Οι επαγγελματίες του κλάδου αποδίδουν τις ανατιμήσεις στο αυξημένο κόστος πρώτων υλών ,καθώς και στα υψηλά λειτουργικά έξοδα (ρεύμα, ενοίκια, μισθοί).
Για τους ντόπιους, το υψηλό κόστος της εστίασης σημαίνει περιορισμό των κοινωνικών τους δραστηριοτήτων.
Το να βγουν για φαγητό με την οικογένεια ή τους φίλους δεν είναι πλέον μια συχνή συνήθεια, αλλά μια σπάνια και προσεκτικά σχεδιασμένη έξοδος.
Πολλοί επιλέγουν να μαγειρεύουν στο σπίτι για την παρέα τους, ενώ σε άνθιση εξακολουθεί να βρίσκεται το delivery ,που θεωρείται πιο οικονομική επιλογή από ένα εστιατόριο.
Ακόμα και για τους τουρίστες, οι οποίοι συνήθως έχουν μεγαλύτερη οικονομική δυνατότητα, οι υψηλές τιμές λειτουργούν αποτρεπτικά.
Ενώ ένας επισκέπτης θέλει να δοκιμάσει την τοπική κουζίνα και να ζήσει την εμπειρία, το υπερβολικό κόστος τον οδηγεί σε πιο οικονομικές λύσεις, όπως τα σουπερμάρκετ, το φαγητό στο κατάλυμα, ή το γρήγορο φαγητό στο δρόμο.
Σε βάθος χρόνου, αυτό μπορεί να πλήξει τη φήμη ενός προορισμού ως οικονομικά προσιτού, μειώνοντας την ανταγωνιστικότητά του σε σχέση με άλλες χώρες.
Οι καταστηματάρχες λένε ότι στις ταβέρνες και στα εστιατόρια υπάρχει κόσμος, κυρίως τουρίστες, οι οποίες όμως κάνουν πολύ περιορισμένες καταναλώσεις ,ενώ οι ντόπιοι είναι πελάτες προς εξαφάνιση.
Και είναι αναμενόμενο, όταν μια 4μελής οικογένεια πρέπει να ξοδέψει για φαγητό τουλάχιστον 100 ευρώ σε μια μόνο έξοδο.
Κερδισμένα ,είναι τα σούπερ μάρκετ που αυξάνουν κατακόρυφα τις πωλήσεις τους σε είδη διατροφής ,ποτών και αναψυκτικών .
Στους «κερδισμένους» του πρώτου εξαμήνου σε ό,τι αφορά τις γεωγραφικές περιοχές της χώρας συγκαταλέγονται τα νησιά του Αιγαίου και η Κρήτη καθώς εμφανίζουν τον υψηλότερο, σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα, ρυθμό ανάπτυξης. Συγκεκριμένα τα καταστήματα στα νησιά του Αιγαίου «τρέχουν» με 9,5% και η Κρήτη με 8,1% σε ό,τι αφορά στην αξία των πωλήσεων.
Οι παράγοντες που καθορίζουν την τιμή
Τοποθεσία: Μια ταβέρνα σε ένα απομακρυσμένο χωριό ή σε μια λιγότερο τουριστική περιοχή θα έχει σημαντικά χαμηλότερες τιμές από ένα εστιατόριο στην Παλιά Πόλη των Χανίων ή στο κέντρο του Ηρακλείου.
Είδος Καταστήματος: Οι παραδοσιακές ταβέρνες είναι συνήθως πιο οικονομικές. Αντίθετα, τα εστιατόρια με έμφαση στο fine dining ή στα φρέσκα θαλασσινά έχουν υψηλότερες τιμές.
Επιλογές Φαγητού: Το κόστος επηρεάζεται άμεσα από το αν θα επιλέξετε κρεατικά, ψάρια ή παραδοσιακά πιάτα. Το φρέσκο ψάρι, ειδικά όταν υπολογίζεται με το κιλό, μπορεί να εκτοξεύσει το λογαριασμό.
