Νέα προβλήματα στην κατασκευή του διεθνούς αεροδρομίου Καστελίλου έρχεται πιθανά να δημιουργήσει η προσφυγή στο Συμβουλίο της Επικρατείας κατοίκων του Ηρακλείου και της Πεδιάδας, εξαιτίας των «σοβαρών παραβάσεων της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την προστασία του ανθρώπινου και φυσικού περιβάλλοντος».
Οι προσφεύγοντες κάτοικοι ζητούν την ακύρωση του νόμου 4612/19 με τον οποίο κυρώθηκε η σύμβαση παραχώρησης, ενώ δηλώνουν έτοιμοι να διεκδικήσουν κάθε νόμιμο δικαίωμά τους προκειμένου να μην συντελεστεί μια τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή, όπως υποστηρίζουν.
Αναφέρεται ότι αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που πρωτοβουλίες πολιτών επιδιώκουν να σταματήσει το έργο, ενώ η συγκεκριμένη εξέλιξη αποτελούσε έναν από τους κύριους φόβους της αναδόχου ΤΕΡΝΑ σε σχέση με τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης.
Η αίτηση ακύρωσης του νόμου κατατέθηκε στις 25 Ιουλίου από την «Πρωτοβουλία Πολιτών για τη διάσωση, προβολή και αειφόρο ανάπτυξη της Πεδιάδας», από την «Οικολογική Παρέμβαση Ηρακλείου», αλλά και από πολίτες της περιοχής, όπου και τονίζεται ότι η κύρωση της σύμβασης παραχώρησης επέχει θέση αδειοδότησης του έργου, χωρίς όμως να έχουν προηγηθεί τα στάδια ελέγχου και αντιμετώπισης των συνεπειών στο ευρύτερο περιβάλλον.
Όπως αναφέρεται παράλληλα στην προσφυγή, «πριν την αδειοδότηση του έργου δεν πραγματοποιήθηκε Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, διαδικασία αναγκαία και απαιτητή σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2011/92/ΕΕ, εφόσον οι επιπτώσεις του έργου είναι πολύ ευρύτερες γεωγραφικά από την περιοχή αυτού του έργου καθαυτά και επηρεάζουν τον άνθρωπο, την πανίδα και τη χλωρίδα, το έδαφος, τα ύδατα, τον αέρα, το κλίμα και το τοπίο, τα υλικά αγαθά και την πολιτιστική κληρονομιά».
Όπως εκτιμάται στο πλαίσιο της προσφυγής, το έργο προωθήθηκε για αδειοδότηση μόνο με τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του 2009, η οποία δεν περιλαμβάνει σημαντικές παραμέτρους της νέας περιβαλλοντικής νομοθεσίας καθώς έχουν παρέλθει πλέον δέκα χρόνια από τη σύνταξή της.
Στην προσφυγή αναφέρεται επίσης ότι για την αδειοδότηση του έργου δεν έχει ληφθεί υπόψη η οδηγία 92/43/ΕΟΚ για την Προστασία Ειδών και Οικοτόπων, παρά το γεγονός ότι επηρεάζονται καθοριστικά η Ζώνη Ειδικής Προστασίας «Αστερούσια Όρη (Κόφινας)» με κωδικό GR4310013, η Ειδική Ζώνη Διατήρησης με κωδικό GR4320002 – «Δίκτη» (Οροπέδιο Λασιθίου, Καθαρό, Σελένα, Κράσι, Σελάκανο, Χαλασμένη Κορυφή) και η Ειδική Ζώνη Διατήρησης με κωδικό GR4310006 – Δίκτη: Ομαλός της Βιάννου (Σύμη-Ομαλός).
Οι προσφεύγοντες εναντίον του έργου τονίζουν επίσης ότι από το «αδειοδοτημένο έργο λείπει παντελώς η απαιτούμενη καταγραφή των φυσικών οικοτόπων, των ζωικών και των φυτικών ειδών αλλά και η αξιολόγηση των επιπτώσεων στις προστατευόμενες περιοχές και στα είδη πανίδας και χλωρίδας χάριν των οποίων ορίστηκαν οι περιοχές αυτές ως προστατευόμενες και εντάχθηκαν στο οικολογικό δίκτυο Natura 2000».
Όπως υποστηρίζεται, η «κυρωθείσα με νόμο σύμβαση παραχώρησης, εφόσον δεν υπήρχαν οι αναγκαίες προβλέψεις για την περιβαλλοντική προστασία, παραβιάζει το άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, το οποίο αφορά το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή, στο οποίο σύμφωνα με την νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου ενσωματώνει το δικαίωμα σε ένα υγιές περιβάλλον».
Όπως τονίζεται στην προσφυγή, το ελληνικό κράτος, πριν την ψήφιση του νόμου 4612/19 (για την κύρωση της σύμβασης παραχώρησης) δεν μερίμνησε να υπάρξει μελέτη για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και στη βιοποικιλότητα ούτε προέβη στη λήψη των κατάλληλων μέτρων αντιμετώπισης και συνεπώς ο συγκεκριμένος νόμος πρέπει να ακυρωθεί διότι παραβιάζει το άρθρο 8 της ΕΣΔΑ.
Οι προσφεύγοντες παράλληλα δηλώνουν τη «σταθερή και πλήρη αντίθεσή μας στο σχεδιαζόμενο έργο και την απόφασή μας να αντιταχθούμε σε αυτό με κάθε πρόσφορο μέσο».
Σύμφωνα με τους ίδιους, η «απομάκρυνση πλέον των 50.000 τόνων ζωντανής βιομάζας αποτελεί δραματική διαταραχή του οικοσυστήματος της περιοχής. Η προ των πυλών κλιματική αλλαγή φαίνεται να μην συγκινεί τους ιθύνοντες. Η Πρωτοβουλία επιφυλάσσεται, αν χρειαστεί, να προσφύγει ΚΑΙ στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Στρασβούργου».