Κάθε μέρα που περνάει λιγοστεύουν οι ελπίδες στην τοπική αγορά, η οποία πλέον έχει συμβιβαστεί με την ιδέα, ότι για την Ελλάδα τουλάχιστον, οι συνέπειες της πανδημίας θα είναι καταστροφικές.
Όλοι οι επιχειρηματίες πλέον συμφωνούν πως αν και εφόσον μπορέσει να αναχαιτιστεί αυτό το αρνητικό κλίμα, αμέσως μετά η κυβέρνηση θα έχει να αντιμετωπίσει τόσο πολλά προβλήματα στην πραγματική οικονομία, που θα είναι αδύνατο να ανταπεξέλθει. Η χθεσινή πρώτη ημέρα του λεγόμενου «καθολικού» αυτή τη φορά lockdown δεν ήταν νέα για τους επιχειρηματίες. Μετά από έναν χρόνο απαγορεύσεων, δεσμεύσεων και αγωνίας, πλέον έχουν συνηθίσει την κατάσταση κι απλά γνωρίζουν πως για πολλά χρόνια μετά την πανδημία θα παλεύουν να ξαναχτίσουν από το μηδέν όλα όσα έχτιζαν ενδεχομένως και για δεκαετίες. Όσοι βέβαια μπορέσουν να επιβιώσουν. Διότι ήδη υπάρχουν πολλοί που δεν τα έχουν καταφέρει κι έχουν εγκαταλείψει τις επιχειρήσεις τους ήδη. Όπως υπολογίζεται μάλιστα από τους επιχειρηματίες, όταν η αγορά επιστρέψει στην κανονικότητα τουλάχιστον το 40 % των επιχειρήσεων δεν θα μπορέσει καν να ανοίξει ξανά, ενώ πάνω από το 90 % των επιχειρήσεων, από αυτές που θα έχουν καταφέρει να διασωθούν, θα βρίσκονται αντιμέτωπες με χρέη, δάνεια και πιέσεις είτε από πλευράς δημοσίου, είτε από πλευράς τραπεζών.
Όμως όλα αυτά τη δεδομένη στιγμή, δεν αγγίζουν την κυβέρνηση καθόλου και δεν έχει καν την πολυτέλεια να ασχοληθεί με αυτά, ακόμα κι αν γνωρίζει πως θα τα βρει μπροστά της. Κάποιοι μάλιστα ήδη υποστηρίζουν πως μέχρι το φθινόπωρο θα υπάρξουν εκλογές, για να λειτουργήσουν σαν «κυματοθραύστης» στον τρόπο αντιμετώπισης της πανδημίας. Κάποιοι όμως εκτιμούν ότι η τωρινή κυβέρνηση θα προχωρήσει με την όποια φθορά ως το τέλος της τετραετίας σε μια προσπάθεια να ανακόψει, σε όποιο βαθμό βέβαια μπορεί, μια αρνητική πορεία καθόδου, που θεωρείται αναπόφευκτη.
Στο «καθαρό» κομμάτι της αγοράς πάντως, τα πράγματα χθες δεν έμοιαζαν και πολύ με το αρχικό lockdown του περυσινού Μάρτη. Στο κέντρο της πόλης η κίνηση ασφαλώς ήταν ελάχιστη, αφού τα καταστήματα ήταν κλειστά. Παρ’ όλα αυτά, υπήρχε μια σχετική κινητικότητα, η οποία ήταν σαφώς αυξημένη σε σχέση με τα δεδομένα της περυσινής περιόδου.
Στις αγορές ωστόσο εκτός των τειχών και λίγο έξω από το κέντρο, οι καταστάσεις ήταν αντίστοιχες με αυτές της προηγούμενης εβδομάδας. Κι αυτό γιατί οι καταναλωτές έχουν «εξοικειωθεί» πλέον με τους νέους τρόπους λειτουργίας της αγοράς, ενώ γνωρίζουν ποιες επιχειρήσεις είναι κλειστές και ποιες όχι. Ακόμα όμως και στις περιπτώσεις των κλειστών επιχειρήσεων, έχουν πλέον μάθει πως μπορούν εφόσον φθάσουν ως την πόρτα του καταστήματος, να παραλάβουν αυτά που επιθυμούν, με την «άτυπη» μορφή του delivery. Κι ήταν αρκετές οι επιχειρήσεις εκείνες, που σε μια προσπάθεια να επιβιώσουν παρέμεναν κλειστές μεν, αλλά με τους επιχειρηματίες εντός των καταστημάτων, προκειμένου να εξυπηρετήσουν άτυπα τους δυνητικούς πελάτες. Αυτό ασφαλώς συμβαίνει διότι πέραν από την «κούραση» που επικαλείται η κυβέρνηση, υπάρχει και το θέμα της επιβίωσης, που παραμένει υπαρκτό, ειδικά για τις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Όπως και να έχει πάντως, οι εκπρόσωποι του εμπορικού κόσμου πιστεύουν πως χωρίς μια ουσιαστική στήριξη και ενίσχυση της κυβέρνησης αμέσως μετά τη λήξη της πανδημίας, η επιχειρηματικότητα στην Κρήτη θα μειωθεί δραματικά. Στο μεταξύ όμως, τα περισσότερα «χρήματα – covid» μοιάζουν ήδη να έχουν χαθεί.