Σε αναμμένα κάρβουνα κάθονται οι Δήμοι της Κρήτης, καθώς βρίσκεται στον αέρα η διαδικασία συγκρότησης των νέων Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ), μετά την τροπολογία του Υπουργείου Εσωτερικών που χαρακτηρίζει ως «μηδέποτε εκδοθείσες» τις διαπιστωτικές πράξεις που έχουν εκδώσει οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις.
Όπως προκύπτει, σε τοπικό επίπεδο η Αποκεντρωμένη Διοίκηση έχει ζητήσει διευκρινίσεις, ώστε να ξεκαθαριστεί το πλαίσιο συγκρότησης των νέων ΦΟΔΣΑ που όμως ακόμα εξακολουθεί να μην έχει δοθεί. Την ίδια στιγμή καταγράφεται ένα σκηνικό ισχυρότατων πιέσεων που ασκούνται αρμοδίως, σε σχέση με τους όρους συγκρότησης των νέων ΦΟΔΣΑ, με την ανατολική Κρήτη να αισιοδοξεί ότι υπάρχει η δυνατότητα για τη δημιουργία και τρίτου φορέα στο νησί.
Στο μεταξύ, η πίεση για να δοθούν απαντήσεις είναι εξαιρετικά φορτική, καθώς η δημιουργία των νέων οργάνων της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων (ΠΕΔ)αλληλοεπιδρά με τη δημιουργία των νέων ΦΟΔΣΑ. Αυτό συμβαίνει επειδή η ΠΕΔ θα κληθεί να καθορίσει τον αριθμό των εκλεκτόρων των νέων ΦΟΔΣΑ, από τους οποίους θα αναδειχτούν οι νέες διοικήσεις. Άρα, για να μπορεί η Περιφερειακή Ένωση Δήμων να ορίσει τους εκλέκτορες, πρέπει να είναι σε θέση να γνωρίζει ποιος είναι ο ακριβής αριθμός των ΦΟΔΣΑ στο νησί, ώστε οι εκλέκτορες να προκύψουν κατ΄αντιστοιχία.
Το αναπάντητο αίτημα
Όπως είναι γνωστό, σε τοπικό επίπεδο στις 20-6-19 η συντονίστρια Αποκεντρωμένης Διοίκησης κ. Μαρία Κοζυράκη υπέγραψε τη διαπιστωτική πράξη με την οποία δημιουργούνται πλέον δύο φορείς διαχείρισης απορριμμάτων στο νησί.
Ο ένας φορέας είναι η ΔΕΔΙΣΑ Χανίων και ο άλλος φορέας είναι ο ΕΣΔΑΚ που διευρύνει θεαματικά την εμβέλειά του και πλέον καλύπτει τους νομούς Ηρακλείου, Ρεθύμνου και Λασιθίου. Το όλο θέμα πυροδότησε σφοδρές αντιδράσεις από τον Δήμο Χερσονήσου που προσέφυγε και δικαστικά, καθώς με τη διαπιστωτική πράξη καταργείται ο ΦΟΔΣΑ Βορείου Πεδιάδος.
Ωστόσο, μετά την εγκύκλιο του υπουργείου, ουσιαστικά έχουμε επανεκίννηση της διαδικασίας συγκρότησης των ΦΟΔΣΑ, καθώς με την παρέμβαση του Υπουργείου Εσωτερικών κρίνονται όλες οι διαπιστωτικές των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων ως μη εκδοθείσες πράγμα το οποίο σημαίνει ότι η όλη διαδικασία ξεκινά από την αρχή.
Μετά την εξέλιξη αυτή, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης έστειλε άμεσα στο υπουργείο Εσωτερικών και τους εμπλεκόμενους φορείς επιστολή με την οποία ζητά διευκρινίσεις για τα επόμενα βήματα, ώστε να ξεμπλοκάρει η διαδικασία συγκρότησης των νέων ΦΟΣΔΑ. Μάλιστα, το επίμαχο θέμα φαίνεται ότι έχει ζητηθεί στο πλαίσιο συναντήσεων κυβερνητικών στελεχών με τοπικούς φορείς, καθώς κλιμακώνονται οι πολιτικές πιέσεις για το νέο σχήμα των ΦΟΔΣΑ στην Κρήτη.
Αυτό το οποίο προκύπτει είναι ότι η ανατολική Κρήτη και ειδικότερα ο Δήμος Χερσονήσου εμφανίζεται αποφασισμένος να δώσει τη μάχη του για τη διατήρηση του ΦΟΔΣΑ Βόρειας Πεδιάδας, θεωρώντας ότι είναι ένα λειτουργικό εργαλείο που μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της ανατολικής Κρήτης.
