Συντριπτικό οικονομικό κάταγμα στο Δήμο Ηρακλείου προκαλεί η απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου να χρεώσει το λογαριασμό της απένταξης του Πολιτιστικού Κέντρου στη Λότζια, καθώς δημιουργεί συνθήκες κατάρρευσης για τη ΔΕΠΑΝΑΛ και για το Δημοτικό Ταμείο, που καλούνται να εξοφλήσουν το τρομακτικό ποσό των 11.814.587,43 ευρώ (!).
«Δεν πρόκειται να αφήσουμε τη ΔΕΠΑΝΑΛ να καταρρεύσει», δήλωσε χθες ο δήμαρχος Ηρακλείου, Αλ. Καλοκαιρινός, ενώ την ίδια στιγμή με παρέμβασή του, ο βουλευτής Ηρακλείου του ΣΥΡΙΖΑ Χάρης Μαμουλάκης, έθεσε ζήτημα «νομοθετικής πρωτοβουλίας για την απαλλαγή του Δήμου Ηρακλείου από αυτό το βάρος», σημειώνοντας ότι «η Αυτοδιοίκηση χρειάζεται στήριξη, όχι οικονομική εξόντωση».
Αυτό το οποίο διαφαίνεται είναι ότι έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια σε κυβερνητικό επίπεδο, προκειμένου το κόστος της απένταξης να μην καλυφθεί από το Δημοτικό Ταμείο αλλά από εθνικούς πόρους, ενώ την ίδια στιγμή οι παρατάξεις της αντιπολίτευσης διαφαίνεται ότι θα αναδείξουν το επίμαχο θέμα στο Δημοτικό Συμβούλιο της Δευτέρας, που αναμένεται «θερμό».
Ο επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης, Μιχ. Καραμαλάκης, με ανακοίνωσή του, ζητά πλήρη ενημέρωση για το θέμα, τις ενέργειες του Δήμου και τις αιτίες που οδήγησαν σε αυτή την τόσο αρνητική απόφαση. Όπως ξεκαθαρίζει, «θέλουμε να καταστήσουμε σαφές ότι οι δημότες δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να επιβαρυνθούν τα χρήματα αυτά. Διαβεβαιώνουμε ότι θα καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση».
Στο Δημοτικό Ταμείο «το μάρμαρο της απένταξης»
Ο κύβος ερρίφθη για τη χρέωση του λογαριασμού των 11.814.587,43 ευρώ που είχε «κοπεί» στις 7-3-2014, όταν με τη βούλα της υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη, υπογράφηκε η απένταξη του Πολιτιστικού Κέντρου.
(Συγκεκριμένα, η υπουργός ανακοίνωσε «την απένταξη από το Ε.Π «ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ», στον Άξονα Προτεραιότητας 2 «Ανάπτυξη Σύγχρονου Πολιτισμού», στο Μέτρο 1 «Ενίσχυση Υποδομών και Μεγάλων Επικοινωνιακών Γεγονότων» και με κωδικό στο ΟΠΣ 76398, της ̟πράξης με τίτλο: «Συνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Ηρακλείου» με τελικό δικαιούχο τη ∆ημοτική Επ̟ιχείρηση Πολιτισμού Τουρισμού και Ανάπτυξης Ηρακλείου (∆ΕΠΤΑΗ).
Το ανωτέρω έργο ήταν εγγεγραμμένο στην ΣΑΕ 0143 και οι συνολικές δαπάνες του ανέρχονται στο ποσό των 11.814.687,43 ευρώ»). Όπως είναι γνωστό, η απόφαση της υπουργού κ. Μενδώνη ήρθε να επιβεβαιώσει ότι η απένταξη του Πολιτιστικού Κέντρου δεν είναι ένα «λογιστικό λάθος», όπως την περιέγραφε η Δημοτική Αρχή Κουράκη, επιχειρώντας να υποβαθμίσει το γεγονός, μέχρι που παρέλαβε και επισήμως την απόφαση της οριστικής απένταξης που αναγκάζει πρακτικά το Δήμο να καλύψει το ποσό των 11.814.687,43 ευρώ.
Όπως είναι γνωστό, το δρόμο της απένταξης άνοιξαν τρία πορίσματα που εκδόθηκαν από το Σώμα Επιθεωρητών Δημοσίων Έργων, τα οποία έχουν φέρει στο φως συγκλονιστικές αποκαλύψεις για ένα γαϊτανάκι εργασιών που αύξησαν το κόστος, με αποτέλεσμα να απογειώνεται στα ύψη ο προϋπολογισμός του έργου.
Στα πορίσματα περιγράφονται «πράγματα και θαύματα», καθώς οι εργασίες αυτές δημιούργησαν τεράστιες διαφορές σε σχέση με τον αρχικό προϋπολογισμό του έργου, χωρίς την αναγκαία τεκμηρίωση που να δικαιολογεί τη διαχείριση αυτή.
Για να αντιληφθεί καλύτερα κάποιος το όλο σκηνικό, αρκεί να σκεφτεί ότι σε οποιοδήποτε έργο χρηματοδοτούμενο από προγράμματα, δύο στοιχεία είναι βασικό να τηρούνται με απόλυτη συνέπεια, προκειμένου να μην απενταχθούν η μελέτη και το χρονοδιάγραμμα.
Στην περίπτωση του Πολιτιστικού Κέντρου, όλος ο καμβάς υλοποίησης του δομείται σε αλλεπάλληλες αλλαγές της αρχικής μελέτης και σε πρόσθετες εργασίες, που, όπως είναι φυσικό, προκαλούσαν νέες παρατάσεις του χρονοδιαγράμματος, αλλά και εκτόξευση του προϋπολογισμού του.
