Σηκώνει πολλή σκόνη το νέο νομοσχέδιο για τα δημόσια έργα
Θύελλα αντιδράσεων έχει ξεσπάσει με την κατάθεση του νέου νομοσχεδίου για τα δημόσια έργα, που φέρνει τα πάνω κάτω. Παρέμβαση για το νομοσχέδιο έχει κάνει ήδη το ΤΕΕ ΤΑΚ που καυτηριάζει μια σειρά από ζητήματα ανάμεσα στα οποία το γεγονός ότι προβλέπεται ο ανάδοχος του κάθε δημοσίου έργου να προτείνει τον επιβλέποντα που θα τον ελέγχει, και παράλληλα να τον πληρώνει από την τσέπη του (!).
«Για άλωση των δημοσίων έργων» μιλά η ΑΜΑΚ, όπου η πρόεδρος της Ειρήνη Βρέντζου τονίζει με δηλώσεις της στην «Π» ότι το νέο νομοσχέδιο μόνο διαφάνεια και αποτελεσματικότητα δε διασφαλίζει, καθώς καταργείται η έννοια του δημόσιου έργου, ο έλεγχος και η προστασία του δημόσιου συμφέροντος …Όλα αυτά στο όνομα της ευελιξίας και της αποτελεσματικότητας.
Σύμφωνα με την επικεφαλής των Αυτόνομων Μηχανικών, « για να αντιληφθεί κανείς τη νέα πραγματικότητα που δρομολογεί το νέο νομοσχέδιο ως προς τις δημόσιες συμβάσεις, θα πρέπει να αντιληφθεί ότι ανοίγει τον δρόμο, ώστε η διαδικασία δημοπράτησης των έργων να μπορεί να ξεκινά πριν την έκδοση των περιβαλλοντικών όρων!
Επίσης θεσμοθετείται η ιδιωτική επίβλεψη δημόσιων έργων και μελετών και εφόσον προβλέπεται στη διακήρυξη, ο ανάδοχος επιλέγει την επίβλεψή του και την πληρώνει (!). Την ίδια στιγμή, μετατρέπεται το σύστημα πιστοποίησης των εργασιών που εκτελέστηκαν σε ένα έργο, από ελεγκτικό – που είναι έως σήμερα – σε δηλωτικό. Η ‘’δήλωση αληθείας’’ και η ‘’εκ προθέσεως αναληθής δήλωση’’ δεν συνάδουν με το μηχανικό. Παράλληλα το νέο νομοσχέδιο
αυξάνει το ύψος των απευθείας αναθέσεων χωρίς να ορίζει μέγιστο αριθμό ανά έτος. Την ίδια στιγμή, δυσχεραίνει το πλαίσιο για τις μικρές και μεσαίες μελετητικές και εργοληπτικές επιχειρήσεις με σειρά ρυθμίσεων.
Παράλληλα, το νομοσχέδιο αυτό μετατρέπει το ΤΕΕ από Τεχνικό Σύμβουλο, σε φορέα εκπόνησης πάσης φύσεως μελετών και έργων, που ανταγωνίζεται τα μέλη του! Επιπλέον, με το άρθρο 219 του νομοσχεδίου διαμορφώνεται πλαίσιο για την προώθηση «ήπιων αναπτυξιακών έργων δημοσίου ενδιαφέροντος» σε «υποπεριοχές» εντός προστατευόμενων περιοχών, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ολόκληρη η περιοχή Natura 2000.
Η ρύθμιση αυτή έρχεται σε αντίθεση με την πρόσφατη καταδικαστική για τη χώρα μας απόφαση του Δικαστηρίου της ΕΕ (υπόθεση C-849/2019), το οποίο έκρινε ότι η Ελλάδα θα πρέπει να θεσμοθετήσει άμεσα τα απαιτούμενα μέτρα διατήρησης για τις περιοχές του δικτύου Natura 2000.
Όπως εξηγεί η κ. Βρέντζου, με την προτεινόμενη τροποποίηση του νόμου 4412/16, παρά τα διακηρυσσόμενα από την κυβέρνηση δεν λύνονται τα προβλήματα που καταδεικνύουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς. Ο σχεδιασμός των δημοσίων έργων θα πρέπει να είναι εναρμονισμένος με το φυσικό περιβάλλον και κυρίως με τις προστατευόμενες περιοχές. Η μεγάλη υγειονομική κρίση που διανύουμε ανέδειξε έντονα την άρρηκτη σχέση του ανθρώπου με τη φύση που του διασφαλίζει σωματική και ψυχική υγεία.
ΤΕΕ ΤΑΚ : Σημαντικά ζητήματα χρίζουν διόρθωσης
Με επιστολή του προς τους υπουργούς Ανάπτυξης κ. Ά. Γεωργιάδη και Μεταφορών κ. Κ. Καραμανλή, το Τμήμα Ανατολικής Κρήτης του Τεχνικού Επιμελητηρίου, ζητά να διορθωθούν μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα, ανάμεσα στα οποία, είναι η δυνατότητα που δίδεται στον κάθε υποψήφιο ανάδοχο να επιλέγει σε ποιον θα ανατεθεί η επίβλεψη της εκτέλεσης της σύμβασης, εφόσον αυτή κατακυρωθεί στον ίδιο.
Όπως τονίζει το ΤΕΕ ΤΑΚ «είμαστε υπέρ της ιδιωτικής επίβλεψης στα έργα του Δημοσίου, αλλά με ανεξάρτητο και κυρίαρχο ρόλο, όχι με οικονομική εξάρτηση και «υπαλληλική σχέση» από τον ανάδοχο. Ακόμα και στα μεγάλα έργα των παραχωρήσεων γίνεται πλέον ανοικτός διαγωνισμός για την ανάδειξη του ανεξάρτητου μηχανικού , όπως π.χ. τελευταία στο Νέο Αεροδρόμιο Ηρακλείου.
Πιστεύουμε πως ο Ιδιωτικός Φορέας Επίβλεψης (ΙΦΕ) πρέπει να επιλέγεται αποκλειστικά από την Προϊστάμενη Αρχή – Διευθύνουσα Υπηρεσία και να αμείβεται από τις πιστώσεις του έργου με ανεξάρτητο υπο-έργο επίβλεψης».
Σε κάθε περίπτωση η παραπάνω προτεινόμενη ρύθμιση για την επιλογή του επιβλέποντα από τον ανάδοχο τόσο για τα έργα όσο και για τις μελέτες, πρέπει να αλλάξει , γιατί θα δημιουργήσει σοβαρότατες παρενέργειες και δυσλειτουργίες στην ποιότητα και εκτέλεση των δημοσίων έργων και μελετών, τη στιγμή που ο υγιής ανταγωνισμός προϋποθέτει ανεξάρτητους ρόλους και βαθμίδες ελέγχου ,στους συντελεστές παραγωγής των δημοσίων έργων».