«Το διαβάσαμε κι αυτό! Η καύση των απορριμμάτων κάνει καλό στην υγεία μας και στο περιβάλλον!».Αυτό τονίζει σε σχετική ανακοίνωσή της η ΑΜΑΚ, με αφορμή τα κυβερνητικά σχέδια για την δημιουργία μονάδας καύσης στο Ηράκλειο, που, σύμφωνα με πληροφορίες, πιθανά σημεία χωροθέτησής της είναι η ΒΙΠΕ ή ο ΧΥΤΑ των Πέρα Γαλήνων.
Με αφορμή τη διαβούλευση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του εργοστασίου καύσης ή ενεργειακής αξιοποίησης των απορριμμάτων, όπως το αναφέρει το Υπουργείο Περιβάλλοντος, η ΑΜΑΚ στην ανακοίνωσή της τονίζει ότι «δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Το περιεχόμενο της ΣΜΠΕ αποτελεί την εφαρμοστική μελέτη του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ). Το Νοέμβριο 2022, κατά τη διαβούλευση της τροποποίησης του ΕΣΔΑ, εκδώσαμε Δελτίο Τύπου με τίτλο: Καύση απορριμμάτων – “Προσωρινή” λύση για μακροχρόνια εφαρμογή!». Στο δελτίο μας κρούαμε τον κώδωνα του κινδύνου, αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι «η αλήθεια όμως είναι ότι οι τροποποιήσεις στο ΕΣΔΑ έχουν μόνον ένα σκοπό: Να καταστήσουν την καύση απορριμμάτων ως κυρίαρχη μεθοδολογία διαχείρισης, με ακόμα πιο εμφατικό τρόπο». Το Μάιο 2021 κατά τη διαβούλευση του «Νέου Σχεδίου Δράσης της Ελλάδας για την Κυκλική Οικονομία – Οδικός Χάρτης», σε δελτίο μας με τίτλο «Η καύση των απορριμμάτων δεν μπορεί να είναι κρίκος της κυκλικής οικονομίας», τονίζαμε ότι η Κυβέρνηση, σ’ ένα νομοσχέδιο για την κυκλική οικονομία, προωθεί την καύση των απορριμμάτων ως δευτερογενές καύσιμο. Και σήμερα, στο όνομα της «κυκλικής οικονομίας» προτείνεται ο σχεδιασμός! «Η ενεργειακή αξιοποίηση ΑΕΠΥ έχει σημαντικό ρόλο, εντός του πλαισίου της κυκλικής οικονομίας. Παρότι τοποθετείται χαμηλότερα στην ευρωπαϊκή πυραμίδα ιεράρχησης των αποβλήτων από την ανακύκλωση, διαδραματίζει, από συνολική άποψη βιωσιμότητας, συμπληρωματικό ρόλο στην κυκλική οικονομία». Η αξιολόγηση των επιπτώσεων του Σχεδίου στο περιβάλλον, καταδεικνύει τις θετικές περιβαλλοντικές επιδράσεις του (όπως η μείωση εκπομπών, η ενεργειακή αποδοτικότητα και η μείωση των αποβλήτων προς διάθεση), όσο και τις προκλήσεις του (όπως οι πιθανές εκπομπές ρύπων και η διαχείριση υπολειμμάτων). Η υιοθέτηση σύγχρονων τεχνολογιών, η υιοθέτηση ολοκληρωμένων συστημάτων διαχείρισης και η ενεργός συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων είναι απαραίτητα προαπαιτούμεναγια την ενίσχυση των ωφελειών σε στρατηγικό επίπεδο. Το διαβάσαμε κι αυτό! Η καύση των απορριμμάτων κάνει καλό στην υγεία μας και στο περιβάλλον!Σύμφωνα με τη ΣΜΠΕ (3.4.3 Εθνικό Θεσμικό Πλαίσιο), θα πρέπει να γίνει επικαιροποίηση των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωσή τους με το ΕΣΔΑ 2020-2030. Ωστόσο, διευκρινίζεται ότι η ανάγκη επικαιροποίησης των ΠΕΣΔΑ δεν συνεπάγεται την καθυστέρηση/αναβολή της υλοποίησης των έργων, που έχουν ήδη δρομολογηθεί, σύμφωνα με τα ισχύοντα ΠΕΣΔΑ, η υλοποίηση των οποίων συνεχίζεται απρόσκοπτα. Επίσης, αναφέρεται ότι ο τελικός αποκλεισμός ή η χωροθέτηση μιας θέσης ενός έργου ή η εγκατάσταση διαχείρισης αποβλήτων γίνεται κατά τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης, λαμβάνοντας υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά του κάθε επί μέρους έργου και μετά τη γνωμοδότηση των αρμοδίων φορέων και υπηρεσιών.
