Μία πολύ σημαντική ημέρα για την ιστορία της Κρήτης ξημερώνει σήμερα, αφού ξεκινά η ανασκαφή που θα ρίξει «φως» στη Λύττο.
Το χθεσινό δημοσίευμα της «Π» με τον διευθυντή της ανασκαφής, ερευνητή του Ινστιτούτου Προηγμένων Μελετών του Πρίνστον, κ. Άγγελο Χανιώτη, κάνει τον γύρο της χώρας και όλα τα φώτα είναι στραμμένα στην πόλη που διεκδικεί με αξιώσεις την θέση της Κνωσού.
Στις εργασίες συμμετέχει, με την ιδιότητα της αρχαιολόγου, η έφορος αρχαιοτήτων Ηρακλείου, κ. Βάσω Συθιακάκη, καθώς υπάρχουν και βυζαντινές αρχαιότητες και θα είναι επικεφαλής των ερευνών σε έναν από τους τρεις τομείς που θα επικεντρωθεί η ανασκαφή.
Οι αρχαιολόγοι θα εστιάσουν σε τρία σημεία: ένα δημόσιο κτήριο-βουλευτήριο, που είχε ανασκάψει ο Γιώργος Ρεθεμιωτάκης, ένα δημόσιο κτήριο της αρχαϊκής ή κλασικής περιόδου και μία βυζαντινή βασιλική.
Η κ. Συθιακάκη τονίζει πως είναι πάρα πολύ σημαντικό το γεγονός ότι ξεκινάει μια ανασκαφή σε ένα σημείο που πολλοί επιχείρησαν στο παρελθόν να μελετήσουν αλλά δεν προχώρησαν για διάφορους λόγους.
Ο Γ. Ρεθεμιωτάκης είχε προχωρήσει σε μεγάλες τομές ενώ σε μικρότερες η Αγγελική Λεπέση.
Είναι σημαντικό το γεγονός ότι η ανασκαφή γίνεται από ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα, στόχος είναι και η εκπαίδευση νεότερων αρχαιολόγων.
«Είναι μεγάλο το ερευνητικό ενδιαφέρον, καθώς είναι μια πόλη πολύ σημαντική που κρατά κρυμμένα μυστικά. Ό,τι γνωρίζουμε είναι από μαρτυρίες πηγών και από επιγραφές», τονίζει η κ. Συθιακάκη.
Τα αποτελέσματα της ανασκαφής θα συγκριθούν με όσα είναι ήδη γνωστά, με ιστορικά στοιχεία και θα γίνει εξαγωγή τελικών συμπερασμάτων.
Η ανασκαφή αρχίζει σήμερα, θα διαρκέσει έναν μήνα αλλά η έρευνα θα ολοκληρωθεί σε πέντε χρόνια.
Η κ. Συθιακάκη αναφέρει πως δεν μπορούμε να πούμε ότι η Λύττος μπορεί να είναι και ανώτερη της Κνωσού, σίγουρα ήταν στις τρεις ισχυρότερες πόλεις μαζί και με την Γόρτυνα.
Είναι, όμως, με μεγάλη γεωγραφική έκταση, η Χερσόνησος, πριν ισχυροποιηθεί και η ίδια, υπήρξε επίνειό της.
«Η ανασκαφή έχει μεγάλο επιστημονικό και ιστορικό ενδιαφέρον», τονίζει.
Υπενθυμίζεται πως η ανασκαφή είναι μια συνεργασία του Ινστιτούτου Προηγμένων Μελετών του Πρίνστον και του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης. Η αρχική χρηματοδότηση από τους δύο φορείς είναι 60.000 ευρώ και αφορά στον πρώτο μήνα των ανασκαφών.
Υπεύθυνη για την ανασκαφή είναι η Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία που ήδη από το 1910 έχει δείξει ενδιαφέρον για την περιοχή.
Διευθυντές της ανασκαφής είναι ο κ. Άγγελος Χανιώτης, από το Πρίνστον, και ο κ. Αντώνης Κοτσώνας, από τη Νέα Υόρκη.
Συμμετέχει μία διεθνής ομάδα 15 αρχαιολόγων και φοιτητών αρχαιολογίας από διάφορα πανεπιστήμια.
Σημειώνεται πως η τελευταία φορά που έγιναν συστηματικές ανασκαφές στην περιοχή ήταν στις αρχές της δεκαετίας του ’80 από τον Γ. Ρεθεμιωτάκη.