Από τις πρώτες πρωινές ώρες της Πέμπτης, το τοπίο της πρόληψης πυρκαγιών στην Κρήτη έχει αλλάξει ριζικά. Στον Συκολόγο της Βιάννου και στο Σελάκανο του Λασιθίου τέθηκαν σε πλήρη λειτουργία δύο drones, τα οποία θα περιπολούν εναέρια επί 24ώρου βάσεως, με σκοπό την πυροπροστασία της περιοχής. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που στοχεύει όχι μόνο στην έγκαιρη ανίχνευση πιθανών εστιών φωτιάς, αλλά και στην αποτροπή οποιασδήποτε κακόβουλης ενέργειας.
Τα drones αυτά, σύμφωνα με πληροφορίες, προσγειώνονται μόνο για να επαναφορτίσουν τις μπαταρίες τους, διαδικασία που διαρκεί λίγα μόλις λεπτά, πριν επανέλθουν στο… καθήκον. Η ακτίνα ελέγχου τους είναι ιδιαίτερα εκτενής και σε κάθε πτήση στέλνουν σε πραγματικό χρόνο εικόνες και δεδομένα στο κέντρο επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας. Με αυτόν τον τρόπο, η ταχύτητα απόκρισης των επίγειων δυνάμεων βελτιώνεται σημαντικά.
Ο πρόεδρος της Ένωσης Υπαλλήλων Πυροσβεστικού Σώματος, Μανώλης Αντωνακάκης, εξηγεί πως το όφελος δεν περιορίζεται μόνο στην πρόληψη ή στην έγκαιρη επέμβαση. «Τα drones λειτουργούν αποτρεπτικά. Όποιος σκεφτεί να βάλει φωτιά, πρέπει να το ξανασκεφτεί. Μπορεί να βρεθεί με χειροπέδες πριν καν προλάβει να απομακρυνθεί από το σημείο», δηλώνει χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας τη σημασία του συνεχούς εναέριου ελέγχου.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της αποτελεσματικότητας του νέου αυτού μέσου καταγράφηκε πρόσφατα στα Χανιά. Εκεί, όπου η χρήση drone έχει ήδη ξεκινήσει, ανιχνεύτηκε καπνός που προερχόταν από μια καμινάδα. Το drone έδωσε άμεσα το στίγμα της περιοχής και οι δυνάμεις της Πυροσβεστικής έφτασαν στο σημείο σε ελάχιστο χρόνο, επιβεβαιώνοντας την αμεσότητα και την ακρίβεια του νέου αυτού «συμμάχου».
Σε ολόκληρη την Κρήτη έχουν διατεθεί τέσσερα από τα συνολικά 85 drones που έχει προμηθευτεί το Πυροσβεστικό Σώμα για όλη την επικράτεια. Εκτός από το drone στη Βιάννο για τον νομό Ηρακλείου και στο Σελάκανο του Λασιθίου, έχει τοποθετηθεί και ένα ακόμη στον Άγιο Ματθαίο στο Ακρωτήρι Χανίων. Έτσι, κάθε νομός του νησιού διαθέτει πλέον το δικό του σύστημα εναέριας επιτήρησης.
Τη λειτουργία των drones έχουν αναλάβει ιδιώτες χειριστές, οι οποίοι εργάζονται σε συνεργασία με την Πυροσβεστική Υπηρεσία. Ο κ. Αντωνακάκης επισημαίνει ότι το κάθε drone μπορεί να καλύψει πολύ μεγάλη έκταση, εντοπίζοντας κάθε ίχνος φωτιάς ή ύποπτης δραστηριότητας. «Θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί όσοι σκέφτονται να παρανομήσουν», δηλώνει με νόημα, προσθέτοντας πως η συνεχής παρουσία στον ουρανό λειτουργεί και προληπτικά αλλά και κατασταλτικά.
Τα drones που χρησιμοποιούνται για την επιτήρηση δασικών περιοχών είναι εξοπλισμένα με κάμερες υψηλής ευκρίνειας, θερμικούς αισθητήρες, GPS και πολλές φορές συνδέονται με βάσεις δεδομένων χαρτογράφησης και συστήματα τεχνητής νοημοσύνης (AI). Κατά τη διάρκεια των περιπολιών τους –που συχνά γίνονται αυτόνομα με προκαθορισμένες πτήσεις– ανιχνεύουν μεταβολές θερμοκρασίας ή ίχνη καπνού, ακόμη και σε δύσβατες ή απομονωμένες περιοχές.
Η επιτήρηση των δασικών εκτάσεων με τη χρήση drones αποτελεί ήδη καθημερινή πρακτική σε χώρες όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία και το Ισραήλ. Η Ελλάδα, ωστόσο, στοχεύει να ηγηθεί στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, με τη δημιουργία ενός πλήρως ανεπτυγμένου και οργανωμένου συστήματος παρακολούθησης, το οποίο θα λειτουργεί αδιάκοπα, συνδυάζοντας την εναέρια επιτήρηση με δορυφορικά δεδομένα και προηγμένες δυνατότητες τεχνητής νοημοσύνης.
Ο απώτερος σκοπός αυτής της προσπάθειας είναι η έγκαιρη ανίχνευση κάθε ύποπτου φαινομένου, προτού αυτό εξελιχθεί σε καταστροφή. Η φιλοσοφία είναι σαφής: να προλαμβάνεται το κακό πριν χρειαστεί καν να ηχήσουν συναγερμοί.