Βαρύτατες παραμένουν οι απώλειες για χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων, αφού η νέα ρύθμιση που ανακοίνωσε η Κυβέρνηση δεν λύνει τα προβλήματα που δημιούργησε το Προεδρικό Διάταγμα για τη μείωση των ορίων των οικισμών, το οποίο έχει ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων σε ολόκληρη την χώρα.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον πολιτικό μηχανικό-χωροτάκτη και μέλος της Ομάδας Μελέτης του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δήμου Ηρακλείου, Γιώργο Αλεξάκη, θα υποστούν μεγάλο πλήγμα ιδιοκτήτες οικοπέδων, καθώς θα μετατραπούν σε αγροτεμάχια, λόγω της μείωσης των ορίων των οικισμών του Προφήτη Ηλία, στο Βενεράτο, στις Κάτω Ασίτες, στις Δαφνές, στις Γούρνες, στις Βασιλιές, τα Σταυράκια, στις Βούτες, στα Γιοφυράκια, τη Φοινικιά, στο Σκαλάνι, και στην Καλλιθέα. Η εξέλιξη αυτή έχει ήδη αρχίσει να ξεσηκώνει αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες που διαμαρτύρονται για την κατάφωρη αδικία σε βάρος τους.
Όπως τονίζει ο κ. Γ. Αλεξάκης, η Κυβέρνηση κατέθεσε στη Βουλή την τροπολογία για το Προεδρικό Διάταγμα οριοθέτησης των οικισμών 11/2025, η οποία αποτελείται από ένα άρθρο μόνο.
«Στην τροπολογία, επαναλαμβάνεται -εσφαλμένα κατά τη γνώμη μου- ότι «για τους ήδη οριοθετημένους οικισμούς δεν είναι επιτρεπτή η διεύρυνση των ορίων τους με νέα διοικητική πράξη οριοθέτησης», ενώ αυτό το θέμα έπρεπε να το αξιολογήσουν οι αρμόδιοι μελετητές κάθε ΤΠΣ και είτε να διατηρήσουν είτε να αυξήσουν είτε να μειώσουν τα όρια των οικισμών.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η «χαμένη» Ζώνη Γ (του προσχεδίου του ΠΔ) κατά την οριοθέτηση, δηλαδή οι περιοχές από το όριο του κάθε οικισμού του 1985 μέχρι τη νοητή γραμμή όσων κτηρίων οικοδομήθηκαν μέχρι το 1983, τώρα με την τροπολογία για τους Οικισμούς με πληθυσμό μέχρι 700 κατοίκους, ονομάζεται Ζώνη Ανάπτυξης Οικισμού με όρους δόμησης: αρτιότητα 500 τ.μ. (σήμερα στην πλειονότητα των οικισμών είναι 300 τ.μ.) και αναγκαίο πρόσωπο 10 μ. σε κοινόχρηστη οδό.
Αντίστοιχα, για τους οικισμούς με πληθυσμό από 700 έως 2.000 κατοίκους: ονομάζεται Περιοχή Ειδικών Χρήσεων με όρους δόμησης: αρτιότητα 2.000 τ.μ. (σήμερα στην πλειονότητα των οικισμών είναι 300 τ.μ.) και αναγκαίο πρόσωπο 15 μ. σε κοινόχρηστη οδό».
Σύμφωνα με τον κ. Αλεξάκη, το κεντρικό συμπέρασμα είναι ότι προφανώς η τροπολογία βελτιώνει την προβληματική κατάσταση που επέφερε το νέο ΠΔ για τους οικισμούς, αλλά δεν επιλύει τα προβλήματα που το ίδιο δημιούργησε». Ο ίδιος προτείνει «να αυξηθεί το πληθυσμιακό όριο από το (τυχαίο) 700 σε 1.500 κατοίκους, ώστε να διασωθούν περισσότεροι οικισμοί. Αντίστοιχα, προτείνει να μειωθεί η αρτιότητα στη Ζώνη Ανάπτυξης Οικισμού από τα προτεινόμενα 500 τ.μ. στα 300 τ.μ. που ισχύει σήμερα.
Ακόμα εκτιμά ότι θα πρέπει να μειωθεί η αρτιότητα στη Περιοχή Ειδικών Χρήσεων από τα προτεινόμενα 2.000 τ.μ. στα 300 τ.μ. που ισχύει σήμερα».
Ποιες είναι οι δρομολογούμενες αλλαγές
Όπως εξηγεί ο κ. Αλεξάκης, «στον Δήμο Ηρακλείου, 40 οικισμοί έχουν πληθυσμό μικρότερο των 700 κατοίκων και 13 οικισμοί έχουν πληθυσμό μεγαλύτερο των 700 κατοίκων. Αντίστοιχα στο Δήμο Φαιστού, 58 οικισμοί έχουν πληθυσμό μικρότερο των 700 κατοίκων και 7 οικισμοί έχουν πληθυσμό μεγαλύτερο των 700 κατοίκων (Ζαρός, Μοίρες, Τυμπάκι, Γαλιά, Πόμπια, Βόρροι, Πετροκεφάλι).
Ομοίως στο Δήμο Αρχανών Αστερουσίων: 1 οικισμός μόνο (Κουνάβοι) έχει πληθυσμό μεγαλύτερο των 700 κατοίκων και μικρότερο των 2.000 κατ. Στο Δήμο Βιάννου, όλοι οι οικισμοί έχουν πληθυσμό κάτω των 700 κατοίκων.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στους οικισμούς με πληθυσμό μεγαλύτερο των 700 κατοίκων, μετά τις Ζώνες Α, Β, Β1, στην εξωτερική ζώνη και εντός των ορίων του 1985, η αρτιότητα οικοπέδου θα αυξηθεί από 300 τ.μ. σε 2.000 τ.μ., δηλαδή σαν να χρειαστείς 7 οικόπεδα με την σημερινή αρτιότητα για να δημιουργήσεις 1 οικόπεδο με τη νέα αρτιότητα, γεγονός που αυξάνει το κόστος και δυσκολεύει την οικοδόμηση των οικοπέδων».