Όπως εκτιμά ο δήμαρχος κ. Γ. Σέγκος -ο οποίος εμφανίζεται υπέρμαχος της δημιουργίας τρίτου ΦΟΔΣΑ-, ολόκληρη η ανατολική Κρήτη ζητά το δικό της φορέα, γνωρίζοντας ότι μέσα από αυτόν μπορούν να καλυφθούν οι πραγματικές ανάγκες της με πολύ καλύτερο και ουσιαστικό τρόπο παρά από ό,τι μέσα από τον γιγαντωμένο ΦΟΔΣΑ που είχε σχεδιαστεί με σκοπό να καλύψει τις ανάγκες τριών νομών.
Μάλιστα, όπως τονίζει ο κ. Σέγκος, πριν από πέντε μέρες αναδείχτηκε ο ίδιος πρόεδρος του Φορέα Βόρειας Πεδιάδας, με σκοπό να ενισχύσει την προσπάθεια στον κρίσιμο τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων.
Αφόρητη πίεση χρόνου
Η χρονική καθυστέρηση του υπουργείου να απαντήσει σε σχέση με τους όρους συγκρότησης των νέων ΦΟΔΣΑ έχει άμεσες παρενέργειες στον κρίσιμο τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων, καθώς τα υφιστάμενα σχήματα έχουν νομική ισχύ ως το τέλος Νοεμβρίου, τονίζει ο κ. Σέγκος. Επίσης υπάρχει και μια άλλη σημαντική παράμετρος που αφορά στο γεγονός ότι η δημιουργία των νέων οργάνων της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων (ΠΕΔ) αλληλοεπιδρά με τη δημιουργία των νέων ΦΟΔΣΑ.
Αυτό συμβαίνει επειδή η ΠΕΔ είναι εκείνη που θα καθορίσει τον αριθμό των εκλεκτόρων των νέων ΦΟΔΣΑ, από τους οποίους θα αναδειχτούν οι νέες διοικήσεις. Αυτό σημαίνει ότι για να μπορεί η Περιφερειακή Ένωση Δήμων να ορίσει τους εκλέκτορες, πρέπει να είναι σε θέση να γνωρίζει ποιος είναι ο ακριβής αριθμός των ΦΟΔΣΑ στο νησί ώστε οι εκλέκτορες να προκύψουν κατ’ αντιστοιχία.
Σε κάθε περίπτωση, είναι εξαιρετικά κρίσιμο ζήτημα να δοθεί άμεσα απάντηση σε σχέση με το πλαίσιο συγκρότησης των νέων ΦΟΔΣΑ, ώστε να ξεκαθαριστεί ποια είναι τα νέα σχήματα που θα συγκροτηθούν. Πρόκειται για ένα κρίσιμο ζήτημα, ευθέως πολιτικό, με σοβαρές οικονομικές προεκτάσεις προς την κοινωνία, αφού ουσιαστικά οι νέοι φορείς διαχείρισης των απορριμμάτων είναι αυτοί που θα καθορίσουν την τιμολογιακή πολιτική των δημοτικών τελών, που θα πληρώνουν από την τσέπη τους οι δημότες.
Είναι εντελώς διαφορετικά τα δεδομένα που θα προκύψουν εάν οδηγηθούμε σε δύο ΦΟΔΣΑ σε ολόκληρο το νησί, το οποίο σημαίνει ότι ο ΕΣΔΑΚ γιγαντώνεται δυναμικά σε τρεις νομούς και θα πρέπει να αφομοιώσει τις υφιστάμενες δομές διαχείρισης απορριμμάτων, με πρώτο και καλύτερο τον ΦΟΔΣΑ Βορείου Πεδιάδος που είναι ο μοναδικός που είχε αποσπαστεί πλήρως από τον ΕΣΔΑΚ με την έκδοση ΦΕΚ, σε αντίθεση με άλλους φορείς που στηρίζονταν σε ένα πιο θολό καθεστώς λειτουργίας.
Η τελική μορφή που θα έχουν οι ΦΟΔΣΑ στην Κρήτη, θα καθορίσει τη νέα τιμολογιακή πολιτική που θα εφαρμοστεί στο νησί, και αυτό είναι μια σοβαρή εξέλιξη που αφορά την τσέπη όλων των Κρητικών που ζουν στους τρεις νομούς Ηρακλείου, Ρεθύμνου, Λασιθίου. Η τιμολογιακή πολιτική που θα χαράξουν οι νέοι ΦΟΔΣΑ είναι μια κρίσιμη διαδικασία, η οποία είναι φανερό ότι μπορεί να αλληλεπιδράσει σε πιθανές αυξήσεις ή μειώσεις των δημοτικών τελών.