Η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Αττικής αποτελείται από πολλά μεγάλα υποέργα με αναδόχους κάποιες από τις μεγαλύτερες εταιρείες στον χώρο όπως οι Siemens, ΤΕΡΝΑ, Nexans, Prysmian, ΝΚΤ και Ελληνικά Καλώδια.
Πρόκειται για ένα έργο ισχύος 1 GW και προϋπολογισμού 1,1 δισ. ευρώ, με τη χρήση τεχνολογίας αιχμής VSC στους Σταθμούς Μετατροπής και με ποντίσεις υποβρυχίων καλωδίων 500 kV σε βάθη έως 1.200 μέτρα, που το κατατάσσουν μέσα στις βαθύτερες διασυνδέσεις του κόσμου.
Ολοκληρώθηκε κατασκευαστικά σε χρόνο-ρεκόρ μόλις 4,5 ετών, όταν ανάλογα έργα Ευρωπαίων Διαχειριστών χρειάστηκαν πάνω από 7 έτη. Η υλοποίηση του έργου εκτός από υψηλό βαθμό τεχνικής δυσκολίας, αντιμετώπισε δυσμενείς συγκυρίες που συνέπεσαν με τη φάση κατασκευής του, όπως η πανδημία και οι σοβαρές διαταραχές που αυτή προκάλεσε στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα.
Το έργο που κατασκεύασε η Ariadne Interconnection, θυγατρική του ΑΔΜΗΕ βρίσκεται τώρα σε περίοδο δοκιμαστικής λειτουργίας η οποία αναμένεται να διαρκέσει τους θερινούς μήνες.
Ο Διαχειριστής κάνει λόγο για μια ιστορική ημέρα για το Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας της χώρας και τον ΑΔΜΗΕ, καθώς η Ελλάδα διαθέτει πλέον διασύνδεση συνεχούς ρεύματος υπερυψηλής τάσης (HVDC) και χάρη σε αυτή η Κρήτη αποτελεί ολοκληρωμένα μέρος του Εθνικού Ηλεκτρικού Συστήματος.
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, δήλωσε: «Εγκαινιάζουμε μια νέα εποχή στον ενεργειακό χάρτη της Ελλάδας. Η λειτουργία της ηλεκτρικής διασύνδεσης Αττικής-Κρήτης αποτελεί σημαντικό τεχνολογικό επίτευγμα και εθνική επιτυχία, που ενώνει το μεγαλύτερο νησί της χώρας με τον κορμό του Εθνικού Ηλεκτρικού Συστήματος. Μέσω αυτής της υποθαλάσσιας ενεργειακής γέφυρας, η οποία κατασκευάστηκε τάχιστα και με τα πιο σύγχρονα μέσα, η Κρήτη καθίσταται κεντρικός πυλώνας για την ενεργειακή μετάβαση της χώρας, προσφέροντας σημαντικά περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά οφέλη για όλους. Προχωρούμε με αποτελεσματικότητα στην ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου δικτύου ηλεκτρικών διασυνδέσεων, δυναμώνοντας τη χώρα μας ως στρατηγικό ενεργειακό κόμβο στην Ανατολική Μεσόγειο».
Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ Μάνος Μανουσάκης, δήλωσε σχετικά: «Η ενεργειακή ένωση της Κρήτης με την Αττική, ένα όραμα δεκαετιών έγινε πραγματικότητα από τον ΑΔΜΗΕ και τη θυγατρική μας Ariadne Interconnection. Η λειτουργία της διασύνδεσης ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο για την ενεργειακή ασφάλεια του νησιού. Πρόκειται για έναν τεχνικό άθλο που τοποθετεί τον Διαχειριστή στην πρώτη γραμμή, σε διεθνές επίπεδο, στα πολύπλοκα και υψηλής τεχνολογίας έργα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Εκτός από την κατασκευή του έργου, η λειτουργία του συνάντησε σημαντικές προκλήσεις, καθώς οι δοκιμές πραγματοποιήθηκαν σε συνθήκες υψηλής διείσδυσης ΑΠΕ και με απόλυτη ασφάλεια για το ηλεκτρικό σύστημα. Η επιτυχής υλοποίηση του έργου και η τεχνογνωσία που έχουμε αποκομίσει, μας δίνουν ακόμη μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση για τις επόμενες ηλεκτρικές διασυνδέσεις που σχεδιάζουμε, εγχώριες και διεθνείς».
Επιβάρυνση στους λογαριασμούς ρεύματος
H ενσωμάτωση στα τέλη χρήσης δικτύου του κόστους δύο μεγάλων έργων ηλεκτρικής διασύνδεσης, της Κρήτης με την Αττική και της Κρήτης με την Κύπρο συνολικού ύψους άνω των 3 δισ. φέρνει από το καλοκαίρι αναπροσαρμογές στους λογαριασμούς ρεύματος.
Η σχετική απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΑΕΥ) για το αναθεωρημένο έσοδο του ΑΔΜΗΕ αναμένεται έως τις 15 Ιουνίου, ανοίγοντας τον δρόμο για την επιβολή νέων χρεώσεων από το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Αν και τα ποσά που θα ενσωματωθούν στους λογαριασμούς δεν θεωρούνται υψηλά, επειδή θα ανακτηθούν μέσα σε έξι μήνες αντί για ένα έτος εκτιμάται ότι θα είναι «τσιμπημένα» κατά την περίοδο εφαρμογής.
Το καλώδιο Κρήτης-Αττικής υλοποιείται με συγχρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ ύψους μέχρι το ποσό των 535,5 εκατ. ευρώ, ενώ για τη διασύνδεση Κρήτης– Κύπρου, που παραμένει σε στασιμότητα με αυξημένα γεωπολιτικά ρίσκα, η ΡΑΑΕΥ θα εγκρίνει κονδύλι περίπου 7,6 εκατ. ευρώ για το 2025. Το ποσό αυτό θα προστεθεί στο έσοδο που θα ανακτηθεί από τον ΑΔΜΗΕ και από τη διασύνδεση Κρήτης-Αττικής, η οποία τίθεται ουσιαστικά σχεδόν άμεσα σε κανονική λειτουργία, αμέσως μετά την απαραίτητη δοκιμαστική περίοδο.