Ένα σημαντικό εύρημα αποκάλυψε η αρχαιολογική σκαπάνη στην Αρχαία Λύττο, όπου πρόσφατα ξεκίνησαν ανασκαφές στο πλαίσιο συνεργασίας του Ινστιτούτου Προηγμένων Μελετών του Πρίνστον και του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης.
Πρόκειται για ένα άγαλμα του Αδριανού για την εύρεση του οποίου ενημερώθηκαν πρόσφατα οι κάτοικοι από τον ίδιο τον καθηγητή Αρχαίας Ιστορίας και Κλασικών Σπουδών στο Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών, στο Πρίνστον, κ. Άγγελο Χανιώτη, ο οποίος είναι και εκ των διευθυντών των ανασκαφών στην Αρχαία Λύττο.
Κατά τη διάρκεια ξενάγησης και ενημέρωσης από τον κ. Χανιώτη για την αξία των ευρημάτων και τη σημασία των ανασκαφών, ο ίδιος γνωστοποίησε, όπως μετέφεραν κάτοικοι της περιοχής στο Cretalive, ενθουσιασμένοι και συγκινημένοι ότι άγαλμα του Αδριανού ήρθε στην επιφάνεια, επιβεβαιώνοντας σε αυτό το στάδιο τις εκτιμήσεις ότι οι ανασκαφές αυτές πρόκειται να αναδείξουν μια σημαντική πόλη, ίσως σημαντικότερη κι από την ίδια την Κνωσό.
Οι δύο ακροπόλεις, τα νεκροταφεία και το τείχος
Στην πρόσφατη συνέντευξή του στην “Π” κ. Χανιώτης εξήγησε πως η αρχή της ανασκαφής θα γίνει σε τρεις τομείς ανασκαφής, αφού ο χώρος είναι μεγάλης έκτασης, με δύο ακροπόλεις, πολλά νεκροταφεία και τείχος.
Οι αρχαιολόγοι θα εστιάσουν σε τρία σημεία: ένα δημόσιο κτήριο-βουλευτήριο, που είχε ανασκάψει στις αρχές της δεκαετίας του ’80 ο Γιώργος Ρεθεμιωτάκης, ένα δημόσιο κτήριο της αρχαϊκής ή κλασικής περιόδου και μία βυζαντινή βασιλική.
Ο κ. Χανιώτης ανέφερε πως αν ο Έβανς είχε προχωρήσει σε ανασκαφές στη Λύττο θα είχαμε διαφορετική εικόνα για την κρητική αρχαιολογία.
«Έχουμε επιλέξει τρεις θέσεις, που εκπροσωπούν τρεις διαφορετικές ιστορικές περιόδους: την αρχαϊκή/κλασική, ξέρουμε από τον Πλούταρχο και τον Πολύβιο πως ήταν η σημαντικότερη πόλη της Κρήτης, τη ρωμαϊκή, μία περίοδο που παραμένει αρκετά άγνωστη στην Κρήτη, και την πρωτοβυζαντινή περίοδο, για την οποία έχουμε στοιχεία κυρίως από τη Γόρτυνα και την Ελεύθερνα» εξήγησε.
Ο κ. Χανιώτης τονίζει πως στόχος της έρευνας δεν είναι απλώς να ρίξει φως στη Λύττο αλλά στο σύνολο της κρητικής ιστορίας.
«Η ιστορία της Κρήτης είναι ιστορία συνέχειας, δεν σταματά στο μινωικό πολιτισμό» αναφέρει και εξηγεί πως μπορούμε να δούμε τη μετάβαση από την αρχαιότητα στο Βυζάντιο, μετά στην Ενετοκρατία και τη σημερινή εποχή.