Αφιερωμένη στην παράδοση και τη γεύση της Κρήτης η Γιορτή Οφτού στα Ανώγεια (φωτογραφίες)

Με κύριο στόχο να μεταλαμπαδευτεί η αξία της ενότητας των ανθρώπων, η από κοινού λειτουργία τους μέσα στις τοπικές κοινωνίες και η αξία της αλληλεγγύης ως στήριξη των ορεινών τοπικών κοινωνιών, πραγματοποιήθηκε χθες το βράδυ η γιορτή Οφτού 2025, στα Ανώγεια Ρεθύμνου.

Σε έναν τόπο ορεινό, στη πλαγιά του Ψηλορείτη, λίγο πέρα από την αρχαία Ζώμινθο, πάνω από 4.000 Κρητικοί και επισκέπτες του νησιού, φιλοξενήθηκαν από τους Ανωγειανούς και τον Πολιτιστικό Σύλλογο Ανωγείων. Πρόκειται για μία γιορτή θεσμό, που καθιερώθηκε εκπληρώνοντας το στόχο για αντάμωμα των Ανωγειανών και όλων των Κρητικών.

«Μία υπέρτατη αξία που δεν πρέπει να χαθεί, ούτε στα Ανώγεια, μήτε σε καμία ορεινή περιοχή της χώρας» χαρακτήρισε το αντάμωμα, ο δήμαρχος Ανωγείων Σωκράτης Κεφαλογιάννης, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

«Σε αυτούς τους συγκεκριμένους δύσκολους τόπους, με αυτές τις μαζώξεις, καταλαβαίνουμε ότι το χρώμα του ουρανού και της γης είναι τα σημαντικότερα από όλα τα άλλα χρώματα. Τα οποία κάποιοι επιλέγουν να τα τοποθετήσουν έτσι, ώστε να χωρίζουν τους ανθρώπους και να δημιουργούν συνθήκες κάτω από τις οποίες επιλέγουν κάποιοι συνάνθρωποί μας να διαβαίνουν τελικά διαφορετικούς δρόμους ο ένας από τον άλλον. Με αυτή τη γιορτή οι νέοι και οι μεγάλοι σε ηλικία του τόπου μας, κάνουν μία εκπληκτική φιλοξενία στον κόσμο. Τα τοπικά προϊόντα που προσφέρουν, οι τοπικές πατροπαράδοτες πρακτικές ψησίματος, όπως του οφτού κρέατος, μαζί με την παραδοσιακή μας μουσική, συντελούν στην αποτύπωση της αλήθειας που αφορά στη φιλοξενία και τα θετικά αποτελέσματα από την ώρα που οι άνθρωποι ανταμώνουν και συνυπάρχουν» σημείωσε ο κ. Κεφαλογιάννης.

Όπως τόνισε ο δήμαρχος Ανωγείων, «ακόμη και η συμμετοχή του Νίκου και Αντώνη Ξυλούρη, δύο νέων παιδιών και καλλιτεχνών, είναι μία ακόμη απόδειξη ότι η πηγή του πολιτισμού στα Ανώγεια, δεν στερεύει. Είναι πολύ σημαντικό να βλέπουμε τις οικογένειες να ανηφορίζουν τα χιλιόμετρα τα πολλά έξω από τα Ανώγεια, εδώ στον τόπο με την παρουσία του Ξένιου Δία, διότι νιώθουμε πως αυτό που έλεγε ο Χαρίλαος Τρικούπης αλλά και ο Ελευθέριος Βενιζέλος, πως η Ελλάδα προώρισθαι να ζήσει και θα ζήσει, είναι ξεκάθαρο».

