Η ιστορία της Νέας Αλικαρνασσού είναι λίγο – πολύ γνωστή.
Πότε ήρθαν οι πρώτοι πρόσφυγες εδώ, πώς στήθηκε το σχέδιο πόλης σε τρεις ζώνες ανάλογα με τα επαγγέλματα των κατοίκων της.
Η Νέα Αλικαρνασσός διατηρεί μια καλή ρυμοτομία, μοιάζει πολύ «τετραγωνισμένη» ειδικά αν συγκριθεί με το Ηράκλειο και το πόσο ανάρχο είναι και αυτό το οφείλει βέβαια στο αρχικό σχέδιο πόλης.
Τυπικά, η Νέα Αλικαρνασσός είναι προάστιο του Ηρακλείου, ωστόσο αυτό την αδικεί σημαντικά, καθώς πραγματικά δεν της λείπει κάτι. Αν δηλαδή την «αφήσεις μόνη της» δεν εξαρτάται από κανένα Ηράκλειο ή κάποια άλλη πόλη.
Η ενέργεια εδώ είναι διαφορετική από αυτή του Ηρακλείου. Ξεκινώντας από τα Θαλασσινά και ανεβαίνοντας από την οδό Αρτεμισίας θα δεις τις παλιές προσφυγικές κατοικίες, πλάι στα πιο νέα σπίτια.
Βλέπεις γλαφυρά την ταξική διαστρωμάτωση της Νέας Αλικαρνασσού, όπου και να βρεθείς. Ωστόσο διαπιστώνεις μια γνήσια λαϊκότητα να διαπερνά τα πάντα.
Η Νέα Αλικαρνασσός έχει διατηρήσει τον χαρακτήρα της γειτονιάς, παρότι αναπτύχθηκε οικιστικά μιλώντας. Και εδώ οι άνθρωποι βέβαια βιώνουν ως κομμάτι του δήμου Ηρακλείου και το ζήτημα με τις πολυήμερες διακοπές νερού και με την αποκομιδή των σκουπιδιών και προβλήματα με την σχολική στέγη.