Το ενδιαφέρον των Ηρακλειωτών που βρέθηκαν στο λιμάνι κέντρισε το αντίγραφο ενός αρχαίου σκάφους “μονόξυλο” στο οποίο επιβαίνουν Τσέχοι επιστήμονες και το οποίο ακολουθεί τις θαλάσσιες διαδρομές που έκαναν και οι αρχαίοι Έλληνες για τη μεταφορά και το εμπόριο του πετρώματος «οψιδιανός».
Πρόκειται για την τρίτη αποστολή με την ονομασία “monoxylon expedition” , η οποία συνδέει την επιστήμη με την πειραματική αρχαιολογία. Η πρώτη αποστολή έγινε το 1995 και το κίνητρό της ήταν μια δοκιμή μεταφοράς ανθρώπων, καλλιεργειών και ζώων χρησιμοποιώντας ένα μονόξυλο. Το τότε σκάφος, έξι μετρων, είχε εννεαμελές πλήρωμα και διένυσε μια απόσταση 290 χιλιομέτρων , μεταξύ της Σάμου και της ηπειρωτικής Ελλάδας.
Για τη δεύτερη αποστολή, που εγινε το 1998, δημιουργήθηκε ένα νέο σκάφος, σύμφωνα με το εύρημα ενός σκάφους που βρέθηκε στη λίμνη Μπρατσιάνο, μήκους σχεδόν δέκα μέτρων. Αυτό το μονόξυλο ταξίδεψε περίπου 800 χιλιόμετρα, κατά μήκος των ακτών της Ιταλίας, της Γαλλίας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας.
Στην τρίτη αποστολή οι επιστήμονες επέστρεψαν στο Αιγαίο. Στόχος τους ήταν να διασχίσουν τη διαδρομή από το ηπειρωτικό Λαύριο σε όλη την αλυσίδα των νησιών προς το νησί της Μήλου (σημαντική πηγή οψιδιανού) και από εκεί μέσω της Σαντορίνης προς την Κρήτη
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι αποστολές μονόξυλων συνδέουν στενά την επιστήμη με τη μορφή της πειραματικής αρχαιολογίας και της περιπέτειας της θαλάσσιας ναυσιπλοΐας. Σκοπός των αποστολών είναι να εξακριβωθούν οι δυνατότητες των πρωτόγονων ξύλινων πλοίων, στην εξάπλωση των πρώιμων γεωργικών καλλιεργειών στη Μεσόγειο.
Το σκάφος δέκα μέτρων αποτελεί αντίγραφο του ιταλικού σκάφους 8,000 ετών, ζυγίζει σε 1,3 τόνους. Είναι επανδρωμένο από δύο περιστρεφόμενα πληρώματα των δέκα, τα οποία συνοδεύονται από ένα σύγχρονο καταμαράν που μπορεί να χρησιμεύσει ως πλωτή προβλήτα.
Η αποστολή θα παραμείνει στο Ηράκλειο μέχρι και αύριο.