Μετά από 27 χρόνια, το Αστεροσκοπείο Σκίνακα αποκτά ένα νέο τηλεσκόπιο!
Πρόκειται για ένα σημαντικό ερευνητικό και εκπαιδευτικό εργαλείο, χάρη στη χορηγία της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» ύψους 520.000 ευρώ.
Χθες, το Ινστιτούτο Αστροφυσικής και το Πανεπιστήμιο Κρήτης οργάνωσαν εκδήλωση αναγνώρισης της χορηγίας αυτής, παρουσία της προέδρου της Επιτροπής, κ. Γιάννας Αγγελοπούλου- Δασκαλάκη.
Το «παρών» έδωσαν, μεταξύ άλλων, ο περιφερειάρχης Κρήτης, κ. Σταύρος Αρναουτάκης, οι βουλευτές, κ.κ. Μάξιμος Σενετάκης και Χάρης Μαμουλάκης, αντιδήμαρχοι Ηρακλείου και Ανωγείων.
Την εκδήλωση άνοιξε ο αντιπρύτανης Έρευνας και Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Κρήτης, καθηγητής Μιχάλης Παυλίδης, ο οποίος έκανε λόγο για ενίσχυση του επιστημονικού και εκπαιδευτικού έργου του πλέον παραγωγικού Αστεροσκοπείου στην Ελλάδα αλλά και τόνωση της εξωστρέφειας του Πανεπιστημίου Κρήτης που θα είναι πλέον σε θέση να συνεχίσει την κοινωνική του προσφορά.
Ακολούθησε η συγκινητική ομιλία του διευθυντή του Αστεροσκοπείου Σκίνακα και του Ινστιτούτου Αστροφυσικής, καθηγητή Βασίλη Χαρμανδάρη, ο οποίος αναφέρθηκε στα πρόσωπα που οραματίστηκαν και εργάστηκαν για να γίνει πραγματικότητα το Αστεροσκοπείο στην Κρήτη. Μίλησε για όσους συνεχίζουν να ονειροπολούν κοιτώντας τον ουρανό και παρουσίασε τις προοπτικές που ανοίγονται για την έρευνα με το νέο τηλεσκόπιο.
Όπως είπε, το υπάρχον τηλεσκόπιο θα απασχολήσει τους επιστήμονες που εμπλέκονται στο πείραμα PASIPHAE κι έτσι η νέα υποδομή θα είναι απαραίτητη για τον Σκίνακα. Πρόκειται να βρίσκεται στη θέση του στο τέλος του 2023. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στο «Αστεροσχολείο», το οποίο επίσης στηρίζει η κ. Γιάννα Αγγελοπούλου- Δασκαλάκη.
Η πρόεδρος της Επιτροπής μίλησε για το πότε ξεκίνησαν όλα, με τον κομήτη Χάλεϊ το 1986, το πόσο η ίδια εντυπωσιάζεται από τα επιτεύγματα του Αστεροσκοπείου που, εκτός των άλλων, απασχολεί και νέο δυναμικό στον τομέα της έρευνας. Εξήγησε ότι τα χρήματα προέρχονται από χορηγίες προς την Επιτροπή και την πώληση των νομισμάτων, έμεινε ένα ποσό της τάξης των 4,6 εκ ευρώ που μοιράστηκε σε αντίστοιχα project προς όφελος της κοινωνίας. Η ίδια αφήνει το «τιμόνι» της Επιτροπής στο τέλος του μήνα.
Νονά του τηλεσκοπίου
Η κ. Γιάννα Αγγελοπούλου- Δασκαλάκη θέλησε να γίνει νονά, όπως είπε, του νέου τηλεσκοπίου και πρότεινε το όνομα «200 plus», που έχει και έναν συμβολισμό.
Ο καθηγητής Μιχάλης Παυλίδης είπε πως η πρόταση μπορεί να γίνει αποδεκτή αλλά πρέπει κάθε χρόνο να προσφέρει ένα δώρο στο… βαφτιστήρι της!
Ο ουρανός δεν είναι το όριό μας
Το σύνθημα του Ινστιτούτου Αστροφυσικής είναι πλέον γνωστό, «Ο ουρανός δεν είναι το όριό μας» και με το νέο τηλεσκόπιο ανοίγονται νέοι ορίζοντες.
Μεταξύ άλλων, θα επιτευχθεί η πρόβλεψη και μετριασμός επιπτώσεων κλιματικής αλλαγής: Παρακολούθηση της Αφρικανικής σκόνης από τον Σκίνακα.
Το Αστεροσκοπείο Σκίνακα βρίσκεται σε στρατηγική θέση για την καταγραφή και την παρακολούθηση των ροών Σαχαριανής σκόνης και τον υπολογισμό των σχετικών συγκεντρώσεων στην ατμοσφαιρική στήλη με μεθόδους φωτομετρίας, πολωσιμετρίας, και ενεργητικής τηλεπισκόπησης. Αφ’ ενός, βρίσκεται στο κομβικό νοτιότερο σημείο «εισόδου» στη χώρα μας των ροών σκόνης: ως αποτέλεσμα, η παρακολούθηση σε πρώτο χρόνο της Αφρικανικής σκόνης από το υψόμετρο των 1750μ του Σκίνακα μπορεί να βελτιώσει δραματικά την ακρίβεια των προβλέψεων της εξέλιξης του φαινομένου στον υπόλοιπο Ελλαδικό χώρο.
Για τον λόγο αυτό, το Αστεροσκοπείο Σκίνακα έχει συμφωνήσει σε μια στρατηγική συνεργασία στον τομέα της επισκόπησης Αφρικανικής σκόνης που εισέρχεται στον ελλαδικό χώρο, με χρήση μεθόδων lidar και οπτικής πολωσιμετρίας, εφ’όσον η εγκατάσταση του νέου τηλεσκοπίου καταστεί εφικτή.
Παράλληλα, οργανώνεται βιωματική εκπαίδευση STEM: Ρομποτική και Αστρονομία για κάθε Έλληνα μαθητή.
Το πρόγραμμα αυτό θα αποτελείται από:
Ανάπτυξη διδακτικών πακέτων με προτεινόμενες παρατηρήσεις και πειράματα, αλλά και οδηγίες για ανάπτυξη νέων παρατηρήσεων και πειραμάτων, που οι μαθητές θα οραματιστούν και θα σχεδιάσουν ελεύθερα.
Ανάπτυξη διαδικτυακής πλατφόρμας εκπαίδευσης διδασκόντων, τόσο της πρωτοβάθμιας όσο και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που θα επιθυμούν να εντάξουν το υλικό στη διδασκαλία τους (π.χ. ως τμήμα του μαθήματος της Φυσικής, των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων, ή του Προγραμματισμού).
Υποστήριξη του προγράμματος από το προσωπικό του Σκίνακα και διάθεση των υποδομών: διάθεση για εκπαιδευτικούς σκοπούς 80% του χρόνου ημέρας του νέου τηλεσκοπίου (για δοκιμαστική χρήση του τηλεσκοπίου κατά τη διάρκεια του μαθήματος και για Ηλιακές παρατηρήσεις), 80% του χρόνου λυκόφωτος (για παρατηρήσεις Σελήνης και πλανητών), και 10% του χρόνου ερευνητικής ποιότητας βαθέος σκότους (για παρατηρήσεις γαλαξιών, νεφελωμάτων, αστρικών σμηνών κλπ, για όσους καθηγητές και μαθητές επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν το τηλεσκόπιο εκτός σχολικών ωρών).