Σύμφωνα με την ΑΜΑΚ: «η καύση απορριμμάτων και γενικά απορριμματογενών καυσίμων αποτελεί μία από τις τακτικές που έχουν αποδειχθεί επικίνδυνες για τη δημόσια υγεία και οχληρές για το περιβάλλον. Δυστυχώς, τα βήματα που έχουν γίνει για την υλοποίηση του ΠΕΣΔΑ Κρήτης είναι ανεπαρκή, με τεράστιες ευθύνες της Κυβέρνησης, αλλά και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η μη υλοποίηση των σχεδιασμών για την ουσιαστική κυκλική οικονομία, σε συνδυασμό με την ενεργειακή πολιτική και νομοθεσία, οδηγούν σε ολέθρια αποτελέσματα για την ανθρώπινη ζωή και το περιβάλλον.Θα επιτρέψουμε να συμβαίνει σε όλη τη χώρα και μάλιστα στο όνομα της προστασίας του περιβάλλοντος; Όλοι μας οφείλουμε, υπερασπιζόμενοι το περιβάλλον και τον άνθρωπο, να διεκδικήσουμε για την Κρήτη ένα Περιφερειακό Σχεδιασμό των Απορριμμάτων που: να στηρίζεται στην ενεργή συμμετοχή των πολιτών. Να βασίζεται στους άξονες (α) της μείωσης των στερεών αποβλήτων, (β) της διαλογής στην πηγή, (γ) της εκτροπής του βιοαποικοδομήσιμου κλάσματος των στερεών αποβλήτων και (δ) της ανακύκλωσης.Να δίνει προτεραιότητα σε αποκεντρωμένες δράσεις μικρής κλίμακας. Να θεσπίζει μέτρα για τη διαλογή του οργανικού βιοαποικοδομήσιμου υλικού στην πηγή για την αποφυγή της ταφής μεγάλων ποσοτήτων στερεών αποβλήτων. Προτείνουμε να ξεκινήσει ένα τέτοιο πρόγραμμα στους χώρους μαζικής εστίασης. Να θεσμοθετεί κίνητρα για την ενίσχυση της οικιακής κομποστοποίησης. Να αναβαθμίζει και να ενισχύει τα προγράμματα ανακύκλωσης και να δημιουργεί δίκτυα Πράσινων Σημείων. Προτείνουμε στοχευμένες δράσεις σε συγκεκριμένους χώρους, όπως για παράδειγμα είναι τα σχολεία, τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και τα Ερευνητικά Κέντρα της Κρήτης, καθώς και τα μεγάλα συγκροτήματα δημόσιων υπηρεσιών. Να προϋποθέτει τον σχεδιασμό και τη δημοπράτηση των απαραίτητων μονάδων επεξεργασίας, κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να υποδέχονται σταδιακά σαφώς μειωμένες ποσότητες στερεών απορριμμάτων. Να μην υπάρχει σε καμία περίπτωση δέσμευση για τη διαιώνιση των ποσοτήτων στερεών απορριμμάτων, που καταλήγουν σε αυτές, αλλά σαφής πολιτική για τη μείωσή τους. Να αποκλείει σαφώς τις πανάκριβες τεχνολογίες καύσης, οι οποίες καθιστούν τον πολίτη απλό καταναλωτή-παρατηρητή που τροφοδοτεί συνεχώς τους αποτεφρωτήρες με σύμμεικτα απορρίμματα».