Στα χέρια της Περιφέρειας Κρήτης βρίσκεται όλο το πακέτο των μελετών που αφορά στην «Εκπόνηση Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (ΕΠΜ) και Σχεδίων Διαχείρισης (ΣΔ) για τις περιοχές Natura 2000 της Περιφέρειας Κρήτης», που καλύπτουν το 34% της έκτασης της Κρήτης και σύμφωνα με τον αντιπεριφερειάρχη Περιβάλλοντος, Νίκο Ξυλούρη, σφραγίζουν όλο το πλαίσιο διαχείρισης και χρήσης των 31 συνολικά προστατευόμενων περιοχών του δικτύου Natura 2000.
Οι συγκεκριμένες μελέτες που εκπονήθηκαν σε βάθος χρόνου μιας 5ετίας και φέρουν το σύνολο των αναγκαίων εγκρίσεων, παίρνουν τον δρόμο για να γίνουν Προεδρικό Διάταγμα, το οποίο θα προσδιορίζει ένα πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο για το τι επιτρέπεται και τι απαγορεύεται στις περιοχές Natura.
Για πρώτη φορά μετά από μια μαραθώνια διαδικασία πολύχρονης διαβούλευσης, διαμορφώνεται ένα θεσμικό πλαίσιο το οποίο θα καθορίσει τις 31 συνολικά προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Natura 2000, εκ των οποίων οι 14 χαρακτηρίζονται ως Ειδικές Ζώνες Διατήρησης (ΕΖΔ), οι 16 ως Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ), ενώ 1 περιοχή προστατεύεται τόσο ως ΕΖΔ όσο και ως ΖΕΠ.
Στην περιοχή μελέτης περιλαμβάνονται αξιόλογοι χερσαίοι και θαλάσσιοι τύποι οικοτόπων, όπου ενδιαιτούν σπάνια, ενδημικά, απειλούμενα είδη ζώων και φυτών με ιδιαίτερο βιογεωγραφικό ενδιαφέρον και τα οποία θα πρέπει να προστατευθούν, είτε με εφαρμογή άμεσων μέτρων περιορισμού και ελέγχου των δραστηριοτήτων που επιδρούν αρνητικά σ’ αυτά, είτε έμμεσα με μέτρα διατήρησης και διαχείρισης συγκεκριμένων περιοχών.
Όπως τονίζει ο κ. Ξυλούρης, οι μελέτες πρόκειται να παρουσιαστούν σε μια ευρεία σύσκεψη που θα γίνει αρχές Νοεμβρίου με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων, οι οποίοι θα έχουν τη δυνατότητα να ενημερωθούν για το νέο πλαίσιο το οποίο διαμορφώνεται βάσει των εγκεκριμένων μελετών.
Βάσει των μελετών αυτών προσδιορίζονται χρήσεις γης, επιτρεπόμενες και μη επιτρεπόμενες δραστηριότητες στις περιοχές Natura, γεγονός που συνιστά μια κομβική εξέλιξη που αλληλεπιδρά στον τουρισμό, την κτηνοτροφία, τον πολιτισμό, την ανάπτυξη των ΑΠΕ…
Η μελέτη ανατέθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, στην εταιρεία «ΟΙΚΟΜ Μελετητική Περιβάλλοντος ΕΠΕ», με εκπρόσωπο τον Ευάγγελο Παππά, ο οποίος εξηγεί, μεταξύ άλλων, ότι η μελέτη «Εκπόνησης Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (ΕΠΜ) και Σχεδίων Διαχείρισης (ΣΔ) για τις περιοχές Natura 2000 της Περιφέρειας Κρήτης», αφορά στην εκπόνηση Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών και Σχεδίων Διαχείρισης για 28 Ειδικές Ζώνες Διατήρησης και 26 Ζώνες Ειδικής Προστασίας του Δικτύου Natura 2000 στην Κρήτη.
Η πρώτη Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη – ΕΠΜ9α αφορά στις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Natura 2000 των Περιφερειακών Ενοτήτων Ηρακλείου, Ρεθύμνου (τμήμα) και Λασιθίου και η δεύτερη αφορά στην Περιφερειακή Ενότητα των Χανίων και Ρεθύμνου (τμήμα).
Οι μελέτες της Κρήτης αποτελούν τμήμα ενός ευρύτερου σχεδιασμού του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη δημιουργία ενός Εθνικού Συστήματος Προστατευόμενων Περιοχών. Τα αποτελέσματα του έργου θα χρησιμοποιηθούν από όλες τις αρμόδιες για τις προστατευόμενες περιοχές Αρχές (Μονάδες Διαχείρισης, ΥΠΕΝ, Περιφέρειες, Αποκεντρωμένη Διοίκηση, κ.λπ.).
Επίσης θα αποτελούν σημαντική βάση για το χωροταξικό σχεδιασμό, τον προγραμματισμό και την περιβαλλοντική αδειοδότηση. Στόχοι της Ειδικής Περιβαλλοντικής Μελέτης είναι μεταξύ άλλων η διαμόρφωση της κατάλληλης πρότασης οριοθέτησης και χαρακτηρισμού μίας περιοχής, στοιχείων ή συνόλων της φύσης ως προστατευόμενων. Επίσης, η διατύπωση και τεκμηρίωση των αναγκαίων για την προστασία της φύσης, γενικών όρων, απαγορεύσεων και περιορισμών στις χρήσεις γης, στη δόμηση και την κατάτμηση ακινήτων, καθώς και στην εγκατάσταση και άσκηση δραστηριοτήτων και στην εκτέλεση έργων.
Αντίστοιχα, η τεκμηρίωση της σημασίας του προστατευτέου αντικειμένου και της σκοπιμότητας των προτεινόμενων μέτρων προστασίας. Στους στόχους του Σχεδίου Διαχείρισης περιλαμβάνονται ακόμα
Η διατύπωση κανονιστικών ρυθμίσεων για την εξειδίκευση όρων και περιορισμών και τα μέτρα οργάνωσης και λειτουργίας της προστατευόμενης περιοχής.
Ο προσδιορισμός των στόχων διαχείρισης και η εξειδίκευση της διαχείρισης που απαιτείται για να επιτευχθούν οι στόχοι.
Ο καθορισμός των απαιτήσεων παρακολούθησης και η αποτίμηση της αποτελεσματικότητας της διαχείρισης.
Η δημιουργία ενός εργαλείου συνεργασίας των Μονάδων Διαχείρισης με αρμόδιους σχετικούς φορείς, καθώς και μεταξύ διαφόρων φορέων εντός της προστατευόμενης περιοχής, αλλά και μεταξύ περιοχών και οργανισμών.