Περήφανη δηλώνει για ακόμα μια φορά η επιστημονική κοινότητα της Κρήτης, καθώς έγινε η τελετή απονομής του Βραβείου Merac για την καλύτερη διατριβή σε θεωρητική αστροφυσική, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αστρονομική Εταιρεία για το 2020, στον Δρ. Άρη Τρίτση, πρώην διδακτορικό φοιτητή στο Ινστιτούτο Αστροφυσικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας.
Το βραβείο αυτό αποτελεί την ύψιστη διάκριση της Ευρωπαϊκής Αστρονομικής κοινότητας για σπουδές διδακτορικού επιπέδου.
Ο δρ. Τρίτσης έλαβε το διδακτορικό του από το Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης, έχοντας διεξάγει έρευνα στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας, με θέμα την αστρογένεση και την αστροφυσική των διαστρικών νεφελωμάτων, υπό την καθοδήγηση του καθηγητή Κωνσταντίνου Τάσση.
Η ανακάλυψή τους, που δημοσιεύθηκε το 2018 στο έγκριτο περιοδικό Science, ότι το διαστρικό νεφέλωμα Musca δονείται ολόκληρο, με το «τραγούδι» του να αποκαλύπτει την τρισδιάστατη δομή του, είχε προσελκύσει τότε μεγάλο ενδιαφέρον τόσο από την επιστημονική κοινότητα όσο και από το ευρύ κοινό.
Ο δρ. Τρίτσης σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στην Αστροφυσική στο University College London, και ήρθε στην Κρήτη το 2014 για τις διδακτορικές του σπουδές. Αποφοίτησε το 2017 και από τότε συνεχίζει την ερευνητική του καριέρα στην Αυστραλία, ως μεταδιδακτορικός υπότροφος στο Australian National University.
Τα ερευνητικά του επιτεύγματα είναι πολλά και σημαντικά. Κατά τη διάρκεια της διδακτορικής του έρευνας ανακάλυψε την προέλευση των ραβδώσεων που παρατηρούνται στα διαστρικά νεφελώματα – που, παρά τη γενικά χαοτική τους μορφή, συχνά παρουσιάζουν μια γεωμετρία που παρομοιάζει ύφασμα κοτλέ.
Ο δρ. Τρίτσης έδειξε ότι η προέλευσή τους δεν μπορεί παρά να είναι μαγνητουδροδυναμικά κύματα που διαδίδονται στο αέριο που τα αποτελεί. Υπό τις κατάλληλες συνθήκες, τα κύματα αυτά μπορούν να παγιδευτούν μέσα στο νέφος και να προξενήσουν την καθολική του δόνηση. Τέτοια διαστρικά «τραγούδια» αποτελούν πραγματικό θησαυρό για τους αστροφυσικούς, καθώς η αποκωδικοποίησή τους μπορεί να αποκαλύψει πληροφορίες για τα νέφη που διαφορετικά είναι απροσπέλαστες, όπως το τρισδιάστατο σχήμα τους (όπως έγινε στην περίπτωση του Musca) και το μαγνητικό πεδίο στο εσωτερικό τους.
Ο δρ. Τρίτσης προσομοίωσε επίσης χημικές αντιδράσεις στο εσωτερικό αυτών των νεφών με πρωτοφανή ακρίβεια, προσδιορίζοντας ποια χημικά μόρια φέρουν τον μεγαλύτερο πλούτο πληροφοριών για τη διαδικασία της γέννησης αστεριών από διαστρικά νέφη, και θα μπορούσαν να τις αποκαλύψουν αν παρατηρηθούν συστηματικά.
Ανέπτυξε ένα σύστημα προσομοίωσης της διάδοσης της ακτινοβολίας μέσα από το αέριο των νεφελωμάτων, το οποίο επιτρέπει να προβλεφθούν με ακρίβεια οι παρατηρήσιμες ιδιότητες κάθε θεωρητικού μοντέλου της διαδικασίας της αστρογένεσης μέσα σε τέτοια νεφελώματα. Μετά την αποφοίτησή του, κατά τη διάρκεια της μεταδιδακτορικής του υποτροφίας, ανέπτυξε μία νέα μέθοδο για τη μέτρηση μαγνητικών πεδίων στον γαλαξία μας, την οποία χρησιμοποιεί για να πραγματοποιήσει μια τρισδιάστατη χαρτογράφηση των πεδίων αυτών. Ένας τέτοιος χάρτης θα έχει πολλές διαφορετικές εφαρμογές στην αστροφυσική.
Καμαρώνει η Κρήτη
Η ομάδα Αστροφυσικής του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Ινστιτούτου Αστροφυσικής του ΙΤΕ συγχαίρει τον Δρ. Τρίτση για αυτήν την εξαιρετικά τιμητική διάκριση.