Ένα από τα χειρότερα καλοκαίρια, που έχει ζήσει εδώ και πολλά χρόνια περνά ο κάμπος της Μεσσαράς, καθώς η λειψυδρία έχει χτυπήσει «κόκκινο», καθώς τα αποθέματα έχουν εξαντληθεί και η άρδευση γίνεται σχεδόν αποκλειστικά με άντληση από τους υδροφόρους ορίζοντες.
Η κατάσταση είναι αδιέξοδη, καθώς είναι αμφίβολο αν θα βγει το καλοκαίρι, ενώ σκηνές απείρου κάλλους διαδραματίζονται καθημερινά, με παράνομες συνδέσεις σε δίκτυα, νεροκλοπές, ασυδοσία στην κατανάλωση νερού από νόμιμες και παράνομες ιδιωτικές γεωτρήσεις και τους διαχειριστές του νερού, Δήμους και ΤΟΕΒ να αδυνατούν να αντιμετωπίσουν την κατάσταση.
Την κατάσταση περιέγραψαν με τον πιο δραματικό τρόπο στην «Π» οι δήμαρχοι Φαιστού, Γρηγόρης Νικολιδάκης και Γόρτυνας, Μιχάλης Κοκολάκης, οι οποίοι και έχουν κρούσει επανειλημμένα τον «κώδωνα του κινδύνου» για όσα έρχονται και έχουν προτείνει και διεκδικήσει εγγειοβελτιωτικά έργα και λύσεις, αλλά και βρίσκονται τώρα στην κυριολεξία με την πλάτη στον τοίχο.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ. Νικολιδάκης: «η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη. Δεν ξέρουμε αν το νερό θα φθάσει, ώσπου να τελειώσει το καλοκαίρι. Η λειτουργία του Φράγματος Φανερωμένης ξεκίνησε τη φετινή θερινή περίοδο με 3,5 εκατ. κυβικά, όταν πέρυσι ξεκίνησε κοντά στα 4,5.
Το θετικό είναι ότι μπορέσαμε και εντοπίσαμε τα σημεία, από τα οποία γίνονταν οι κλοπές νερού και κλείσαμε. Φέτος, όμως, και εξαιτίας των συνθηκών, το φράγμα δίνει νερό μόνο σε τρεις ξηρικές περιοχές: στο Τυμπάκι, την Φανερωμένη και τη Γαλιά και όχι στους ΤΟΕΒ που έδινε τις άλλες χρονιές».
Και μπορεί με τα δεδομένα που αναφέρει ο δήμαρχος, το ζήτημα να εμφανίζεται ως διευθετημένο αλλά δεν είναι, καθώς, εξαιτίας των συνθηκών, η κατάσταση είναι έκρυθμη πολλές φορές. Γιατί μπορεί να έχουν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα· ωστόσο, στην πράξη αυτά καταρρίπτονται.
Όπως λέει ο κ. Νικολιδάκης: «Μπορεί ο ΤΟΕΒ να επιτρέπει την άρδευση μιας μόνο καλλιέργειας, προκειμένου να έχει τον τρόπο να επιβιώσει ο αγρότης, αλλά ο ίδιος αγρότης αγοράζει νερό και από διπλανές νόμιμες και παράνομες γεωτρήσεις ιδιωτών. Όμως, οι γεωτρήσεις του ΤΟΕΒ, και οι γεωτρήσεις των ιδιωτών τραβούν νερό από τον ίδιο υδροφόρο ορίζοντα. Οπότε, γίνεται αντιληπτό ότι τα όποια περιοριστικά μέτρα δεν έχουν κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα, ούτε τελικά βοηθούν στην εξοικονόμηση νερού».
Κλέβουν νερό
Αν, πάντως, στον Δήμο Φαιστού είναι πολλοί όσοι έχουν αναλάβει τη διαχείριση του νερού (Δήμος, ΤΟΕΒ) κ.λπ., η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική στον Δήμο Γόρτυνας, όπου νερό ύδρευσης κα άρδευσης είναι στην ευθύνη του Δήμου. Εκεί, δεν υπάρχει ούτε ΔΕΥΑ για την ύδρευση, ούτε κάποια άλλη υπηρεσία για την άρδευση.
Από την πλευρά του Δήμου, εδώ και δύο χρόνια, έχουν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα, αλλά πρόκειται για ένα Δήμο που, όπως επισημαίνει ο δήμαρχος Μιχάλης Κοκολάκης, είναι στο μεγαλύτερο μέρος του αγροτικός και κτηνοτροφικός με τις ανάγκες να είναι μεγάλες.
Όσον αφορά στην προστασία των υδροφόρων οριζόντων επισημαίνει: «Από την πλευρά μας κάνουμε ότι είναι δυνατόν και συμβάλλουν σε αυτό οι πρόεδροι των κοινοτήτων που είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι με το θέμα και προσπαθούν.
Έχουμε διαπιστώσει σε κάποιες περιπτώσεις παράνομες συνδέσεις και νεροκλοπές στο δίκτυο και έχουμε επιβάλει πρόστιμα. Δεν είναι όμως εύκολο να ελέγξουμε τι γίνεται με το νερό των ιδιωτικών νόμιμων και παράνομων γεωτρήσεων».
Μια διάσταση που μοιάζει πάντως δραματική στις νεροκλοπές είναι ότι οι δράστες δεν το κάνουν για να μην πληρώσουν, αλλά επειδή δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για να πάρουν παραπάνω νερό από αυτό που ήδη λαμβάνουν».
Δεν γίνεται τίποτα
Σύμφωνα πάντως με τον κ. Γρηγόρη Νικολιδάκη, τα προβλήματα αυτά θα έπρεπε να έχουν λυθεί με την εκτροπή του Πλατύ και τη δημιουργία ενός ακόμα φράγματος. Η εκτροπή του ποταμού, σύμφωνα με τους υπολογισμούς, θα έδινε στις κακές χρονιές 35 ως 40 εκατομμύρια κυβικών νερό και τις καλές ως και 100 εκατομμύρια. Έτσι θα γέμιζαν και τα δύο φράγματα.
Ο κ. Νικολιδάκης, χαρακτήρισε «απαράδεκτο» το γεγονός ότι δεν έχουν προχωρήσει συνοδά έργα εμπλουτισμού του φράγματος, επισημαίνοντας ότι υπό τις παρούσες συνθήκες, το φράγμα «θα έπρεπε να είχε ήδη κλείσει».
Παράλληλα, στάθηκε στο γεγονός ότι είναι κατακερματισμένο το έργο διαχείρισης του νερού σε πολλούς φορείς και αυτό δεν βοηθά, ενώ τόνισε ότι η διαχείριση θα έπρεπε να γίνεται, όχι κατά Δήμους, αλλά κατά υδρογεωλογικές λεκάνες.
Καταλήγοντας, ο δήμαρχος Φαιστού μίλησε για άμεσες, ρεαλιστικές και στοχευμένες παρεμβάσεις, αυστηρό έλεγχο στη διάθεση του νερού, χρηματοδότηση και προγραμματισμό, με σαφή πολιτική βούληση. «Αν δεν γίνουν ριζικές αλλαγές στη δομή του ελληνικού κράτους και δεν ακολουθήσουμε τα ευρωπαϊκά παραδείγματα, όπου η τοπική αυτοδιοίκηση έχει τον έλεγχο στα ζητήματα που την αφορούν, δεν θα υπάρξει καμία αλλαγή», τόνισε ο κ. Νικολιδάκης.