Άρα, η απένταξη του Πολιτιστικού Κέντρου, όχι μόνο δεν ήταν ζήτημα λογιστικής τακτοποίησης, όπως επαναλαμβανόμενα ισχυριζόταν η πρώην Δημοτική Αρχή, αλλά ήταν μια εξέλιξη νομοτελειακή, όπως προκύπτει από το πόρισμα των επιθεωρητών.
Ο δικαστικός αγώνας
Η Δημοτική Αρχή Λαμπρινού βρέθηκε στο «μάτι του κυκλώνα», με την απένταξη του Πολιτιστικού Κέντρου, και μάλιστα, μόλις ανέλαβε καθήκοντα στο Δήμο Ηρακλείου. Έτσι ξεκίνησε ένα δύσκολο δικαστικό αγώνα και με αλλεπάλληλες προσφυγές επιχείρησε να αποτρέψει τα χειρότερα που δυστυχώς ήρθαν για το Ηράκλειο, που τελικά δεν απέφυγε το οικονομικό «κραχ».
Τι απαντά η Δημοτική Αρχή
Ο λογαριασμός της απένταξης έμελλε να πέσει στα χέρια της σημερινής Δημοτικής Αρχής, που, με μια λιτή ανακοίνωσή της, η Δημοτική Αρχή αναφέρει ότι «η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου επικύρωσε προηγούμενη απόφαση του Ι Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου της 28ης Απριλίου του 2020, σύμφωνα με την οποία απεντάσσεται το έργο κατασκευής του Πολιτιστικού Συνεδριακού Κέντρου Ηρακλείου από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Πολιτισμός» 2000-2006.
Η απένταξη του έργου σημαίνει ότι η ΔΕΠΑΝΑΛ ΑΕ, ως διάδοχος δημοτική εταιρεία της ΔΕΠΤΑΗ ΑΕ ΟΤΑ, υποχρεούται να επιστρέψει το ποσό χρηματοδότησης που είχε καταβληθεί για την κατασκευή του ΠΣΚΗ, ύψους 11.814.587,43 ευρώ. Με την ανακοίνωση της απόφασης, ο δήμαρχος Ηρακλείου, Αλέξης Καλοκαιρινός, προέβη στην ακόλουθη δήλωση:
«Με την απόφαση 272/2025 της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η υπόθεση έφτασε στο τέρμα της δικαστικής διαδρομής. Από τον Ιανουάριο του 2022, ο Δήμος Ηρακλείου έχει εξαντλήσει τα ένδικα μέσα. Από σήμερα, ο χειρισμός αλλάζει επίπεδο. Δεν πρόκειται να αφήσουμε τη ΔΕΠΑΝΑΛ να καταρρεύσει. Εφιστώ ιδιαιτέρως την προσοχή σε όσους σκέφτονται να αποδυθούν σε καταλογισμό ευθυνών σε προηγούμενες Δημοτικές Αρχές.
Μόνο βλάβη μπορεί να προκαλέσουν στο Ηράκλειο, σε αυτή την κρίσιμη στιγμή». Υπενθυμίζεται ότι η ανάκληση της απόφασης ένταξης είχε γίνει το 2014, έπειτα από την κρίση του ελεγκτικού φορέα ότι το έργο δεν είχε ολοκληρωθεί εμπρόθεσμα. Από τότε η ΔΕΠΤΑΗ, μετέπειτα ΔΕΠΑΝΑΛ, και ο Δήμος Ηρακλείου άσκησαν κάθε διαθέσιμο ένδικο μέσο για την ανατροπή αυτής της απόφασης, καταλήγοντας μέχρι και στην Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
«Η απόφαση της απένταξης αφορά λάθη του παρελθόντος, συγκεκριμένα του 2014. Δεν μπορεί μια τοπική κοινωνία ολόκληρη να πληρώσει ένα οικονομικό άγος που δεν της αναλογεί».
Με αφορμή την απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την απένταξη του Πολιτιστικού Συνεδριακού Κέντρου Ηρακλείου, ο τομεάρχης Οικονομικών και Ανάπτυξης της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, βουλευτής Ηρακλείου, Χάρης Μαμουλάκης, προχώρησε στην ακόλουθη δήλωση:
«Η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που καλεί τον Δήμο Ηρακλείου να επιστρέψει ποσό 11,8 εκατομμυρίων ευρώ συν τους τόκους, απειλεί να οδηγήσει σε οικονομική κατάρρευση τον τέταρτο μεγαλύτερο Δήμο της χώρας. Μιλάμε για μια απόφαση που δεν αφορά σπατάλες ή κακοδιαχείριση της σημερινής Δημοτικής Αρχής, αλλά λάθη του παρελθόντος, συγκεκριμένα του 2014. Δεν μπορεί μια τοπική κοινωνία ολόκληρη να πληρώσει ένα οικονομικό άγος που δεν της αναλογεί.
Η Κυβέρνηση οφείλει να παρέμβει άμεσα. Να αναλάβει νομοθετική πρωτοβουλία για την απαλλαγή του Δήμου Ηρακλείου από αυτό το βάρος. Η Αυτοδιοίκηση χρειάζεται στήριξη, όχι οικονομική εξόντωση. Η κοινωνική συνοχή, οι δημοτικές υπηρεσίες, η βιωσιμότητα του Δήμου δεν μπορεί να τεθούν σε κίνδυνο. Ως βουλευτής, δεσμεύομαι να στηρίξω κάθε προσπάθεια άρσης αυτής της άδικης και δυσβάσταχτης υποχρέωσης».