Δεκάδες «καμπανάκια» είχαν χτυπήσει στο Δήμο Ηρακλείου πριν από την απένταξη του Πολιτιστικού Κέντρου, που μόνο «κεραυνός εν αιθρία» δεν ήταν, αφού οι προειδοποιήσεις για τα χειρότερα που έρχονται ήταν καταιγιστικές.
Αυτό προκύπτει από την απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία σφραγίζεται οριστικά η χρέωση της απένταξης του Πολιτιστικού Κέντρου στα χέρια του Δήμου Ηρακλείου, που καλείται να πληρώσει το μάρμαρο των 11,8 εκατ. ευρώ που αποτελούν τον δραματικό επίλογο μιας διαχείρισης που άνοιξε μεγάλες οικονομικές πληγές στην πόλη.
Στη δικαστική απόφαση περιγράφεται η δραματική πορεία υλοποίησης του Πολιτιστικού Κέντρου, και όπως προκύπτει η Δ.Ε.Π.Τ.Α.Η. άρχισε να λαμβάνει κατ’ επανάληψη ενημερώσεις για το σενάριο της απένταξης από το 2010 (!), χωρίς όμως να καταφέρει να ανακόψει τα χειρότερα.
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι, ενώ το έργο έπρεπε να παραδοθεί ως 30-6-2009, αυτό δεν κατέστη δυνατό, με αποτέλεσμα να ακολουθήσουν αλλεπάλληλοι έλεγχοι το 2010, 2011, 2012 και το 2013 συνοδευόμενοι από εκθέσεις αυτοψίας που έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου της απένταξης.
Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι ενώ διαμορφώθηκε ένα εξαιρετικά ευέλικτο πλαίσιο ολοκλήρωσης του έργου ως προς τα χρονοδιαγράμματα παράδοσης του Πολιτιστικού Κέντρου και πάλι δεν κατέστη εφικτό να ολοκληρωθεί εμπρόθεσμα.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην δικαστική απόφαση, «από 26 έως 30.4.2010 διενεργήθηκε έλεγχος στο επίμαχο έργο από την Ειδική Υπηρεσία Αρχή Πληρωμής, η οποία προέβη στη σύνταξη σχετικής έκθεσης ελέγχου, που εγκρίθηκε με την 29878 Λ.Πλ. 4965/ 9.7.2020 απόφαση του υφυπουργού Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας.
Ειδικότερα, η ελεγκτική ομάδα διαπίστωσε, μεταξύ άλλων, τα εξής: (i) ότι κατά την ημερομηνία του επιτόπιου ελέγχου (29.4.2010) δεν είχε ολοκληρωθεί το φυσικό αντικείμενο εντός της επιλέξιμης περιόδου (έως τις 30.6.2009) και ήταν σε εξέλιξη, (ii) ότι είχαν καταχωρισθεί στο 011Σ επιλέξιμες δαπάνες ύψους 11.814.687,43 ευρώ, οι οποίες είχαν δηλωθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, (iii) ότι το έργο βρίσκεται ακόμα στη φάση της κατασκευής (έχει υλοποιηθεί κατά ποσοστό 85%) και εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί εντός του οριζόμενου χρόνου, υπό τον όρο ότι θα ισχύσει η γενική παράταση των έργων και (iv) ότι εκκρεμεί η προμήθεια και εγκατάσταση γενικού ξενοδοχειακού και ειδικού θεατρολογικού εξοπλισμού, που θα υλοποιηθεί σε επόμενη φάση, ώστε το έργο να καταστεί λειτουργικό.
Στην ίδια έκθεση περιλαμβανόταν ρητή σύσταση στον φορέα υλοποίησης (Δ.Ε.Π.Τ.Α.Η. Α.Ε. Ο.Τ.Α.), όπως προβεί στην ολοκλήρωση του φυσικού αντικειμένου του έργου, το συντομότερο δυνατό με ίδιους πόρους, προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο απένταξης και επιστροφής της ήδη ληφθείσας χρηματοδότησης.
Η έκθεση αυτή διαβιβάστηκε στη Δ.Ε.Π.Τ.Α.Η. Α.Ε. Ο.Τ.Λ. με το 30365/Λ.πλ. 5031/12.7.2010 έγγραφο της Ειδικής Υπηρεσίας Αρχή Πληρωμής, πλην δεν υποβλήθηκαν κατ’ αυτής αντιρρήσεις».
Είναι χαρακτηριστικό το σημείο της δικαστικής απόφασης που αναφέρεται στις παρενέργειες της απένταξης του Πολιτιστικού, τόσο στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης όσο και στη χώρα. Όπως αναφέρει: «ως εκ της σοβαρότητας δε της ως άνω παρατυπίας και του γεγονότος ότι εξ αυτής επήλθε ισόποση ζημία στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και στον εθνικό προϋπολογισμό, δοθέντος ότι δεν επιτεύχθηκαν ούτε κατ’ ελάχιστον οι στόχοι ένταξης της Πράξης στο Ε.Π. «ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ» του Γ’ ΚΠΣ, έγινε δεκτό με την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση ότι η καταβληθείσα συνδρομή στερείτο πλέον νόμιμης βάσης και συνεπώς νομίμως αναζητήθηκε στο σύνολό της».