Το αβέβαιο μέλλον της φετινής παραγωγής ελαιολάδου στην Κρήτη είναι αυτό που διαδέχεται μια δύσκολη χρονιά, με τις τιμές να κατρακυλούν «στα τάρταρα» και το προϊόν να παραμένει στα αζήτητα.
Τις προηγούμενες μέρες ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση της δακοκτονίας, ενώ τα μηνύματα που φθάνουν από τις περισσότερες περιοχές κάνουν λόγο για καρπόδεση, που φέρνει ιδιαίτερα μικρή παραγωγή την τελευταία χρονιά. Μπορεί η κατάσταση να εμφανίζεται διαφορετική από περιοχή σε περιοχή, χωρίς ωστόσο σε καμιά περιοχή να καταγράφεται αυτό που λέμε «βεντέμα».
Παράλληλα, ένα ζήτημα που απασχολεί ιδιαιτέρως τους αγρότες μετά το δεδομένο της μειωμένης παραγωγής ελαιολάδου είναι αυτό της ποιότητάς του. Οι φετινές καιρικές συνθήκες, ως σήμερα, ήταν ιδιαίτερα ευνοϊκές και για την ανάπτυξη, αλλά και για την εξάπλωση του δάκου.
Αν και η προσπάθεια της δακοκτονίας που γίνεται είναι σοβαρή και συντονισμένη, αν συνεχιστούν οι ίδιες καιρικές συνθήκες, δηλαδή αυτές του δροσερού καλοκαιριού, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πώς ο δάκος θα επηρεάσει την ποιότητα του ελαιολάδου.
Είναι δεδομένο δε, όπως λένε όσοι γνωρίζουν, ότι, όσο λιγότερη παραγωγή υπάρχει, τόσο περισσότερο επηρεάζει ο δάκος. Πάντως, η μειωμένη παραγωγή θεωρείται το πρώτο δεδομένο.
Σε περιοχές για παράδειγμα όπως η Έμπαρος, όπως αναφέρει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού, Γιώργος Περογιαννάκης: «ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση του ψεκασμού της δακοκτονίας, αλλά η κατάσταση είναι δραματική. Ο δάκος αποτελειώνει και τις λίγες ελιές που υπάρχουν πάνω στα δέντρα. Αν στην περιοχή μας βγάζαμε κάθε χρόνο χίλιους τόνους, φέτος δεν θα βγάλουμε ούτε πενήντα».
Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό δεν προκύπτει από απαισιοδοξία, αλλά με ό,τι μπορεί να δει κανείς, επισκεπτόμενος του ελαιώνες.Βέβαια, η κατάσταση σε όλο τον νομό δεν είναι ίδια, καθώς σε κάποιες περιοχές εμφανίζεται καλύτερη, χωρίς ωστόσο πουθενά να υπάρχει μια καλή χρονιά από άποψη παραγωγής.
Όπως επισημαίνει ο Μιχάλης Καμπιτάκης, αντιπρόεδρος της Ένωσης Συνεταιριστικών Οργανώσεων Ελλάδας και αντιπρόεδρος ΕΑΣΗ: «η κατάσταση είναι δύσκολη, χωρίς να είναι παντού ίδια. Σίγουρα, όμως, δεν μπορούμε να μιλήσουμε για μια καλή χρονιά, αφού θα συζητάμε στην καλή περίπτωση για μια μέτρια προς το κακό χρονιά. Με δεδομένη μάλιστα και την φετινή κατάσταση στον τομέα του ελαιολάδου, όπου το λάδι πουλήθηκε σε χαμηλές τιμές και σε ένα μεγάλο μέρος του έμεινε απούλητο, θα μιλάμε για ένα ακόμα σοβαρό πλήγμα στον αγροτικό πληθυσμό που δίνει τη μάχη της επιβίωσης».
Πάντως, υπάρχει και η διαφορετική άποψη, που καταγράφεται από υπηρεσιακούς παράγοντες του πρωτογενούς τομέα στο νομού Ηρακλείου, που αναφέρει ότι είναι νωρίς και θα πρέπει να περιμένουμε ακόμα για να δούμε την εξέλιξη του δάκου, αφού μόλις πριν ένα μήνα ξεκίνησε η καταπολέμησή του.
Η έξοδος για την καταπολέμηση του δάκου στους ελαιώνες έδειξε ότι υπάρχει σε κανονικούς για την εποχή και τις καιρικές συνθήκες πληθυσμούς, αλλά σημαντικό ρόλο θα παίξει ο καιρός από ‘δω και πέρα.
Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται, η φετινή χρονιά δεν διαφέρει και πολύ από όλες τις χρονιές των τελευταίων χρόνων, με εξαίρεση την περυσινή, όπου οι καύσωνες δεν επέτρεψαν στον δάκο να αναπτυχθεί και να βλάψει τις ελιές. Έτσι, το λάδι ήταν και σε μεγάλες ποσότητες και σε εξαιρετικές ποιότητες· ωστόσο, οι συνθήκες δεν του επέτρεψαν να βρει τη θέση του στην αγορά. Έτσι, πωλήθηκε μέρος του σε τιμές κόστους, ενώ μεγάλο μέρος μένει ακόμα στις δεξαμενές.
Ακόμα, όμως, και όσοι λένε ότι θα παίξει τον ρόλο του ο καιρός, δεν ελπίζουν, ούτε περιμένουν κάποια θεαματική αλλαγή που να αλλάζει την προοπτική ότι και η χρονιά που έρχεται θα είναι ιδιαίτερα δύσκολη για το κρητικό ελαιόλαδο.