Εβδομήντα οκτώ χρόνια μετά το ολοκαύτωμα της Βιάννου κανείς δεν ξεχνά την ηρωική θυσία των εκατοντάδων πατριωτών, η μνήμη των οποίων τιμήθηκε παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, που ανακηρύχθηκε επίτιμη δημότης. «Παραμένει ανοικτό το ζήτημα της επανόρθωσης των οφειλών από την Γερμανία προς την Ελλάδα», τόνισε με νόημα στη ομιλία της η κ. Σακελλαροπούλου σημειώνοντας ότι «ο αγώνας ο οποίος θα πρέπει κάποτε να βρει τη δικαίωσή του».
Οι εκδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν στο χώρο του μνημείου του Ολοκαυτώματος, στην περιοχή Σελί Αμιρών του Δήμου Βιάννου, όπου παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας, Αικατερίνης Σακελλαροπούλου πραγματοποιήθηκε επιμνημόσυνη δέηση από τον Μητροπολίτη Αρκαλοχωρίου Καστελλίου και Βιάννου κ.κ. Ανδρέα.
Στο χώρο του μνημείου την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Αικατερίνη Σακελλαροπούλου υποδέχτηκαν ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης και ο Δήμαρχος Βιάννου Μηνάς Σταυρακάκης. Στην τελετή την Κυβέρνηση εκπροσώπησε ο Υφυπουργός Αθλητισμού Λευτέρης Αυγενάκης, ενώ είχαν προσκληθεί και συμμετείχαν Εκπροσώποι της Εκκλησίας, Βουλευτές, Θεσμικοί εκπρόσωποι, Πρόεδροι των Περιφερειακών Συμβουλίων της χώρας, Αντιπεριφερειάρχες, Δήμαρχοι, φορείς και πολίτες.
Στη συνέχεια έγινε Προσκλητήριο Νεκρών, απόδοση του Ύμνου της Βιάννου από τη Μικτή Χορωδία της Π.Ε. Ηρακλείου υπό την διεύθυνση της Μαέστρου Λένας Χατζηγεωργίου και ακολούθησε Βουβός Πεντοζάλης του Πένθους από τη σχολή χορού του Χριστόφορου Μπριντάκη. Αμέσως μετά κατάθεση στεφάνου από την Α.Ε. την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τήρηση ενός λεπτού σιγής στη μνήμη των νεκρών, Ανάκρουση Εθνικού Ύμνου και η τελετή ανακήρυξης της Προέδρου της Δημοκρατίας Αικατερίνης Σακελλαροπούλου σε επίτιμη Δημότη Βιάννου.
Με την λήξη της εκδήλωσης συγκινητική ήταν η στιγμή όταν η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Αικατερίνη Σακελλαροπούλου πλησίασε και συζήτησε με επιζώντες του Ολοκαυτώματος της Βιάννου οι οποίοι με την σειρά τους της πρόσφεραν λουλούδια. Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε συνάντηση με αντιπροσωπεία του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης Γερμανικών Οφειλών και την ομάδα «ΑΚ Διστόμου» από το Αμβούργο. Τέλος πραγματοποιήθηκε εκδήλωση στο Μουσείο Ολοκαυτώματος Δήμου Βιάννου με τη συμμετοχή των Προέδρων των Περιφερειακών Συμβουλίων της Ελλάδας.
Κ. Σακελλαροπούλου : «Είναι μεγάλη η τιμή που μου κάνετε, να συνδεθώ με την ιστορία αυτού του ένδοξου και μαρτυρικού τόπου»
Με έκδηλη συγκίνηση καθώς όπως είπε συγκαταλέγεται πλέον ανάμεσα στους δημότες της ηρωικής και όμορφης Βιάννου, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Αικατερίνης Σακελλαροπούλου, μίλησε για τα χωριά της περιοχής που όπως είπε «δικαίως περιβάλλονται με την αχλή του μύθου».
Όπως είπε υπήρξαν «ορμητήρια ανταρτών τα βουνά της, θύλακοι αντίστασης τα σπίτια της. Όλος ο πληθυσμός συστρατευμένος στον αγώνα κατά του κατακτητή. Όμως το Ολοκαύτωμα της Βιάννου ξεπερνάει τις αναμενόμενες απώλειες ενός τέτοιου αγώνα. Ο απολογισμός της καταστροφής που έπληξε την επαρχία τον Σεπτέμβριο του 1943 υπήρξε συγκλονιστικός. Σχεδόν 500 κάτοικοι σφαγιασμένοι, κοντά χίλια σπίτια καμένα, δέκα χωριά ολοσχερώς κατεστραμμένα».
