Μπορεί οι μετακινήσεις εδαφών στις Βούτες να σταμάτησαν, αλλά οι ερμηνείες για την πρόκλησή τους βάσει των επίσημων πορισμάτων που υπάρχουν είναι διαφορετικές, με αποτέλεσμα αφενός ο φόβος στην τοπική κοινωνία να παραμένει, και αφετέρου κάποιοι κάτοικοι να εμφανίζονται διατεθειμένοι να προσφύγουν νομικά κατά του Δήμου, για τις φθορές που προκλήθηκαν στα σπίτια τους.
Κάτω από την πίεση αυτή συγκαλείται, σήμερα το απόγευμα, διευρυμένη συνάντηση στην περιοχή υπό τη γ.γ. του Δήμου Ηρακλείου, Μ. Σκραφνάκη, η οποία θα έχει ανά χείρας την απόφαση της Δημοτικής Επιτροπής για τη διεκδίκηση χρηματοδότησης 319.088,41 ευρώ από το Υπουργείο Εσωτερικών για την ανάθεση μελέτης που αφορά στη σταθεροποίηση των εδαφικών παραμορφώσεων του Δημοτικού Διαμερίσματος Βουτών.
Η ανάθεση της μελέτης αυτής κρίνεται αναγκαία, με βάση την έκθεση του ΕΑΓΜΕ, που αναφέρει ότι «η γεωτεχνική επικινδυνότητα της περιοχής χαρακτηρίζεται υψηλή… Η μη έγκαιρη εκπόνηση της μελέτης εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τη δημόσια ασφάλεια και επιπλέον επιβάρυνση του Δήμου από νέες βλάβες και έκτακτες αποκαταστάσεις χωρίς τεχνική τεκμηρίωση».
Φόβος και σύγχυση
Όπως είναι γνωστό, 16 οικογένειες, τα σπίτια των οποίων υπέστησαν εκτεταμένες ζημιές από τις μετακινήσεις εδαφών που προκάλεσαν πανικό, προσανατολίζονται να προσφύγουν νομικά μετά από σχετική έκθεση αυτοψίας του Ε.Α.Γ.Μ.Ε., που αναφέρει ότι «τα εν λόγω φαινόμενα δεν συνδέονται με εκτεταμένα κατολισθητικά φαινόμενα», καθώς «το έναυσμα για την εκδήλωση διαρρήξεων αποτέλεσε η διαρροή νερού από υπόγειους αγωγούς».
Στο πλαίσιο αυτό το Υπουργείου Πολιτικής Προστασίας, ξεκαθάρισε ότι δεν επιχορηγεί την ενίσχυση πολιτών των Βουτών, που αιτήθηκε ο Δήμος Ηρακλείου, ξεκαθαρίζοντας ότι η «καταστροφή δικτύου για χρήση», δεν εντάσσεται στην κατηγορία των φυσικών καταστροφών αλλά, όπως ορίζεται στο «Γενικό Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας με την συνθηματική λέξη ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ», στην κατηγορία των τεχνολογικών και λοιπών καταστροφών.
Κατόπιν των ανωτέρω, η Υπηρεσία δεν δύναται να προβεί σε περαιτέρω ενέργειες, καθώς η εν λόγω οικονομική ενίσχυση χορηγείται σε όσους περιέρχονται σε κατάσταση ανάγκης, συνεπεία θεομηνίας και λοιπών φυσικών καταστροφών.
Οι κάτοικοι, όπως είναι φυσικό, είναι ανάστατοι, διότι, όπως καταγγέλλουν, εδώ και δύο χρόνια υπέβαλλαν αλλεπάλληλα αιτήματα στην ΔΕΥΑΗ, βλέποντας ότι υπάρχουν έντονα στοιχεία υγρασίας και διαρροές νερού από τα δίκτυα της ύδρευσης και της άρδευσης, που δεν αντιμετωπίστηκαν εγκαίρως.
