Ένα εντυπωσιακό φόρεμα, κατασκευασμένο από νήμα που προέρχεται από ανακυκλωμένα πλαστικά μπουκάλια, εκτίθεται αυτές τις μέρες στο Μουσείο El Greco στο Φόδελε, σηματοδοτώντας την καινοτόμα προσπάθεια σύνδεσης της μόδας με τη βιωσιμότητα και την κυκλική οικονομία.
Αλλά δεν είναι η μοναδική δράση που θα φιλοξενείται στο μουσείο ως τα τέλη Αυγούστου, αφού οι επισκέπτες εκεί μπορούν να δουν ρούχα που «ανακύκλωσαν» οι σπουδαστές της σχολής της Ηρακλειώτισσας σχεδιάστριας μόδας, Μαρίας Βυτινίδου, αλλά και ρούχα υφαντά, με τον ίδιο τρόπο που τα έκαναν οι γιαγιάδες μας στην παλιά Κρήτη.
Το φουστάνι, με εντυπωσιακή ουρά μήκους είκοσι μέτρων, δημιουργήθηκε στην Πορτογαλία από ειδικό ύφασμα ανακυκλωμένου πολυεστέρα που προέρχεται από μικρά πλαστικά απορρίμματα της Μεσογείου, συλλεγμένα από πιστοποιημένους αλιείς.
Στη συνέχεια το ύφασμα εκτυπώθηκε με παραδοσιακά πορτογαλικά μοτίβα, εμπνευσμένα από τα γνωστά azulejos, και ήρθε στην Αθήνα όπου η Κρητικιά σχεδιάστρια μόδας και ιδρύτρια της AthensFashionClub, Μαρία Βυτινίδου, επιμελήθηκε το ράψιμο και τον σχεδιασμό του φορέματος.
Με τη συνδρομή της Πρεσβείας της Πορτογαλίας στην Αθήνα, που αγκάλιασε και στήριξε από την πρώτη στιγμή την ιδέα, ένας σκηνοθέτης, μια χαρισματική πιανίστρια, μια σχεδιάστρια μόδας και δύο Δήμοι, της Αστυπάλαιας στην Ελλάδα και του Κασκάις στην Πορτογαλία, και δύο ειδικά εργοστάσια ανακύκλωσης που βοήθησαν, ένωσαν τις δυνάμεις τους και δημιούργησαν ένα έργο – σύμβολο που ξεπερνά σύνολα, γλώσσες και εποχές.
Το φόρεμα φόρεσε η γνωστή πιανίστρια Ελένα Ξυδιά, για την παγκόσμια ημέρα ωκεανών προ διμήνου και τώρα εκτίθεται στο Φόδελε.
Παγκόσμια τάση
Μιλώντας στην «Π», η σχεδιάστρια Μαρία Βυτινίδου, έκανε λόγο για μια παγκόσμια τάση στη μόδα που αφορά πλέον την επαναχρησιμοποίηση ρούχων με άλλο τρόπο, αφού αυτά έχουν αναμορφωθεί και στην ουσία κάνει πράξη την ανακύκλωση στη μόδα και αυτό που ονομάζουμε κυκλική οικονομία σε όλους τους τομείς.
«Το project αυτό είναι μια έκφραση της επανάκτησης και της κυκλικής οικονομίας στη μόδα», εξηγεί η κυρία Βυτινίδου. «Στόχος μας είναι να αλλάξουμε το γραμμικό μοντέλο “παράγω – πετάω” σε ένα κυκλικό μοντέλο όπου τα υλικά επαναχρησιμοποιούνται, μειώνοντας το ενεργειακό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα της βιομηχανίας μόδας».
Το συγκεκριμένο project αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου οράματος, που υλοποιείται σε συνεργασία με τους σπουδαστές της AthensFashionClub, οι οποίοι επανασχεδιάζουν παλιές συλλογές, ενσωματώνοντας σύγχρονη αισθητική και βιώσιμες πρακτικές.
Παράλληλα, γίνεται προσπάθεια ανάδειξης της κρητικής παράδοσης μέσα από τη χρήση παραδοσιακών υφαντών, ακόμα και με πρώτη ύλη το μαλλί προβάτων της Κρήτης, προωθώντας την τοπική οικοτεχνία και τις φυσικές βαφές.
«Η σύνδεση του παραδοσιακού με το σύγχρονο design και η στροφή προς την αργή, μικρής κλίμακας παραγωγή, είναι ο δρόμος για μια βιώσιμη μόδα που σέβεται το περιβάλλον και την πολιτιστική μας κληρονομιά», προσθέτει η κυρία Βυτινίδου.
Η αλήθεια πάντως είναι, ότι πλέον η κυκλική οικονομία αποτελεί τάση όχι μόνον στη μόδα, αλλά και σε όλες τις φάσεις και διαστάσεις του δημόσιου βίου, σε όλο τον πλανήτη και αφορά πλέον την ευαισθητοποίηση στην πράξη για τους πόρους και την ενέργεια που εξαντλούνται στον πλανήτη και την αντίληψη ότι για να έχουμε στο μέλλον, θα πρέπει να προσέχουμε σήμερα.
Όπως οι γιαγιάδες μας
Η επόμενη φάση, με βάση την έκθεση που έχει την στήριξη των τοπικών φορέων του Φόδελε, αλλά και του Αναπτυξιακού Συλλόγου Γυναικών Επιχειρηματιών Κρήτης, είναι μια μεγάλη εκδήλωση με το επόμενο καλοκαίρι να έχει επίκεντρο την οικοτεχνία.
