Απανωτά ήταν την εβδομάδα που μας πέρασε τα “χτυπήματα” που ήρθαν για δύο παραδεισένια, παραθαλάσσια μέρη της Κρήτης.
Όπου “χτυπήματα” βάλτε τουριστικές επενδύσεις. Την περασμένη Πέμπτη 26/06 η Επιτροπή Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Κρήτης έδωσε το “πράσινο φως” για να προχωρήσει η επένδυση στην Τριόπετρα στο Ρέθυμνο. Πρόκειται να δημιουργηθεί μια ξενοδοχειακή μονάδα 5 αστέρων 600 κλινών.
Το δεύτερο “χτύπημα” αφορά στην περιοχή του Κερατόκαμπου στην Βιάννο και πιο συγκεκριμένα στον Σκούρο. Το πλάνο όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του “Οικονομικού Ταχυδρόμου” περιλαμβάνει: Τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου αειφόρου τουριστικού συγκροτήματος υψηλής ποιότητας, το οποίο θα περιλαμβάνει την ανέγερση και λειτουργία ξενοδοχειακού συγκροτήματος κατηγορίας 5* δυναμικότητας 140 δωματίων, την κατασκευή 30 Τουριστικών Επιπλωμένων Κατοικιών, κτιρίου υποδοχής, κοινόχρηστης πισίνας, χώρων εστίασης, κέντρου αναζωογόνησης (wellness and fitness spa) και διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου-κήπου για παραγωγή βιολογικών προϊόντων.
Δύο πεντάστερα ξενοδοχεία σε περιοχές που υπάρχουν μόνο παραλίες, αλμυρίκια, δέντρα, βράχοι. Μέρη που πολλοί ντόπιοι και επισκέπτες δημιούργησαν και δημιουργούν διαρκώς αναμνήσεις, πήγαν ως παιδιά, έπειτα πήγαιναν με τα παιδιά τους. Τώρα το τοπίο αλλάζει, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Το μοντέλο επίσης αλλάζει. Τελειώσαμε οριστικά με τα μέρη που δεν βλέπεις τίποτα χτισμένο γύρω γύρω, αυτά είναι πια μπανάλ, ξεπερασμένα και χίπικα πράγματα.
Αυτή η προσπάθεια της επί της ουσίας αλλοίωσης του φυσικού περιβάλλοντος για τη δημιουργία ξενοδοχειακών μεγαθηρίων, δεν είναι βέβαια καινούργια υπόθεση.
Το Ελαφονήσι στα Χανιά, είναι εδώ και πάρα πολλά χρόνια στο “στόχαστρο” διάφορων επενδυτικών ομίλων. Οι αντιδράσεις των κατοίκων έχουν “φρενάρει” αρκετές φορές τέτοια επενδυτικά σχέδια.
Το 2023, μετά από μεγάλο αγώνα της τοπικής κοινωνίας, του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης και άλλων φορέων αναγνωρίστηκε με ΦΕΚ ως προστατευόμενο γεωλογικό τοπίο και φυσικός σχηματισμός ο Παλίγκρεμνος στην περιοχή του Πλακιά στο Ρέθυμνο, η μεγαλύτερη επιφανειακή εκδήλωση σεισμικού ρήγματος στη χώρα μας, βάζοντας τέλος στα σχέδια οικοδόμησης ξενοδοχειακής μονάδας επάνω στο ρήγμα.
Επίσης είναι τουλάχιστον 10 με 15 χρόνια, που κυκλοφορούν τα σενάρια για τουριστική επένδυση στο Κάβο Σίδερο, ένα τοπίο απίστευτης φυσικής ομορφιάς στη Σητεία. Και εκεί οι αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας για την προστασία του φυσικού πλούτου έχουν κρατήσει πίσω τα σχέδια. Και αυτές είναι μόνο μερικές, γνωστές και εμβληματικές υποθέσεις.
Είναι σαφές είναι ότι έχουμε δύο αντιμαχόμενες πλευρές. Ακόμα και αν οι εταιρείες που καταθέτουν τα επενδυτικά τους πλάνα πληρούν τις νόμιμες προδιαγραφές και συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις για τις μελέτες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, το πρόβλημα είναι αντικειμενικό.
“Φορτώνεις” ένα ανέγγιχτο φυσικό περιβάλλον με αστικά υλικά, τέτοια που δεν τα “σηκώνει” η φύση και ακόμα και να βαφτιστεί μια επένδυση με φαντασμαγορικούς eco friendly όρους της νέας εποχής, το πρόβλημα παραμένει. Οι ντόπιοι, όχι τυχαία, σε πλείστες όσες περιπτώσεις έχουν αντιδράσει πολύ δυναμικά, γιατί διαφωνούν με αυτό το μοντέλο. Το μοντέλο που περιφρονεί τις τοπικές κοινωνίες και τον φυσικό πλούτο και έχει το βλέμμα στραμμένο αποκλειστικά στις ανάγκες των επισκεπτών.
Και αν θέλουμε να το δούμε μόνο υπό το πρίσμα της προσέλκυσης επισκεπτών, αγνοώντας -για την οικονομία της συζήτησης- πανηγυρικά τις τοπικές κοινωνίες, η Κρήτη έχει θριαμβεύσει σαν τουριστικό προϊόν όχι για τα ξενοδοχεία της, αλλά για τα μοναδικά φυσικά της τοπία. Αυτά είναι που ξεσηκώνουν τόσο κόσμο να έρχεται κάθε χρόνο από κάθε γωνιά της γης εδώ.