«Σε αναμμένα κάρβουνα» βρίσκονται οι δήμαρχοι της Κρήτης, καθώς διαμορφώνεται κλίμα κινητοποιήσεων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, εν όψει του συνεδρίου της ΚΕΔΕ, που ξεκινά αύριο, Πέμπτη, στην Αλεξανδρούπολη, όπως διαφάνηκε και στη συνεδρίαση της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων, όπου η αγανάκτηση και η δυσαρέσκεια ήταν γενικευμένη.
Η δραματική υποστελέχωση, η έλλειψη χρηματοδοτήσεων και υποστήριξης των Δήμων έχουν δημιουργήσει ένα εκρηκτικό κλίμα αντιδράσεων στους Δήμους, που λυγίζουν από την ασφυκτική πίεση που δέχονται και έχουν φτάσει πια στα όριά τους. Όπως τονίσθηκε στην προχθεσινή συνεδρίαση της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κρήτης, η πολύκροτη υπόθεση του κλεισίματος των ΕΛΤΑ αποδείχτηκε ότι είναι η θρυαλλίδα των αντιδράσεων, που έχουν ξεσηκώσει όλη την Αυτοδιοίκηση.
Αντίστοιχα, εντάσεις πυροδοτεί το γεγονός ότι η Κυβέρνηση δεν ανταποκρίνεται στο αίτημα της Κεντρικής Ένωσης Δήμων να δοθούν δύο επιπλέον δόσεις των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων, για να μπορέσουν να καλύψουν τις ασφυκτικές οικονομικές πιέσεις που καλούνται να διαχειριστούν, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν δυσκολία στο κλείσιμο των ισολογισμών τους.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο δήμαρχος Χερσονήσου, Ζαχαρίας Δοξαστάκης: «θα υπάρξουν αντιδράσεις, διότι το Υπουργείο Εσωτερικών δείχνει ότι δεν αναγνωρίζει το πρόβλημα που υπάρχει στους Δήμους, με την αύξηση του λειτουργικού κόστους. Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι, ενώ έχει παγιωθεί να μας αποδίδονται επιπλέον δόσεις ΚΑΠ στο τέλος του χρόνου, αυτό δεν πραγματοποιείται και αντί να μας δώσουν 468 εκατ., αποφασίζουν να δώσουν το 1/3 και μάλιστα μειωμένο στο 0,70 % της μιας δόσης ΚΑΠ.
Εκτός αυτού, με νομοθετικές ρυθμίσεις από την εποχή των μνημονίων, παρά το ότι ο φόρος εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, ο φόρος ακίνητης περιουσίας και ο ΦΠΑ συνεχώς αυξάνονται ως ποσά (συνολικά είναι περίπου 8 δισ. ευρώ), με νομοθετική διάταξη δεν αποδίδεται το ποσό που αντιστοιχεί στους ΟΤΑ, με αποτέλεσμα να υπάρχει υστέρηση. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει συνεχή ροή αρμοδιοτήτων, ενώ δεν εκχωρούνται οι αναγκαίοι πόροι.
Παράλληλα, η επιβολή του τέλους διανυκτέρευσης, που ονομάστηκε τέλος ανθεκτικότητας της κλιματικής κρίσης, που μόνο από τον Δήμο Χερσονήσου -το 2020 και το 2024- το κράτος εισέπραξε 40 εκατ. την κάθε χρονιά, δεν αποδίδεται στο δημοτικό ταμείο, ούτε 1 ευρώ και φυσικά δεν υπάρχει αντίκρισμα στην τοπική κοινωνία.
Οι δήμαρχοι της Κρήτης ξεκαθαρίζουν ότι δεν μπορεί να είναι ανεκτή η στάση της Κυβέρνησης, που δεν έχει δείξει το παραμικρό ενδιαφέρον στο αίτημα της Αυτοδιοίκησης να υπάρξει ένα χρηματοδοτικό εργαλείο, όπως ήταν παλαιότερα το «ΕΠΤΑ», ο «Θησέας», ο «Φιλόδημος» και ο «Τρίτσης», για να μπορέσουν οι Δήμοι να διαχειριστούν την αδιέξοδη καθημερινότητά τους.
Μάλιστα, όπως τονίζουν, οι Δήμοι της ενδοχώρας είναι αυτοί που έχουν τα μεγαλύτερα προβλήματα, επειδή έχουν διευρυμένα γεωγραφικά όρια και οι ανάγκες τους είναι πολύ μεγαλύτερες για την αποκατάσταση των αγροτικών δρόμων και της οδοποιίας, όπως αντίστοιχα και για τη συντήρηση των δικτύων της ύδρευσης και της άρδευσης.
Ειδικότερα, όπως εξηγεί ο δήμαρχος Βιάννου, Παύλος Μπαριτάκης: «αυτό που θα πρέπει να γίνει κατανοητό είναι ότι έχουν αυξηθεί καταρχήν, σημαντικά -σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια- οι μισθολογικές δαπάνες των Δήμων, κυρίως λόγω των μισθολογικών ωριμάνσεων του προσωπικού τους, της αναπροσαρμογής του μισθολογίου των δημοσίων υπαλλήλων και της καταβολής του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας.
Υπάρχουν όμως και άλλες διαστάσεις, όπως είναι η μη αποκλιμάκωση του ενεργειακού κόστους αλλά και οι τιμές των καυσίμων που έχουν δημιουργήσει μια κατάσταση οικονομικής ασφυξίας σε όλους τους Δήμους της χώρας». Ο κ. Μπαριτάκης σημειώνει ότι «η οικονομική σταθερότητα των Δήμων είναι απαραίτητη για την αποτελεσματική λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και αν δεν εξασφαλιστεί η οικονομική τους βιωσιμότητα, τότε θα είναι αδύνατον να ανταποκριθούν στις αυξανόμενες απαιτήσεις της κοινωνίας».
Επίσης, βασικά αιτήματα των Δήμων, σύμφωνα με τον κ. Μπαριτάκη, είναι «η σωστή αξιοποίηση των πόρων του Πράσινου Ταμείου, και η διάθεση χρηματοδοτικών εργαλείων, προκειμένου οι Δήμοι να μπορέσουν να εκτελέσουν έργα, που είναι αναγκαίο να υλοποιηθούν».