Λ. Αυγενάκης: «Δεν θα λησμονηθεί η θυσία για την ελευθερία»
«Η μαρτυρική θυσία των προγόνων μας (κοντά 500 κάτοικοι σφαγιασμένοι, σχεδόν 1.000 σπίτια καμένα, δέκα χωριά ολοσχερώς κατεστραμμένα) ενάντια στον κατακτητή και τον ναζισμό, για το υπέρτατο αγαθό της Ελευθερίας, δεν θα λησμονηθεί ποτέ», τόνισε ο Υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού και Βουλευτή Ηρακλείου, Λευτέρης Αυγενάκης. Όπως είπε, είναι η ιερή παρακαταθήκη τους σε κάθε επόμενη γενιά, γραμμένη με αίμα που πότισε τη γη μας.
Σ. Αρναουτάκης: «Οι Βιαννίτες άνοιξαν το δρόμο για μια κοινωνία αδούλωτη»
«Οι μαρτυρικές ημέρες του Σεπτέμβρη του 1943 μας υπενθυμίζουν, πως οι αγωνιστές της Βιάννου με ηρωισμό, αξιοπρέπεια και πάθος για την ελευθερία, στάθηκαν μπροστά στις κάννες και απέναντι στα όπλα του ναζισμού και του ολοκληρωτισμού, τόνισε ο Περιφερειάρχης Κρήτης, σημειώνοντας ότι «η παρακαταθήκη και το χρέος για τις επόμενες γενιές είναι μεγάλο. Οι Βιαννίτες άνοιξαν το δρόμο για μια κοινωνία αδούλωτη, για μια πατρίδα ελεύθερη που οραματίζεται ένα καλύτερο μέλλον. Από τη μαρτυρική Βιάννο τονίζουμε ότι οι νεκροί του ’43 περιμένουν ακόμα τη δικαίωση, έχοντας κατοχυρώσει τη θέση τους στο πάνθεον των ηρώων».
Β. Λαμπρινός: «Η θυσία των Βιαννιτών παραμένει πάντα ζωντανή στην συλλογική μας μνήμη»
«Από τις 14 ως τις 16 Σεπτεμβρίου 1943, οι ναζιστικές δυνάμεις προχώρησαν ανενδοίαστα σε μαζικές εκτελέσεις, στην λεηλασία και στην καταστροφή περιουσιών, ξεκληρίζοντας ολόκληρα χωριά», σημείωσε σε μήνυμά του ο Δήμαρχος Ηρακλείου προσθέτοντας ότι «οι ωμότητες αυτές, με τις ολέθριες συνέπειες για τους κατοίκους της περιοχής, άφησαν ανεξάλειπτες πληγές και διαρκές πένθος, εντούτοις δεν κατόρθωσαν να υποτάξουν το φρόνημα των Κρητικών, που συνέχισαν με ακατάβλητο αντιστασιακό πνεύμα την δράση τους ως την απελευθέρωση του τόπου μας από τους Γερμανούς.
Γ. Κουράκης: «Οι μνήμες δεν έσβησαν. Διατηρούνται και μας θυμίζουν τα φοβερά γεγονότα»
Ο Πρόεδρος της ΠΕΔ Κρήτης Γιάννης Κουράκης σε γραπτή δήλωση του τονίζει ότι «μπορεί να πέρασαν 78 χρόνια από το αποτρόπαιο Ολοκαύτωμα της Βιάννου, όμως οι μνήμες δεν έσβησαν. Η Βιάννος, 78 χρόνια μετά την καταστροφή της, στέκεται σήμερα όρθια και περήφανη και προσδοκά τη δικαίωση των θυμάτων, που θα έρθει μόνο με την έμπρακτη αναγνώριση του Ολοκαυτώματος, δηλαδή με την ανυποχώρητη διεκδίκηση των γερμανικών επανορθώσεων».
Μ. Συντυχάκης: «Το μήνυμα ενάντια στο φασισμό είναι σήμερα επίκαιρο όσο ποτέ σε συνθήκες έντασης της ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας»
Στις εκδηλώσεις παρευρέθηκε κλιμάκιο του ΚΚΕ με επικεφαλής τον Μ. Συντυχάκη μέλος της Ε.Π. Κρήτης του ΚΚΕ, Βουλευτή Ηρακλείου ο οποίος τόνισε: «Το ΚΚΕ σέβεται και τιμά τους αγώνες και τις θυσίες του λαού της Βιάννου, που πλήρωσε βαρύ τίμημα, με τη ζωή του και το ολοκαύτωμα των χωριών από τους Γερμανούς ναζί και τους ντόπιους συνεργάτες τους.
Ο λαός αυτός οργανωμένος στην μεγάλη του πλειοψηφία στο ΚΚΕ, στις γραμμές του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και της ΕΠΟΝ, έδωσε στα ίδια βουνά και λημέρια μάχες σκληρές μάχες – μεγάλες και καθοριστικές δίνοντας συντριπτικό χτύπημα στους ναζί και τους ντόπιους συνεργάτες τους. Το μήνυμα ενάντια στο φασισμό είναι σήμερα επίκαιρο όσο ποτέ σε συνθήκες έντασης της ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας για το μοίρασμα αγορών και ενεργειακών πηγών, έντασης της καταστολής και περιορισμού των πολιτικών – συνδικαλιστικών, κοινωνικών δικαιωμάτων των λαών».