, η απομακρυσμένη συμμετοχή κρατουμένων έχει γίνει καθημερινή πρακτική για λόγους κόστους και ασφάλειας.
Η χρήση της τεχνολογίας στη δικαιοσύνη δεν είναι πια μελλοντικό σενάριο. Είναι η νέα πραγματικότητα, με στόχο την αποτελεσματικότητα, την ισότητα και τη διευκόλυνση όλων των εμπλεκομένων, κρατουμένων και μη. Οι τηλεδίκες δείχνουν πως ο ψηφιακός μετασχηματισμός της δημόσιας ζωής περνά πλέον και από τις αίθουσες των δικαστηρίων.
Πληροφορίες της «Π» αναφέρουν ότι θα γίνει ενδεχομένως άλλη μία επιμόρφωση και το επόμενο στάδιο θα είναι η πραγματοποίηση της διαδικασίας για την οποία επιμορφώθηκαν οι αρμόδιοι υπάλληλοι των φυλακών.