Ενώ βαδίζει στην «κόψη του ξυραφιού» ο μεγάλος διαγωνισμός των 34 εκατ. ευρώ για την αποκομιδή των απορριμμάτων στον Δήμο Ηρακλείου (για τα επόμενα 2+2 χρόνια), την τύχη του οποίου θα κρίνει η Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων στις 10 Οκτωβρίου, η «Π» αποκαλύπτει το περιεχόμενο της προσφυγής της εταιρείας Aktor, σύμφωνα με την οποία οι όροι της προκήρυξης είναι «παράνομοι», καθώς «δυσχεραίνουν ουσιωδώς και αποκλείουν» τη συμμετοχή της στον διαγωνισμό.
Η προσφυγή εστιάζει στους όρους προκήρυξης του διαγωνισμού, που, ενώ αφορούν μια απολύτως συνήθη σύμβαση, ορίζουν με ένα πολύ συγκεκριμένο τρόπο οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια, που πρέπει να έχει κάποιος, για να συμμετέχει στη διαγωνιστική διαδικασία, με τρόπο που δεν ευνοεί το άνοιγμα του ανταγωνισμού.
Τι προβλέπει η προκήρυξη του διαγωνισμού
Σύμφωνα με τους όρους της προκήρυξης του διαγωνισμού, για να συμμετέχει κάποιος στη διαγωνιστική διαδικασία, θα πρέπει να έχει οικονομική και χρηματοοικονομική επάρκεια που προσδιορίζεται ως εξής: «Γενικό ετήσιο κύκλο εργασιών για τα ακόλουθα έτη:
- Έτος (2024), κύκλος εργασιών (είκοσι επτά εκατομμύρια εξακόσιες ενενήντα τέσσερις χιλιάδες οχτακόσια τριάντα τρία ευρώ και ογδόντα εννιά λεπτά (27.694.833,89€) νόμισμα (ευρώ).
- Έτος (2023), κύκλος εργασιών (είκοσι επτά εκατομμύρια εξακόσιες ενενήντα τέσσερις χιλιάδες οχτακόσια τριάντα τρία ευρώ και ογδόντα εννιά λεπτά (27.694.833,89€) νόμισμα (ευρώ).
- Έτος (2023), κύκλος εργασιών (είκοσι επτά εκατομμύρια εξακόσιες ενενήντα τέσσερις χιλιάδες οχτακόσια τριάντα τρία ευρώ και ογδόντα εννιά λεπτά (27.694.833,89€) νόμισμα ευρώ)».
Συμπεριληπτικά: μέσος «ειδικός» ετήσιος κύκλος εργασιών, αριθμός ετών (2022-2023-2024), μέσος ειδικός κύκλος εργασιών (πέντε εκατομμύρια ευρώ) και πληροφορίες σχετικά με τους ετήσιους λογαριασμούς.
Επίσης, κυκλοφορεί ενεργητικό προς βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις (δείκτης ρευστότητας) για κάθε έτος (2022-2023-2024), τουλάχιστον 1,5. Κυκλοφορεί ενεργητικό προς το σύνολο των υποχρεώσεων (δείκτης βιωσιμότητας) για κάθε έτος (2022-2023-2024), τουλάχιστον 1,2. Ίδια κεφάλαια τουλάχιστον 10.000.000,00 € για κάθε έτος (2022-2023-2024) και ασφαλιστική κάλυψη έναντι επαγγελματικών κινδύνων ποσό (100.000), νόμισμα (ευρώ), και πιστοληπτική ικανότητα (ικανότητα λήψης χρηματοδοτήσεων και εγγυητικών επιστολών κάθε είδους), ύψους τουλάχιστον 4.000.000,00€.
Γιατί είναι παράνομοι οι όροι σύμφωνα με την εταιρεία Aktor
Σύμφωνα με την προσφυγή της εταιρείας Aktor, ο παραπάνω όρος είναι καταφανώς παράνομος, διότι, όπως τεκμηριώνεται -βάσει της νομοθεσίας των δημοσίων έργων: «οι αναθέτουσες αρχές αντιμετωπίζουν τους οικονομικούς φορείς ισότιμα και χωρίς διακρίσεις και ενεργούν με διαφάνεια, τηρώντας την αρχή της αναλογικότητας.
Κατά πάγια νομολογία, οι αναθέτουσες αρχές διαθέτουν ευρεία διακριτική ευχέρεια να επιβάλουν, με την προκήρυξη της σύμβασης, τις απαιτήσεις εκείνες, οι οποίες, κατά την κρίση τους, διασφαλίζουν ότι οι προσφέροντες διαθέτουν την αναγκαία χρηματοοικονομική επάρκεια για την εκτέλεση της υπό ανάθεση σύμβασης σε κατάλληλο επίπεδο ποιότητας, ανάλογα με το αντικείμενό της.
Η ευχέρεια, όμως, αυτή δεν είναι απεριόριστη, καθόσον όλες οι τιθέμενες απαιτήσεις πρέπει να συνδέονται και να τελούν σε αναλογία προς το αντικείμενο της υπό ανάθεση σύμβασης.
Επομένως, οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να απαιτούν ένα ελάχιστο επίπεδο χρηματοοικονομικής επάρκειας, το οποίο πρέπει να είναι προσαρμοσμένο στην οικεία σύμβαση, υπό την έννοια ότι αποτελεί μια αντικειμενική ένδειξη ως προς την ύπαρξη επαρκούς οικονομικής και χρηματοοικονομικής βάσης για την καλή εκτέλεσή της, χωρίς ωστόσο να βαίνει πέραν του αναγκαίου προς τον σκοπό αυτό μέτρου.
Ούτε λίγο ούτε πολύ, επομένως, ο Δήμος Ηρακλείου ζητάει για μια απολύτως συνήθη σύμβαση, ο οικονομικός φορέας να μπορεί να καλύψει μιάμιση φορές τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις του και 1,2 φορές τις μακροπρόθεσμες, με το κυκλοφορούν ενεργητικό.
Ο φερόμενος όρος παρίσταται προδήλως δυσανάλογος σε σχέση με το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της σύμβασης και παρεμποδίζει ουσιωδώς την ανάπτυξη ελεύθερου ανταγωνισμού, με την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή οικονομικών φορέων στον διαγωνισμό-προοίμιο της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, σχετικά με τις επιλογές του ενωσιακού νομοθέτη για το άνοιγμα του ανταγωνισμού), γεγονός που εξασφαλίζει συμφερότερες οικονομικά προσφορές τον αναθέτοντα φορέα.