Σε μία από τις πιο εμβληματικές πύλες των ενετικών τειχών, αναμένεται να αποκτήσει στέγη το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης μόλις ολοκληρωθούν οι εργασίες για την αναγκαία διαμόρφωση της, τη χρηματοδότηση της οποίας υπέγραψε ο Περιφερειάρχης Στ. Αρναουτάκης. Πρόκειται για τη στοά Μακάσι, η οποία στην περίοδο της Γερμανικής κατοχής, χρησιμοποιήθηκε ως χώρος κράτησης εκατοντάδων πατριωτών και αποτελεί τόπο της ζωντανής μνήμης των μαρτυρίων και των καταστροφών που γνώρισε ο τόπος από τους ναζιστές.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1943, σχεδόν 300 συλληφθέντες μεταφέρθηκαν από την Στοά Μακάσι στα Ναζιστικά στρατόπεδα αιχμαλώτων. Αντίστοιχα το 1944, 400 έγκλειστοι στην πύλη, έχασαν τη ζωή τους στο ναυάγιο του Γερμανικού πλοίου «Δαναΐς», σε ταξίδι που είχε προορισμό τους ίδιους τόπους βασανιστηρίων των Ναζί.
Στο χώρο αυτό θα δημιουργηθεί μόνιμης έκθεσης ενθυμημάτων Εθνικής Αντίστασης και το έργο της διαμόρφωσης θα χρηματοδοτηθεί με το ποσό των 750.000 ευρώ από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα 2014-2020 Περιφέρειας Κρήτης, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και Εθνικούς Πόρους. Στο πλαίσιο του έργου προβλέπεται η διαμόρφωση των αναγκαίων χώρων για την υποδοχή του κοινού, τη φύλαξη του χώρου και την τοποθέτηση του προβλεπόμενου εκθεσιακού – λειτουργικού εξοπλισμού ενσωματώνονται σε κατάλληλα σχεδιασμένες κατασκευές στη συνολική δομή του χώρου.
Οι εργασίες που προβλέπονται είναι απόλυτα συμβατές με τη φύση και τους περιορισμούς του ίδιου του χώρου, είναι ήπιες και αναστρέψιμες. Πιο συγκεκριμένα προβλέπονται εργασίες διαμόρφωσης της έκθεσης, εντός της στοάς Μακάσι, σε εργασίες διαμόρφωσης της χαμηλής πλατείας και σε εργασίες διαμόρφωσης του χώρου υποδοχής εξωτερικά της στοάς Μακάσι.
Τα ενθυμήματα που βρέθηκαν σε σκουπιδοσακούλες
Τα εκθέματα του Μουσείου αποτελούν χίλιες, οι περισσότερες αυθεντικές, φωτογραφίες-εικόνες από τη μάχη της Κρήτης και την εθνική αντίσταση, διακόσια περίπου βιβλία, μονογραφίες, μελέτες των ιστορικών γεγονότων, από το 1941 έως το 1945, εκτοντάδες έγγραφα και διάφορα δημοσιεύματα τύπου. Επίσης περιλαμβάνει ποικίλα πολεμικά αντικείμενα (όπλα, εξαρτήματα, στολές, αντικείμενα καθημερινής χρήσης κ.λ.π.).
Το υλικό του Μουσείου παρέλαβε μέσα σε μαύρες σκουπιδοσακούλες και βρώμικες χαρτόκουτες λιωμένες από την υγρασία διαπαραταξιακή επιτροπή, που συγκροτήθηκε την προηγούμενη δημοτική περίοδο. Αντιστασιακά έγγραφα δημοσιεύματα της κατοχικής περιόδου, είχαν μουλιάσει από την υγρασία, γραφομηχανές, ασύρματοι και πολεμικά αντικείμενα που χρησιμοποιήθηκαν από τους αντάρτες είχαν καλυφθεί από σκουριά και μούχλα.
Το λεηλατημένο από τη μακροχρόνια εγκατάλειψη του από το Δήμο Ηρακλείου, μουσειακό υλικό, καθαρίστηκε ταυτοποιήθηκε και είναι έτοιμο να εκτεθεί στο πλαίσιο της έκθεσης που θα αναπτυχθεί εντός της στοάς Μακάσι. Όπως χαρακτηριστικά τονίζει η αντιδήμαρχος Πολιτισμού κ. Αριστέα Πλεύρη «η λειτουργία Μουσείου Εθνικής Αντίστασης είναι ένα μεγάλο θέμα για το Ηράκλειο το οποίο παλεύουμε από την πρώτη μέρα που παραλάβαμε τα ενθυμήματα τα οποία παρέδωσε ο κόσμος για να τιμηθεί η μνήμη και η ιστορία του τόπου μας.
Το υλικό το παραλάβαμε σε μια άθλια κατάσταση απόλυτης διάλυσης, το συντηρήσαμε το ταυτοποιήσαμε και παρά τις δυσκολίες με τις οποίες βρεθήκαμε αντιμέτωποι, καταφέραμε να ανοίξουμε το δρόμο για τη διαμόρφωση έκθεσης στην ιστορική πύλη που την κατοχική περίοδο αποτέλεσε σημείο συγκέντρωσης των συλληφθέντων αιχμαλώτων».
Από την πλευρά του ο αντιδήμαρχος τεχνικών έργων κ. Γιάννης Αναστασάκης τονίζει μεταξύ άλλων ότι, πραγματοποιείται άλλο ένα σημαντικό βήμα για την ανάδειξη των ενετικών τειχών, στη συνέχεια όλων των έργων που έχουν υλοποιηθεί και προγραμματιστεί. Στο πλαίσιο αυτό, μπαίνει στο πρόγραμμα και η στοά Μακάσι με μια σπουδαία χρήση αφιερωματική στην Εθνική Αντίσταση και τη μάχη της Κρήτης. Θεωρούμε ότι θα προσδώσει και ιστορικά πολιτιστικά και τουριστικά, περαιτέρω αξία στην πόλη.