Νίκος Αντωνακάκης
του Νικου Αντωνακάκη*

Την παρέμβαση του Πρωθυπουργού Κ.Μητσοτάκη ζητά  ο πρώην αντιπροέδρος του ΟΛΗ Νίκος Αντωνακάκης, προκειμένου να δοθούν διεξοδικές λύσεις στην εγκατάλειψη του Λιμενικού Περίπτερου που παραμένει κλειστό εδώ και χρόνια, και παράλληλα να δοθεί ένα τέλος στην απαράδεκτη εικόνα που επικρατεί στο Μπεντενάκι, όπου έχουν εντοπιστεί σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα, που δυστυχώς έχουν αφεθεί στην τύχη τους…

Όλα αυτά στο παραλιακό μέτωπο της πόλης που αποτελεί και τη «βιτρίνα» της, τονίζει ο κ. Αντωνακάκης με ότι αυτό συνεπάγεται… Ο ίδιος εξηγεί ότι η εγκατάλειψη των δύο σημαντικών αυτών μνημείων καταγράφεται εδώ και οκτώ χρόνια, με αποτέλεσμα να υποβαθμίζονται και να καταρρέουν από μέρα σε μέρα.

Σε ό,τι αφορά στο Λιμενικό Περίπτερο Μπεντενακίου ο κ. Αντωνακάκης περιγράφει όλο το ιστορικό του σημαντικού αυτού νεότερου μνημείου τονίζοντας ότι κατασκευάστηκε το 1951 με μελέτες από τον σημαντικό αρχιτέκτονα της εποχής Ιωάννη Τζομπανάκη πατέρα της αείμνηστης αρχαιολόγου-αρχιτέκτονος Χρυσούλας Τζομπανάκη, με στόχο την αναβάθμιση της περιοχής και τη λειτουργία της ως πόλου έλξης για τους κατοίκους της πόλης.

Το έτος 1958 αποφασίστηκε η επέκταση του Λιμενικού Περιπτέρου επειδή το αρχικό κτήριο κρίθηκε ανεπαρκές για τις αυξημένες ανάγκες της εποχής, η οποία υλοποιήθηκε με μελέτη του ίδιου αρχιτέκτονα. Ο αρχικός σκοπός υλοποιήθηκε πλήρως και οι παλιοί Ηρακλειώτες θυμούνται την αίγλη που είχε αποκτήσει ως Glas House, όπως έγινε γνωστό, ικανοποιώντας τις ανάγκες της εποχής για ποιοτική διασκέδαση και ψυχαγωγία. Το Λιμενικό Περίπτερο μισθωνόταν επί σειρά ετών από το τότε Λιμενικό Ταμείο, μετέπειτα Οργανισμό Λιμένα Ηρακλείου, αποφέροντας εκτός των άλλων και σημαντικά έσοδα στον προϋπολογισμό του.

Με την με αρ. ΥΠΠΟ/ΔΝΣ/ΑΚ/53374/1594(5) απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 1058/Β/04-08-2006 που εκδόθηκε μετά από συντονισμένες ενέργειες της τότε Διοίκησης του ΟΛΗ παρά τις έντονες αντιδράσεις του Δήμου Ηρακλείου το κτίριο του Λιμενικού Περιπτέρου λόγω της σπουδαιότητας του και επειδή η αρχική κατασκευή του ενσωματώνει ενδιαφέροντα στοιχεία της μοντέρνας αρχιτεκτονικής και επειδή έχει συνδεθεί με την κοινωνική ζωή της πόλης ανακηρύχτηκε ως νεότερο μνημείο.

Η παραπάνω απόφαση λήφθηκε με προυπόθεση να αφαιρεθούν οι μεταγενέστερες προσθήκες που δεν εναρμονίζονται με τις αρχικές κατασκευές της δεκαετίας του 1950, και η νέα  μελέτη, με την απαραίτητη φωτογραφική, σχεδιαστική και ιστορική τεκμηρίωση να υποβληθεί στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων προς έγκριση.

Η τότε διοίκηση του ΟΛΗ ΑΕ ενεργώντας σύμφωνα με την παραπάνω υπουργική απόφαση συνέταξε σχετική προκήρυξη για την ανάθεση της απαραίτητων μελετών προκαλώντας το ενδιαφέρον  σημαντικών γραφείων μελετών.

Όμως οι επόμενες διοικήσεις του ΟΛΗ τόσο αυτή που ορίσθηκε μετά τις εκλογές του έτους 2009 αλλά και οι επόμενες δεν προχώρησαν στην έγκριση του αποτελέσματος του δημοσίου διαγωνισμού και την υπογραφή της σχετικής σύμβασης με τους μελετητές αλλά ούτε συνέταξαν άλλη σχετική προκήρυξη για την ανάθεση των απαραίτητων μελετών.

Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα το κτίριο να βρίσκεται εγκαταλελειμμένο χωρίς καμιά συντήρηση για πολλά χρόνια. Όλα τα τζάμια έχουν σπάσει με αποτέλεσμα αυτό να είναι προσβάσιμο σε κάθε είδους τρωκτικά δημιουργώντας σοβαρό κίνδυνο για την δημόσια υγεία. Το έντονα διαβρωτικό θαλάσσιο περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται διαβρώνει καθημερινά τα δομικά υλικά του, με κίνδυνο, πολύ σύντομα εάν δεν έχει γίνει ήδη, η κατάσταση του να γίνει μη αναστρέψιμη.

Δεν θα ήταν υπερβολή να επισημανθεί οτι το εν λόγω κτήριο κινδυνεύει να αποτελέσει την επανάληψη των όσων ζήσαμε πρόσφατα στο Λιμάνι του Πειραιά οταν και κατέρρευσε ο ταινιόδρομος που βρίσκεται στην Πύλη Ε1 του λιμένος, έπειτα απο την ισχυρή σεισμικη δόνηση. Και το συγκεκριμένο κτιριακό συγκρότημα ήταν χαρακτηρισμένο ως νεότερο μνημείο λόγω της αρχιτεκτονικής του σημασίας αλλά είχε αφεθεί στη τύχη του με τα γνωστά αποτελέσματα.

Πέραν από τα παραπάνω ο κίνδυνος αποχαρακτηρισμού του Λιμενικού Περιπτέρου ως νεώτερου μνημείου είναι ορατός, αφού καμία από τις προϋποθέσεις που έχουν τεθεί από την παραπάνω απόφαση του ΥΠΠΟ δεν έχει υλοποιηθεί μέχρι σήμερα.   Αντίστοιχα ο κ. Αντωνακάκης εξηγεί ότι «το Μάρτιο του 2008 στο πλαίσιο της εκτέλεσης των εργασιών διαμόρφωσης στην περιοχή Μπεντενακίου κατά τη διάρκεια αποξήλωσης του αρχικού δαπέδου από σκυρόδεμα, εμφανίστηκαν σπηλαιώσεις μεγάλου βάθους κάτω από το παλαιό δάπεδο.

Η τότε διοίκηση του Οργανισμού Λιμένος Ηρακλείου σε συνεννόηση με τις αρμόδιες Αρχαιολογικές Υπηρεσίες ανέλαβε την πρωτοβουλία και την δαπάνη κατ αρχήν για διασκοπική διερεύνηση του υπεδάφους και στην συνέχεια για τη διενέργεια ανασκαφικών εργασιών. Κατά τη διάρκεια των ανασκαφικών εργασιών αποκαλύφθηκαν αρχαιότητες, σημαντικές για την τοπογραφία της πόλης του Ηρακλείου.

Μετά την αποκάλυψη των σημαντικών ευρημάτων εντός της χερσαίας Ζώνης Λιμένος, δηλαδή στην περιοχή αρμοδιότητας του ΟΛΗ, η τότε διοίκηση του ΟΛΗ άρχισε αμέσως τις συνεννοήσεις, τόσο με τις τοπικές όσον και με τις κεντρικές Υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού για την ολοκλήρωση των ανασκαφών και την ανάδειξη – προστασία και αξιοποίηση των ευρημάτων, με τρόπο ώστε να γίνουν επισκέψιμα προς όφελος της τοπικής κοινωνίας και της οικονομίας της περιοχής.

Στα πλαίσια των παραπάνω συνεννοήσεων και επαφών προκλήθηκε επίσκεψη στην περιοχή των ανασκαφών των τότε υπουργών Πολιτισμού και Εμπορικής Ναυτιλίας, και  δόθηκαν οδηγίες για την ολοκλήρωση των ανασκαφικών εργασιών και την ανάθεση ειδικών μελετών με στόχο την κατασκευή κατάλληλου διαφανούς στεγάστρου για την προστασία των ευρημάτων από τις καιρικές συνθήκες ενώ παράλληλα θα μπορούσαν να είναι ορατά και επισκέψιμα από τους πολίτες και τους επισκέπτες της πόλης, ιδιαίτερα απο τους ρωμαιοκαθολικούς τουρίστες αφου τα ευρήματα αφορούν και στην ρωμαιοκαθολική εκκλησία. Μετά την αλλαγή της τότε Διοίκησης στον ΟΛΗ, καμία ουσιαστική ενέργεια στην κατεύθυνση προστασίας και ανάδειξης των ευρημάτων δεν έχει υλοποιηθεί μέχρι σήμερα.

Αποτέλεσμα, τάφοι, βοτσαλωτά δάπεδα, τοιχογραφίες κλπ να βρίσκονται εγκαταλελειμμένα, περιφραγμένα και προφανώς μη επισκέψιμα από τους πολίτες και τους επισκέπτες της πόλης. Ενώ η σημερινή εικόνα θυμίζει περισσότερο μια εν δυνάμει χωματερή λόγω της ρίψης απορριμμάτων απο περαστικούς και όλα αυτά στο παραλιακό μέτωπο της πόλης που αποτελεί και τη “βιτρίνα” της».