Στον αντίποδα όλων αυτών, υπάρχει και η επίσημη εκτίμηση του καθηγητή Ευθύμη Λέκκα, με την οποία ξεκαθαρίζεται ότι το φαινόμενο δεν είναι ανθρωπογενές, με αποτέλεσμα ο Δήμος -από την πλευρά του- να διαβεβαιώνει ότι θα ακολουθήσει τη γνωστή διαδικασία σε σχέση με τις αποζημιώσεις.
Αποτέλεσμα της κατάστασης αυτής είναι να υπάρχει μια σύγχυση στον κόσμο, την οποία θα επιχειρήσει να διαχειριστεί η κυρία Σκραφνάκη, που εξαρχής και λόγω εντοπιότητας, είχε έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαχείριση της επίμαχης υπόθεσης, την οποία καλείται να αντιμετωπίσει.
Στο πλαίσιο αυτό, αναμένεται με ενδιαφέρον η σημερινή σύσκεψη, στην οποία θα κληθεί η πλευρά της Λότζια να δώσει απαντήσεις στην αγωνία της τοπικής κοινωνίας και ασφαλώς και στο κρίσιμο ζήτημα της επόμενης μέρας, που σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του προβλήματος, που συνδέεται άρρηκτα με το πώς τελικά προκλήθηκε.
Αυτό που σίγουρα αναμένεται να βάλει στο τραπέζι της συζήτησης η κυρία Σκραφνάκη, είναι η απόφαση της Δημοτικής Επιτροπής, με την οποία ανοίγει ο δρόμος για τη διεκδίκηση 319.088,41 ευρώ από το Υπουργείο Εσωτερικών.
Τι δείχνει η έκθεση του ΕΑΓΜΕ
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στην εισήγηση, την οποία ψήφισε η Δημοτική Επιτροπή, αναφέρεται ότι «στις 6 Ιουνίου 2025 υποβλήθηκε στον Δήμο Ηρακλείου η τελική έκθεση της ΕΑΓΜΕ.
Από τη συνολική τεχνικογεωλογική διερεύνηση και τις μέχρι σήμερα επιστημονικές εκθέσεις, προκύπτει ότι το φαινόμενο συνδέεται με βαθιά εδαφική μετακίνηση -πιθανής βραχωδούς μορφής- στους νεογενείς μαργαϊκούς σχηματισμούς της Φοινικιάς, με ενεργό ρόλο των υδραυλικών πιέσεων, λόγω διαρροών των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης.
Οι εμφανισθείσες επιμήκεις ρωγμές εφελκυσμού αποτελούν σαφείς ενδείξεις απαρχής αστοχίας ευρύτερου τεμάχους του γεωλογικού υποβάθρου.
Η γεωτεχνική επικινδυνότητα της περιοχής χαρακτηρίζεται υψηλή, ενώ η υφιστάμενη κήρυξη σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης τεκμηριώνει τη σοβαρότητα και την επείγουσα φύση της κατάστασης. Η εκπόνηση της Μελέτης Σταθεροποίησης κρίνεται απολύτως αναγκαία προκειμένου να:
− προσδιοριστεί με ακρίβεια ο τύπος και ο μηχανισμός αστοχίας,
− εκπονηθούν στοχευμένες γεωτεχνικές και υδρογεωλογικές έρευνες,
− πραγματοποιηθούν αναλύσεις ευστάθειας και μοντελοποίηση συμπεριφοράς εδάφους,
− σχεδιαστούν τα απαιτούμενα έργα σταθεροποίησης, αποστράγγισης και αποκατάστασης,
− και να διασφαλιστεί η προστασία των κατοίκων, των υποδομών και των δημοτικών δικτύων.
Η μη έγκαιρη εκπόνηση της μελέτης εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τη δημόσια ασφάλεια και επιπλέον επιβάρυνση του Δήμου από νέες βλάβες και έκτακτες αποκαταστάσεις, χωρίς τεχνική τεκμηρίωση».
Ως εκ τούτου, ο Δήμος Ηρακλείου προτίθεται να υποβάλει πρόταση για την υλοποίηση και χρηματοδότηση της πράξης με τίτλο: «Μελέτη σταθεροποίησης της περιοχής εδαφικών παραμορφώσεων του Δημοτικού Διαμερίσματος Βουτών του Δήμου Ηρακλείου».