Η μεγάλη ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης και Αττικής, το νέο διεθνές αεροδρόμιο στο Καστέλλι, αλλά και τμήμα του νέου Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης, προβλέπεται να ενταχθούν στις χρηματοδοτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, το οποίο η κυβέρνηση χρησιμοποιεί πλέον ως ισχυρό χρηματοδοτικό και αναπτυξιακό εργαλείο.
Εκτός όμως από αυτά τα μεγάλα και σημαντικά για την Κρήτη έργα, ήδη η Περιφέρεια Κρήτης σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία, αλλά και την Ευρωπαϊκή Ένωση, προχωρούν σε μια σειρά από εντάξεις ώριμων μελετών στο πλαίσιο χρηματοδοτήσεων μέσω του ταμείου ανάκαμψης. Σ’ αυτή την λογική, εντάσσονται ή πρόκειται να ενταχθούν έργα που αφορούν την αγροτική οικονομία και τη στήριξη γενικότερα του αγροτικού προϊόντος, έργα που σχετίζονται με τη στροφή προς την καθαρή ενέργεια, υποδομές για την έρευνα και την καινοτομία, αλλά και καινοτόμες δράσεις στον τομέα της Υγείας.
Το συνολικό ποσό που πρόκειται να δοθεί μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης προσδιορίζεται στα 5 δισεκατομμύρια ευρώ, με την Κρήτη να διεκδικεί σημαντικό κομμάτι από την «πίτα της ανάπτυξης».
Η τελική λίστα που έχει προταθεί προς τις ευρωπαϊκές Αρχές προς έγκριση περιλαμβάνει μια σειρά από ώριμα έργα, τα οποία είναι εφικτό να δημοπρατηθούν, αλλά και να συμβασιοποιηθούν το αργότερο μέσα στο 2022, προκειμένου να έχουν ολοκληρωθεί έως και την καταληκτική ημερομηνία που προσδιορίζεται για το 2026.
Ειδικότερα και σύμφωνα με πηγές της αγοράς των κατασκευών, μεταξύ των έργων περιλαμβάνονται όχι μόνο οδικοί άξονες, αλλά και ένα σημαντικό σκέλος του προγράμματος ηλεκτρικών διασυνδέσεων του ΑΔΜΗΕ.
Από τα μεγάλα έργα, ασφαλώς και ξεχωρίζει το τμήμα του Βόρειου Οδικού Άξονα, ειδικά στο ανατολικό του τμήμα, που προβλέπεται να κατασκευαστεί ως δημόσιο έργο.
Αντιστοίχως, στα οδικά έργα ξεχωρίζει το βόρειο τμήμα του Ε65 από τα Τρίκαλα ως την Εγνατία, προϋπολογισμού της τάξεως των 400 εκατομμυρίων ευρώ. Πρόκειται για άξονα μήκους 64 χιλιομέτρων, που έχει ήδη προχωρήσει σημαντικά σε επίπεδο εγκρίσεων από τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής ένωσης. Δεν θα χρειαστεί διαγωνισμός, καθώς εντάσσεται στα αναβαλλόμενα έργα της υφιστάμενης σύμβασης παραχώρησης, κάτι που σημαίνει ότι, μόλις ανάψει το πράσινο φως από την Ε.Ε., θα γίνει τροποποίηση της σύμβασης παραχώρησης και, εφόσον κυρωθεί και από τη Βουλή, θα εκκινήσει η κατασκευή από τον όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, που σήμερα κατασκευάζει και το νότιο τμήμα του ίδιου άξονα.
Στο Ταμείο Ανάκαμψης προβλέπεται να ενταχθούν επίσης τα πιο ώριμα τμήματα των επεκτάσεων της Αττικής Οδού, όπως για παράδειγμα η σύνδεση της Λεωφόρου Κύμης με τον άξονα της Εθνικής Οδού. Πρόκειται για έργο προϋπολογισμού της τάξεως των 250 εκατ. ευρώ. Ανάλογου ύψους είναι και η παράκαμψη Χαλκίδας, που επίσης βρίσκεται στην τελική λίστα για χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το έργο είναι στο στάδιο των απαλλοτριώσεων, έχοντας ωριμάσει σημαντικά κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών.
Άλλο ένα έργο που φαίνεται πως τελικά θα διεκδικήσει χρηματοδότηση από το Ταμείο είναι και η οδική σύνδεση Ιωαννίνων – Κακαβιάς. Πρόκειται για έναν οδικό άξονα μήκους 74 χιλιομέτρων, που προβλέπεται να αναβαθμιστεί σε κλειστό αυτοκινητόδρομο με δύο λωρίδες ανά ρεύμα κυκλοφορίας, αποτελώντας μια φυσική συνέχεια της Ιονίας Οδού, στο σημείο που συνδέεται με την Εγνατία Οδό. Το κόστος εκτιμάται ότι θα προσεγγίσει τα 350 εκατ. ευρώ. Το 2021 θα πρέπει να επιταχυνθούν οι μελέτες, ώστε να δύναται να προκηρυχθεί ο διαγωνισμός και να υπάρξει ανάδοχος κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022.
Στελέχη του κατασκευαστικού κλάδου σημειώνουν ότι η ύπαρξη του Ταμείου Ανάκαμψης ως ενός επιπλέον χρηματοδοτικό εργαλείο αναμένεται να επιταχύνει την παραγωγή έργων, αλλά και την ανάπτυξη σε μία περίοδο που μετά από χρόνια κρίσης και κοροναϊού, η άμεση προώθηση των έργων θεωρείται περισσότερο από αναγκαία.