Μια μόνιμα ανοιχτή πληγή αποτελούν για την εντός των Τειχών (και όχι μόνο) πόλη του Ηρακλείου, τα ετοιμόρροπα και εγκαταλελειμμένα κτίσματα.
Η πρόσφατη πτώση κομματιών από κτίρια στην περιοχή του Λάκκου επανέφερε στο προσκήνιο το χρονίζον αυτό πρόβλημα. Το ζήτημα βέβαια είναι περίπλοκο. Αν αναζητήσει κάποιος νομοθετικές πρωτοβουλίες που έχουν παρθεί ή επιχειρήθηκαν να παρθούν στο παρελθόν από τις εκάστοτε κυβερνήσεις, θα δει ότι όλες κόλλησαν στην πράξη.
Επιχειρώντας να ξεδιαλύνουμε λίγο το τοπίο, η διαδικασία που ακολουθήθηκε στην πρόσφατη περίπτωση με το κτίσμα στον Λάκκο, είναι η εξής: Οι μηχανικοί της Πολεοδομίας Ηρακλείου έκαναν αυτοψία στο σημείο όπου έπεσαν τα κομμάτια. Να υπενθυμίσουμε ότι πρόκειται για δύο διαφορετικά κτίσματα. Στην πρώτη περίπτωση οι μηχανικοί προχώρησαν σε έκθεση κατεδάφισης η οποία κοινοποιείται στον ιδιοκτήτη. Ο ιδιοκτήτης έχει ήδη ενημερωθεί και έχει διαβεβαιώσει την Υπηρεσία ότι θα προβεί στην άρση των ετοιμορροπιών της οικοδομής.
Σε ότι αφορά το ακίνητο της οδού Γιαννίκου, έχει γίνει αυτοψία και θα κοινοποιηθεί η έκθεση άρσης της ετοιμορροπίας στον ιδιοκτήτη. Στη περίπτωση της μη συμμόρφωσης των ιδιοκτητών, ο φάκελος θα κατατεθεί στον εισαγγελέα.
Τον περασμένο Μάιο, το ΤΕΕ/ΤΑΚ είχε κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για τον σημαντικό και συνεχώς αυξανόμενο αριθμό εξωστών που καταρρέουν. Στην ίδια ανακοίνωση το ΤΕΕ/ΤΑΚ είχε αναφερθεί σε παλαιότερη μελέτη στην οποία είχε συνεργαστεί με τον Δήμο Ηρακλείου και σε αυτήν είχαν χαρακτηριστεί ως «επικινδύνως ετοιμόρροπα», πάνω από 300 κτίρια.
«Κρίνεται απολύτως αναγκαία η άμεση επέμβαση των αρμόδιων αρχών για τον έλεγχο των εξωστών και άλλων ευπαθών δομικών στοιχείων των κτιρίων αυτών, με στόχο την πρόληψη ατυχημάτων» επεσήμανε τότε το ΤΕΕ/ΤΑΚ.
Σύμφωνα με το ΤΕΕ/ΤΑΚ «η Πολιτεία οφείλει να προχωρήσει στον σχεδιασμό και την εφαρμογή ενός επιδοτούμενου προγράμματος προληπτικού ελέγχου των κτιρίων, με ιδιαίτερη έμφαση στους εξώστες και τα δομικά στοιχεία που παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο».
Σε παλαιότερη ανακοίνωση το ΤΕΕ/ΤΑΚ τον περασμένο Μάρτιο ανέφερε ότι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πολεοδομικές αρχές είναι η απροθυμία πολλών ιδιοκτητών να προχωρήσουν στις απαραίτητες εργασίες συντήρησης ή αποκατάστασης των ακινήτων τους.
Όπως είχε επισημάνει στην ίδια ανακοίνωση το ΤΕΕ/ΤΑΚ «πρόκειται για ένα φαινόμενο που δεν σχετίζεται μόνο με οικονομικές αδυναμίες, καθώς σε αρκετές περιπτώσεις οι ιδιοκτήτες των εγκαταλελειμμένων κτιρίων είναι εύποροι και έχουν τη δυνατότητα να προβούν στις απαιτούμενες ενέργειες, αλλά επιλέγουν να αδιαφορούν».
Σε αυτή την κατεύθυνση για να σταματήσει αυτή η χρόνια κατάσταση ανομίας, το ΤΕΕ/ΤΑΚ ζητάει νομοθετική παρέμβαση που θα υποχρεώνει τους ιδιοκτήτες να συντηρούν τα κτίριά τους, με αυστηρές κυρώσεις για όσους δεν συμμορφώνονται. άμεση ενεργοποίηση μηχανισμού αυτεπάγγελτων παρεμβάσεων από τους Δήμους, με επιβολή του κόστους στους ιδιοκτήτες, με αντίστοιχα χρηματοδοτικά εργαλεία και μηχανήματα έργου, ενίσχυση των Υπηρεσιών Δόμησης με προσωπικό και πόρους, ώστε να μπορούν να επιτελούν το έργο τους αποτελεσματικά και πιο ενεργή παρέμβαση της Εισαγγελίας κατά των πραγματικών υπευθύνων, δηλαδή των ιδιοκτητών των εγκαταλελειμμένων και επικίνδυνων κτιρίων.
Πάντως, με αφορμή το πιο πρόσφατο περιστατικό στον Λάκκο, η Πολεοδομία Ηρακλείου μέσω της αρμόδιας Αντιδημάρχου Στέλας Αρχοντάκη απηύθυνε για μια ακόμα φορά αυστηρή σύσταση και έκκληση προς τους ιδιοκτήτες να διενεργούν τους απαραίτητους ελέγχους στα ακίνητα τους και να προχωρούν στις απαραίτητες συντηρήσεις όπου θεωρείται απαραίτητο.
Στην πράξη βέβαια αποδεικνύεται φωνή βοώντος εν τη ερήμω…
Πιο αναλυτικά, η Αντιδήμαρχος Χωροταξικού Σχεδιασμού, Πολεοδομίας & Δημοτικής Περιουσίας μίλησε για το πρόβλημα των ετοιμορροπίων στην παλιά πόλη επισημαίνοντας τους παράγοντες κινδύνου κατάρρευσης: «Έχουμε μεγάλο πρόβλημα σε ετοιμορροπίες στην παλιά πόλη που αφορούν ακόμα και στον πρόβολο του δώματος, το γείσο της ταράτσας, ο οποίος είναι στα κοινόχρηστα μέρη της οικοδομής. Τα οικήματα και κτίσματα που εμφανίζουν ετοιμορροπίες είναι εύκολο να καταρρεύσουν ακόμα και από δυνατό αέρα, δυνατή βροχή αλλά και από μικρό σεισμό. Θα πρέπει λοιπόν να είμαστε σε επαγρύπνηση και οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να φροντίζουν για τη συντήρηση των οικοδομών τους».
Η εικόνα που αποτυπώνεται πάντως και στο φωτορεπορτάζ του Patris.gr είναι εξόχως προβληματική. Τα εγκαταλελειμμένα και επίκινδυνα κτίρια σε ορισμένες περιοχές όπως στον Λάκκο, στην Αγία Τριάδα αποτελούν οριακά πλειοψηφία και συνιστούν κίνδυνο δημόσια υγείας σε πολλά επίπεδα, αλλά είναι και μία τελείως αντιαισθητική εικόνα για όποιον ζει και κυκλοφορεί σε αυτές τις περιοχές.
.