«Νούμερα που ζαλίζουν» ακούνε όλο και συχνότερα οι καταναλωτές τον τελευταίο χρόνο, όταν επιχειρούν να αγοράσουν ένα χρυσό κόσμημα. Η τιμή του χρυσού παγκοσμίως «τρέχει» ασταμάτητα προς τα πάνω και αυτό δυσκολεύει τις σχεδόν καθημερινές συνήθειες των Κρητικών, αλλά και όλων των Ελλήνων που έχουν συνδέσει το πολύτιμο μέταλλο και τα κοσμήματα που δημιουργούνται από αυτό, με τις πιο σημαντικές στιγμές της ζωής τους.
Στην Κρήτη ο χρυσός είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα πολύτιμο μέταλλο. Είναι αναπόσπαστο στοιχείο της κοινωνικής ζωής και έκφρασης συναισθημάτων και, ακόμα και σήμερα που ο χρυσός έγινε πιο ακριβός από ποτέ, βρίσκει «καταφύγιο» στα δεκάδες κοσμηματοπωλεία του νομού.
Δεν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς, αφού συνοδεύει τις πιο φωτεινές και ιερές στιγμές της ανθρώπινης ζωής: τον γάμο, τη βάπτιση, τον αρραβώνα. Όμως, η εκρηκτική αύξηση της τιμής του χρυσού τα τελευταία δύο χρόνια, έχει φέρει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο που οι Ηρακλειώτες συνεχίζουν αυτή την παράδοση.
Έτσι πριν περάσουν την πόρτα του κοσμηματοπωλείου, έχουν προαποφασίσει τι θέλουν να αγοράσουν και πόσα χρήματα μπορούν να ξοδέψουν.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο των αργυροχρυσοχόων Ηρακλείου, Χρυσοβαλάντη Γιαλεσάκη, «οι Ηρακλειώτες δεν έχουν σταματήσει να αγοράζουν χρυσά κοσμήματα.
Το μόνο που έχει αλλάξει είναι ότι πλέον έρχονται με συγκεκριμένο προϋπολογισμό και ζητούν κοσμήματα που να καλύπτουν αυτό το ποσό. Αγοράζουν λιγότερο χρυσό ή επιλέγουν μικρότερο βάρος ή χαμηλότερο καράτι».
Παραδοσιακά, ο σταυρός για τη βάπτιση ή τα κοσμήματα του αρραβώνα και του γάμου ήταν συνήθως 18 ή και 22 καρατίων. Πλέον, όμως, όλο και περισσότεροι καταναλωτές στρέφονται στα 14 ή ακόμα και τα 9 καράτια, μια καθοριστική μετατόπιση που φέρνει τη βιομηχανία κοσμήματος μπροστά σε νέες προκλήσεις – και λύσεις.
Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ο κ. Γιαλεσάκης: «Το κόσμημα 9 καρατίων έχει μπει πλέον για τα καλά στη ζωή μας, ενώ πριν κάποια χρόνια ήταν σχεδόν ανύπαρκτο ως επιλογή. Εμείς, ως επαγγελματίες και κατασκευαστές, κάνουμε ό,τι μπορούμε για να προσφέρουμε στον πελάτη την καλύτερη δυνατή σχέση τιμής και ποιότητας – ακόμη και αν αυτό σημαίνει να μειώσουμε το δικό μας κέρδος».
Θα πρέπει να επισημανθεί ότι η αύξηση στην τιμή του χρυσού επηρεάζει όχι μόνο τον τελικό καταναλωτή, αλλά και τον επαγγελματία, αφού το κόστος πρώτων υλών είναι εξαιρετικά υψηλό, γεγονός που περιορίζει τα περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων του κλάδου.
Στην Κρήτη, ο χρυσός παραμένει ισχυρό σύμβολο, με το οποίο οι άνθρωποι εκφράζουν την αγάπη και την εκτίμησή τους. Στην πραγματικότητα δεν είναι απλώς ένα δώρο ή ένα στολίδι, αλλά κάτι βαθύτερο: συμβολίζει τη μετάβαση, την ευλογία, την αρχή μιας νέας ζωής.
Από το «χρυσώνουμε τη νύφη» ή το νεογέννητο, μέχρι τον σταυρό του νεοφώτιστου, τα κοσμήματα παραμένουν αναπόσπαστο μέρος της κοινωνικής έκφρασης. Ακόμα και σε μικρότερα δώρα χρυσού, που προσφέρονται σε γιορτές ή γενέθλια αγαπημένων μας προσώπων ή ακόμα και σε σημαντικές επετείους της ζωής μας.
Είναι όμως είδος πολυτελείας το κόσμημα από χρυσό; Ας δούμε τι δήλωσε πρόσφατα ο πρόεδρος της «Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Βιοτεχνών Αργυροχρυσοχόων Κοσμηματοπωλών Ωρολογοπωλών, Πέτρος Καλπακίδης, εκφράζοντας παράλληλα την ανησυχία του για την πορεία της τιμής του χρυσού αλλά και για τη φορολόγηση των κοσμημάτων: «Η τιμή του χρυσού έχει ανέβει πάρα πολύ.
Σήμερα πριν έρθω εδώ, είδα ότι η τιμή του είναι στις 116 χιλιάδες το κιλό. Παρά τις συνεχόμενες αυξήσεις, ο Έλληνας εξακολουθεί να έχει διάθεση να αγοράζει χρυσά κοσμήματα, απλώς το κάνει με άλλους όρους. Δεν νομίζω ότι το σταυρουδάκι του παιδιού είναι είδος πολυτελείας, ούτε και οι βέρες».