Τα συν και τα πλην της νέας πραγματικότητας που διαμορφώνεται για την αυτοδιοίκηση με το δρομολογούμενο νομοσχέδιο της κυβέρνησης για το νέο εκλογικό σύστημα συζήτησαν χθες οι δήμαρχοι της Κρήτης, στο πλαίσιο της τηλεδιάσκεψης που οργάνωσε η Περιφερειακή Ένωση Δήμων.
Κοινός τόπος της πλειοψηφίας των παρεμβάσεων των αιρετών ήταν το γεγονός ότι ο δρομολογούμενος κυβερνητικός σχεδιασμός εστιάζει στο εκλογικό σύστημα ανάδειξης των νέων οργάνων της αυτοδιοίκησης και δεν αγγίζει κρίσιμα προβλήματα που έχουν εντοπισθεί και καταγραφεί ως παθογένειες του «Κλεισθένη».
Από την πλευρά ο πρόεδρος της ΠΕΔ Κρήτης κ. Γ. Κουράκης ενημέρωσε για τα αποτελέσματα των πρόσφατων συναντήσεών του με τον υπουρ- γό και αναπληρωτή υπουργό Εσωτερικών κ.κ. Βορίδη και Πέτσα αντίστοιχα, και ακολούθως ανέλυσε τις βασικές παραμέτρους του προτεινόμενου εκλογικού συστήματος κάνοντας παράλληλα και μια σύντομη αποτίμηση του προηγούμενου που ίσχυε στις τελευταίες εκλογές.
Τόσο ο κ. Κουράκης όσο και η πλειοψηφία όσων τοποθετήθηκαν τόνισαν ότι θα έπρεπε πριν από την νομοθετική πρωτοβουλία για το συγκεκριμένο νομοσχέδιο να είχε οργανωθεί ο διάλογος για την επίλυση των σημαντικών ζητημάτων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης όπως είναι ο καθορισμός των αρμοδιοτήτων, οι πόροι και τα κριτήρια κατανομής των ΚΑΠ, η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση και η αποκέντρωση, η στελέχωση με προσωπικό των ΟΤΑ αλλά και εν τέλει η ουσιαστική αναβάθμιση της Αυτοδιοίκησης και του ρόλου των εκπροσώπων της.
Η πλευρά της κεντρικής παράταξης της δημοτικής Αρχής Ηρακλείου που εκπροσωπήθηκε από τον δήμαρχο Β. Λαμπρινό και τον Κ. Βαρδαβά, διατύπωσε την άποψη ότι λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι η προεκλογική περίοδος θα ξεκινήσει πολύ πριν της 30/06 καθώς θα υπάρξει κινητικότητα για την κατάρτιση των ψηφοδελτίων και ότι η θητεία των δημοτικών αρχών θα λήξει 31/12, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι ο κίνδυνος να καταστεί μη παραγωγικός ο τελευταίος χρόνος της παρούσας δημοτικής περιόδου είναι κάτι παραπάνω από μεγάλος. Για αυτό πρότεινε, την κατάθεση του ελαχίστου αριθμού υποψηφίων που απαιτούνται μέχρι 30/07 και την ολοκλήρωση του συνδυασμού μέχρι και την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου. Εκφράστηκε διαφωνία για το μεγάλο αριθμό υποψηφιοτήτων σε ποσοστό 120% των εδρών για κάθε συλλογικό όργανο.
Προτάθηκε η εκλογή προέδρου σε τοπικές κοινότητες έως 300 κατοίκους με ενιαίο ψηφοδέλτιο, και ξεχωριστά ψηφοδέλτια για τα 5μελή συμβούλια κοινοτήτων, με στόχο την αποφυγή του διχασμού στις πολύ μικρές κοινωνίες και την απαγκίστρωση της επιλογής για τα τοπικά συμβούλια που συνδέεται με γνωριμίες και υποχρεώσεις από την κορυφαία επιλογή του δημάρχου της πόλης και της παράταξης που θα τη διοικήσει. Επίσης τονίσθηκε ότι θα πρέπει να σταματήσει η ανακύκλωση του πολιτικού προσωπικού και να υπάρξει ασυμβίβαστο σε εν ενεργεία δήμαρχο και υποψήφιο βουλευτή, όπως και ασυμβίβαστο σε εν ενεργεία βουλευτή και υποψήφιο δήμαρχο. Αντίστοιχα προτάθηκε να υπάρχει ασυμβίβαστο υποψηφίου περιφερειάρχη με εν ενεργεία βουλευτή και Δήμαρχο, καθώς και το αντίθετο.
Όλοι οι παραπάνω μπορούν να καταθέσουν υποψηφιότητα, εφόσον έχουν παραιτηθεί από τα προηγούμενο αξίωμα τους. Από την πλευρά των Ενεργών Πολιτών ο Η. Λυγερός τόνισε μεταξύ άλλων ότι στο νέο νομοσχέδιο «δεν αναφέρεται πουθενά η ανάγκη εκσυγχρονισμού του συνολικού θεσμικού πλαισίου της Αυτοδιοίκησης. Καμία πρόβλεψη για αποκέντρωση, για αρμοδιότητες με πόρους , για τον νέο κώδικα Δήμων, για τις σχέσεις α και β βαθμού αυτοδιοίκησης και όλα όσα καθορίζουν και προσδιορίζουν την αυτοτέλεια αυτής της διοικητικής βαθμίδας. Αναφέρεται μόνο στο εκλογικό σύστημα και κυρίως στις διορισμένες πλειοψηφίες για την εξασφάλιση της δικής της κυρίαρχης παρουσίας και ενίσχυσης προσωπογενών εξουσιών και εξάλειψης κάθε ίχνους αυτοτέλειας των Δήμων.
Το δεύτερο έχει να κάνει με το ίδιο το εκλογικό σύστημα. Το προτεινόμενο σύστημα κατανομής εδρών με το 60% να απονέμεται στην παράταξη του εκλεγόμενου δημάρχου επαναφέρει μια τεχνητά διαμορφωμένη πλειοψηφία που δεν αντιστοιχεί σε εκφρασμένη λαϊκή βούληση».
Στη διάρκεια της συζήτησης τέθηκαν και άλλα θέματα όπως η ημερομηνία κατάθεσης των ψηφοδελτίων, η διάρκεια της δημοτικής περιόδου, ο αριθμός των δημοτικών συμβούλων η θέσπιση πλαφόν 3% για να λάβει έδρα ένας συνδυασμός
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στο ζήτημα της αναλογικότητας της εκπροσώπησης στα Δημοτικά Συμβούλια μέσα από την κατανομή των εδρών και τονίστηκε από την πλειοψηφία των συμμετεχόντων ότι οι προτεινόμενες διατάξεις χρήζουν βελτίωσης.
Οι επισημάνσεις, οι απόψεις και οι θέσεις που διατυπώθηκαν καταγράφηκαν ήδη, θα κωδικοποιηθούν και θα αξιολογηθούν από την Εκτελεστική Επιτροπή και την Επιτροπή Θεσμών της ΠΕΔ, προκειμένου να υποβληθούν εγκαίρως στην ΚΕΔΕ και στο Υπουργείο Εσωτερικών και να προβληθούν στη δημόσια διαβούλευση που θα ξεκινήσει, ως αποφασιστική συμβολή των αιρετών της Κρήτης στην τελική διαμόρφωση του νέου εκλογικού νόμου της Αυτοδιοίκησης.