Θα επιχειρηθεί να δημιουργηθούν ρούχα με υφαντά υφάσματα από ντόπιες υφάντρες και σχέδια με αναφορές στην Μινωική Κρήτη, αφού μελετηθεί το σχετικό project.
Όπως επεσήμανε ο διευθυντής της Σχολής, Ευάγγελος Δημητρακόπουλος: «θα μπορούσαν να δημιουργηθούν ρούχα με τον τρόπο που το έκαναν οι γιαγιάδες μας, με μαλλιά από τα πρόβατα, κάτι που θα έπρεπε να γίνει σε πιο επιχειρηματική βάση. Αυτό όμως προϋποθέτει να δημιουργηθούν εγκαταστάσεις για νηματοποίηση, βαφή και επεξεργασία, ώστε να δημιουργούνται τα υφάσματα».
Σε αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει να αναζητηθούν οι φορείς που θα τα υλοποιήσουν και τα προγράμματα που θα τα χρηματοδοτήσουν. Το βάψιμο των νημάτων θα μπορούσε να γίνει σε επίπεδο οικοτεχνίας και θα έχει νόημα, αφού πλέον υπάρχει μια παγκόσμια «πράσινη τάση».
Αυτό στη μόδα είναι επιτακτική ανάγκη, καθώς η μόδα είναι η δεύτερη πιο ρυπογόνος βιομηχανία του πλανήτη. Προϊόντα τα οποία είναι χαρακτηρισμένα πλέον ως «πράσινα προϊόντα», να έχουν μία θέση στην παγκόσμια αγορά, αν γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες, αλλά χρειάζεται η στήριξη της Πολιτείας. Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν την οικολογική συνείδηση σε όλο τον πλανήτη και μπορούν και θέλουν να πληρώσουν για τέτοια προϊόντα.
Μια εκδήλωση – σταθμός
Η εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 2 Αυγούστου στο Φόδελε, με θέμα «Επανάχρηση και Κυκλική Οικονομία», δεν ήταν απλώς μια παρουσίαση μόδας. Ήταν μια πανηγυρική δήλωση ότι η δημιουργικότητα, η βιωσιμότητα και η επιχειρηματικότητα μπορούν να γεννηθούν από τοπικές ρίζες και να ανθίσουν με παγκόσμιο αντίκτυπο.
Το Up-Cycling Project (Dirty Laundry x AthensFashionClub) ήταν ένα αποτέλεσμα ενός οραματικού project, όπου οι σπουδαστές της σχολής -από όλα τα τμήματα: Σχέδιο Μόδας, Ραπτική, Πατρόν και Styling- μετέτρεψαν ρούχα που θεωρούνταν ξεπερασμένα σε ενδύματα τέχνης, έμπνευσης και ζωής.
Η ιδρύτρια της σχολής, κυρία Βυτινίδου Μαρία, παρουσίασε τα έργα των σπουδαστών, αφού έκανε σύντομη διάλεξη για την αξία της κυκλικής οικονομίας και βιωσιμότητας. Στο τέλος της ομιλίας της αποκάλυψε την άμεση συνεργασία της σχολής με τον Αναπτυξιακό Σύλλογο Γυναικών Επιχειρηματιών Κρήτης και τόνισε την αναγκαιότητα να αναπτύξουν οι μελλοντικοί επιχειρηματίες ψηφιακές δεξιότητες, επιχειρηματική αντίληψη και καινοτόμες προσεγγίσεις.
Μίλησε για το πρόσφατο εκπαιδευτικό ταξίδι της σχολής στη Φιλανδία, με τη σπουδάστρια Άννα Παφραλίδου, η οποία συμμετέχει στην έκθεση με ένα ένδυμα σχεδιασμένο στα εργαστήρια της SagaFurs, στο Ελσίνκι.
Οι ταλαντούχοι σπουδαστές που συμμετείχαν στο project και αξίζουν κάθε χειροκρότημα είναι:
- Ματράκα Νίνα & Δούμτση Κυριακή
- Τσιρίγκα Λαμπρινή & Νεντσέβ Βιολέτα Μαρία
- Πήλιουρα Ράνια & Ρόζου Σταυρίνα
- Βαρδάκα Βασιλική & Νικολαΐδου Ήβη
- Μαρία Αγάθη Τζαβέλλα & Κοροπούλη Ιωάννα
- Παφραλίδου Άννα & Valbona Mehmeti
- Κουταβά Σοφρωνία
Παράλληλα, έγινε αναφορά σε ενδύματα που κατασκευάστηκαν σε συνεργασία με το εργαστήριο Υφαντικής «Αρετούσα» στις Αρχάνες, από την υφάντρια Μαρία Κορασάνη. Η Υφαντική αποτελεί μία από τις αρχαιότερες μεθόδους βιώσιμης μόδας.
Ο διευθυντής της AthensFashionClub, κος Ευάγγελος Δημητρακόπουλος, ανέφερε χαρακτηριστικά:
«Αποτελεί μεγάλη ευκαιρία για όσους θέλουν να ασχοληθούν επαγγελματικά με τη μόδα, η δυνατότητα της διαδικτυακής εκπαίδευσης μέσω της ειδικά σχεδιασμένης πλατφόρμας της σχολής μας. Εκπαιδεύουμε εδώ και 10 χρόνια διαδικτυακά σπουδαστές όχι μόνο από την Κρήτη, αλλά από όλα τα μέρη της Ελλάδας και από το εξωτερικό».