Είναι ένα δομικό παράδοξο του Ηρακλείου, μια «κατασκευαστική» αδυναμία που έχει αντιμετωπιστεί μόνο σημειακά από τις δημοτικές αρχές που έχουν περάσει από τον Δήμο Ηρακλείου.
Τα Ενετικά Τείχη πλέον άλλαξαν status και περνούν στα χέρια του Δήμου Ηρακλείου. Η δημοτική αρχή όπως έχει δηλώσει και ο ίδιος ο δήμαρχος Ηρακλείου Αλέξης Καλοκαιρινός έχει μπροστά της μια πρόκληση μεγάλου μεγέθους. Να αφυπνίσει επί της ουσίας έναν… κοιμωμένο γίγαντα.
Τα Ενετικά Τείχη δεν αποτέλεσαν ποτέ -όχι σε συστηματικό βαθμό- οργανικό μέρος της καθημερινότητας της πόλης. Είναι πολλοί όμως οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της πόλης που έχουν στη ζωή τους την βόλτα ή την γυμναστική στα Τείχη. Ειδικά δε, την περίοδο της πανδημίας τα Τείχη έγιναν όαση για τους… εγκλεισμένους κατοίκους.
Καταρχάς, είναι ζητούμενο να τερματιστεί μια για πάντα, η εικόνα εγκατάλειψης που παρουσιάζουν πολλά σημεία πέριξ και εντός των Τειχών. Αφρόντιστο γκαζόν σε πολλά σημεία, φυτά που έχουν… ξεφύγει τελείως, αναρριχητικά φυτά (και όχι μόνο) που κρύβουν τελείως την θέα, είναι μερικά από αυτά τα παραδείγματα.
Μεγάλο ζητούμενο είναι ο λεγόμενος αστικός εξοπλισμός (π.χ. τα παγκάκια) και συγκεκριμένα η ανάνεωσή του αλλά και ο εμπλουτισμός του. Είναι τόσο μεγάλη η έκταση που είναι απαραίτητο να υπάρχουν σημεία ανάπαυσης, σκιερά μέρη κ.ο.κ. Η εικόνα που παρουσιάζουν για παράδειγμα η παιδική χαρά στο Κομμένο Μπεντένι αλλά και το πάρκο Καλλισθενικής είναι οκ, αλλά μόνο για τα… ελληνικά δεδομένα.
Δεν γνωρίζω αλήθεια, σε τι βαθμό γνωρίζουμε οι κάτοικοι του Ηρακλείου, τι θησαυρό έχουμε μέσα στα πόδια μας. Σε μια πόλη που υποφέρει από την έλλειψη κοινόχρηστων χώρων και ειδικά χώρων πρασίνου τα Τείχη αποτελούν μια όαση ως ένα βαθμό και έχουν την προοπτική να γίνουν… game changer για το σύνολο της πόλης.
Ανεβαίνοντας στα ψηλά, συναντήσαμε τις διάφορες φάσεις στις οποίες βρίσκονται τα Τείχη. Το κομμάτι που έχει ήδη εγκαινιαστεί πάνω από την Καινούργια Πόρτα (Πύλη Ιησού) είναι σε καλή κατάσταση. Ήταν ενδιαφέρον ότι είδαμε ανθρώπους που απλά άραζαν στα παγκάκια κάτω από τη σκιά που κάνουν τα δέντρα, είδαμε μέχρι και μια αιώρα να στήνεται την ώρα που περνούσαμε.
Οι διάδρομοι είναι επίσης σε καλό επίπεδο, ένα κομμάτι που ίσως λείπει είναι η σκιά, ειδικά βαδίζοντας προς τον Προμαχώνα του Αγίου Ανδρέα. Τα φυτά που έχουν επιλεχθεί είναι μεν όμορφα αλλά είναι χαμηλά και δεν προσφέρουν κάποια προστασία από τον ήλιο, ειδικά εκεί σε αυτό το ύψος που χτυπάει περισσότερο. Εντωμεταξύ σε αυτό το κομμάτι από την Πύλη Βηθλεέμ και μέχρι τον Προμαχώνα υπάρχουν εργασίες σε εξέλιξη, ώστε να παραδοθεί και αυτό στο κοινό.
Είναι πραγματικά κρίμα και άδικο που τα Ενετικά Τείχη δεν έχουν αναδειχθεί στον βαθμό που πρέπει. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι οι Πύλες, όπου γίνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις το καλοκαίρι έχουν αγαπηθεί πολύ από τον κόσμο, δείχνοντας τον δρόμο για την ανάδειξη και των υπόλοιπων τμημάτων.
Το Κηποθέατρα «Ν. Καζαντζάκης», Μάνος Χατζιδάκις, η Πύλη Βηθλέεμ όπου στεγάζεται το θερινό σινεμά του Δήμου Ηρακλείου έχουν γίνει σημεία αναφοράς. Το δε Φεστιβάλ των Τειχών που πραγματοποιήθηκε το 2024 για πρώτη φορά επίσης κρίθηκε ως ιδιαίτερα πετυχημένο και η προσέλευση του κόσμου ήταν μεγάλη. Σε αυτό αναδείχθηκε και ένας ακόμα αδικημένος χώρος, που είναι η πλατεία του Προμαχώνα Ιησού.
Εν κατακλείδι, έχουμε όντως στο Ηράκλειο έναν κρυμμένο θησαυρό που λέει και ο Αλέξης Καλοκαιρινός. Είναι στο χέρι της δημοτικής αρχής να βρει τρόπους να αξιοποιήσει και να αναδείξει επί της ουσίας, όλους αυτούς τους χώρους και τα Ενετικά Τείχη να μην αποτελούν πια ένα… διακοσμητικό στοιχείο της πόλης. Είναι δεδομένο ότι οι δημότες και επισκέπτες θα το αγκαλιάσουν στον μέγιστο βαθμό.