Ποτά: Η επιλογή ανάμεσα σε κρασί χύμα, εμφιαλωμένο κρασί, μπύρες ή ρακί/τσίπουρο παίζει καθοριστικό ρόλο στο τελικό κόστος.
Τρία ρεαλιστικά σενάρια
Ας υποθέσουμε ότι μια παρέα 4 ατόμων θέλει να απολαύσει ένα πλήρες γεύμα, το οποίο περιλαμβάνει ορεκτικά, κυρίως πιάτα και ποτά.
Σενάριο 1
Αυτό το σενάριο αφορά μια αυθεντική κρητική εμπειρία σε μια παραδοσιακή ταβέρνα, μακριά από τις πιο τουριστικές περιοχές. Η παρέα θα επιλέξει να μοιραστεί πολλά ορεκτικά και μεζέδες.
Ορεκτικά (3-4 πιάτα): Μια χωριάτικη σαλάτα, ντάκος ή τυροκαυτερή, κολοκυθάκια τηγανητά, και πατάτες τηγανητές.
Κυρίως Πιάτα (2-3 πιάτα): Ένα πιάτο με κρεατικά της ώρας (π.χ. παϊδάκια αρνίσια ή χοιρινές μπριζόλες) και ίσως ένα παραδοσιακό μαγειρευτό (π.χ. τσιγαριαστό).
Ποτά: Ένα λίτρο κρασί χύμα (λευκό ή κόκκινο) και ίσως μια μπύρα.
Κέρασμα: Στις περισσότερες κρητικές ταβέρνες προσφέρεται δωρεάν επιδόρπιο (φρούτα, γιαούρτι με μέλι, γλυκό του κουταλιού) και φυσικά τσικουδιά στο τέλος του γεύματος.
Εκτιμώμενο Κόστος: €80 – €110
Σενάριο 2
Πρόκειται για το πιο συνηθισμένο σενάριο, είτε σε μια ταβέρνα μεσαίας κατηγορίας είτε σε ένα καλό εστιατόριο σε τουριστική περιοχή.
Ορεκτικά (3 πιάτα): Μια χωριάτικη σαλάτα, ένα ορεκτικό με τυρί (π.χ. σαγανάκι), και ένα ακόμα της επιλογής της παρέας.
Κυρίως Πιάτα (4 πιάτα): Κάθε άτομο παραγγέλνει το δικό του πιάτο. Πιθανές επιλογές είναι σουβλάκι, μπιφτέκια, χοιρινή μπριζόλα, ή ένα παραδοσιακό πιάτο όπως το κρητικό μπουρέκι.
Ποτά: Ένα λίτρο κρασί χύμα ή δύο εμφιαλωμένες μπύρες και ένα αναψυκτικό.
Κέρασμα: Το παραδοσιακό κέρασμα με γλυκό και ρακί.
Εκτιμώμενο Κόστος: €120 – €150
Σενάριο 3
Αυτό το σενάριο αφορά ένα γεύμα σε ένα πιο εκλεπτυσμένο εστιατόριο ή σε μια ψαροταβέρνα, όπου η ποιότητα και η ποικιλία είναι η προτεραιότητα.
Ορεκτικά (4-5 πιάτα): Πιο ιδιαίτερες επιλογές, όπως καπνιστά κρητικά κρέατα, ντάκος με ξινομυζήθρα, και σπιτικές αλοιφές.
Κυρίως Πιάτα (4 πιάτα): Πιάτα με πιο ακριβές πρώτες ύλες. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει φρέσκο ψάρι ψητό (με το κιλό), σπεσιαλιτέ με θαλασσινά (π.χ. χταπόδι), ή εκλεκτά κρεατικά (π.χ. rib-eye).
Ποτά: Ένα εμφιαλωμένο κρασί από κάποιο κρητικό οινοποιείο ή μπουκάλια με μπύρα.
Επιδόρπιο: Ενδεχομένως να μην προσφέρεται κέρασμα και η επιλογή του επιδόρπιου να είναι από τον κατάλογο.
Εκτιμώμενο Κόστος: Από €160 και πάνω