Στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Κρήτης, το 2016, σε αυτό το κορυφαίο ιστορικό γεγονός της Ορθοδοξίας, αναφέρθηκε ανήμερα του Αγίου Πνεύματος ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος. «Όλοι μαζί γράψαμε ιστορία!» τόνισε στην λήξη των εργασιών της Πανορθόδοξης Συνόδου, στο Κολυμπάρι, ο Οικουμενικός Πατριάρχης, ο οποίος έκανε μία σύντομη αλλά ειλικρινή αποτίμηση των όσων διαδραματίστηκαν διαρκούσης της Συνόδου.
«Είναι γεγονός ότι υπήρξαν απουσίες, αδικαιολόγητες για εμάς. Είναι γεγονός ότι είχαμε και δυσκολίες. Δεν ήταν όλα εύκολα, δεν ήταν όλα ρόδινα. Υπήρξαν οξύτητες, εντάσεις, δυσφορίες, απαισιοδοξία για το αποτέλεσμα, όμως ήταν συνεχής η προσευχή όλων και σταθερή η ελπίδα ότι την θύελλα και την τρικυμία θα διαδεχόταν η νηνεμία, όπερ και εγένετο».
Η πιο δύσκολη φάση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου ήταν κυρίως η απουσία των τεσσάρων Ορθόδοξων Εκκλησιών, Ρωσίας, Βουλγαρίας, Γεωργίας και Αντιοχείας.
Μάλιστα, λίγες ημέρες μετά τη λήξη της Πανορθόδοξης, επιχειρήθηκε από μέρους των απουσών Εκκλησιών να αποδομήσουν την ιστορικότητα αλλά και τον δεσμευτικό χαρακτήρα των αποφάσεων της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου. Ουσιαστικά είχε προαναγγελθεί από την πλευρά τους ότι δεν πρόκειται να αποδεχθούν τις αποφάσεις της Συνόδου αλλά ούτε και τον χαρακτήρα της ως Πανορθόδοξης.
Προχθές, ο Οικουμενικός Πατριάρχης αναφέρθηκε για μία ακόμα φορά στην ενότητα και ομοψυχία της εκκλησίας, που ήταν και το κεντρικό μήνυμα της Πανορθόδοξης, στην Κρήτη, υπογραμμίζοντας με νόημα:
«Αυτήν την ενότητα διετράνωσεν η εν Κρήτη Σύνοδος, παρά την απουσίαν, κυριολεκτικώς την δωδεκάτην ώραν, τεσσάρων Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών. Αι εκκλησίαι αυταί δεν ετίμησαν την υπογραφήν των, ούτε εσεβάσθησαν τους κόπους των εκπροσώπων των και τας θυσίας δεκαετιών, εις τας οποίας υπεβλήθημεν όλαι αι Ορθόδοξοι Εκκλησίαι, με πρωτοσταυτούσαν την Αγίαν του Χριστού Μεγάλην Εκκλησίαν, την γενναιοδώρως επωμισθείσαν την οικονομικήν δαπάνην του όλου εγχειρήματος».
Να σημειωθεί ότι με την ευκαιρία της συμπλήρωσης πέντε ετών, στις 25 και 26 Ιουνίου θα πραγματοποιηθεί στις εγκαταστάσεις της Ορθόδοξης Ακαδημίας Κρήτης, υπό την αιγίδα και ευλογία της Α.Θ. Παναγιότητος του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου Α΄ και με τη συμμετοχή του Εργαστηρίου «Εκκλησία και Πολιτισμός» του Τμήματος Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ, διήμερο Διαδικτυακό Συνέδριο, με θέμα:
«Ακούοντας τον λόγον της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδοξίας σήμερον». Στόχος είναι η περαιτέρω διαφώτιση των συνειδήσεων και η ενημέρωση για το ιερό έργο, το οποίο ενσωματώνεται πλήρως ως απάντηση και στα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα των καιρών.