Ο αντιπεριφερειάρχης Κρήτης Νίκος Σκουλάς, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ έκανε λόγο για μία εξαιρετική και θαυμάσια διαδικασία, η οποία συντηρεί «όχι μόνο το πνεύμα και την ταυτότητα της φιλοξενίας, αλλά και την εξαιρετική τοπική παράδοση των εδεσμάτων του τόπου. Φιλοξενούμε αυτές τις χιλιάδες κόσμου, αναβιώνουμε και προωθούμε μία παλαιά, απλή και εύγευστη κορυφαία εδεσματική πρόταση, για την οποία πιστεύουμε ότι πρέπει να περάσει και να λάβει τη θέση της στις σύγχρονες ανάγκες. Το οφτό, είναι το πιο εύγευστο έδεσμα του κρηταγενούς κόσμου και για αυτό το λόγο προτείνουμε, εισηγούμαστε να διαδοθεί και να προωθηθεί. Όσοι επαγγελματίες το εισήγαγαν στη διατροφή τους και στο μενού τους, είχαν ευεργετικά αποτελέσματα και η απλότητα παρασκευής του, που είναι η φωτιά, το κρέας και το αλάτι, το κάνει τόσο απλό όσο και σπουδαίο. Είναι αυτό που λέμε δηλαδή, ότι οι μεγάλες αλήθειες λέγονται με απλά λόγια». Ο κ. Σκουλάς τόνισε πως το οφτό πρέπει να ταξιδέψει με την ταυτότητά του, «δεν έχει να χάσει τίποτα, δεν έχει να στερηθεί τίποτα από την αλήθεια του. Αυτό το οποίο μπορεί να το διαφοροποιήσει ώστε να προωθηθεί, είναι η συστηματικότητα στην τυποποίηση, η στεγανότητα, ο επαγγελματισμός και ορθολογισμός. Προτείνουμε δηλαδή αυτό που έτρεφε πριν από χιλιάδες χρόνια τους Κουρήτες, τους Αχαιούς και τους βοσκούς του Ψηλορείτη, να γίνει ένα διεθνές προϊόν με την αναγκαία πιστοποίηση, την αναγκαία προετοιμασία, που δεν θα χάνει τίποτα από το πολιτισμικό αγαθό που είναι σήμερα και μπορεί να γίνει κτήμα της παγκόσμιας κουζίνας και κοινότητας. Και ας μην ξεχνάμε ότι ο όρος οφτό προέρχεται από την λέξη όπτηση, την υψηλή δηλαδή θερμοκρασία της φωτιάς που ψήνει το κρέας. Οπότε και εμείς, σε υψηλή θερμοκρασία πρέπει να κινηθούμε, σοβαρά, συστηματικά και κυρίως χωρίς να χαθεί ο πυρήνας της ποιότητας».

Για έναν χώρο, την Κουραδόβρυση, όπου πραγματοποιήθηκε η γιορτή του Οφτού και το μεγάλο αντάμωμα, όπου έχει ισχυρό αποτύπωμα ο Ξένιος Δίας, έκανε λόγο στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Λουδοβίκος των Ανωγείων. «Ανταμώσαμε και βρεθήκαμε σε έναν χώρο που έχει οριστεί από πολύ παλιά, από πριν 20 χρόνια, ως τόπος του “μαζί”… Με τη γιορτή του Δία, εδώ, κάναμε ένα τραπέζι στον Δία, η προτομή του οποίου υπάρχει στον βράχο, εμφανής και μεγάλη. Είχαμε και την ευτυχή στιγμή, στις κορφές γύρω- γύρω, τέσσερις τυμπανιστές μέσα στο σκοτάδι, να ξεκινάνε με τους ήχους στο τύμπανο, μεταδίδοντας ο πρώτος τυμπανιστής στον δεύτερο, στον τρίτο και στον τέταρτο, ώσπου ο ήχος στεφάνωνε το χώρο και συνόδευε τους 10 χορευτές άντρες που χόρευαν τον πυρρίχιο Ανωγειανό. Τότε ο ηθοποιός Γιάννης Φέρτης απάγγειλε oρφικούς ύμνους. Ο τόπος αυτός είναι ευλογημένος και αυτό που έγινε εδώ, είναι η δόξα της μάζωξης, η βαθιά μνήμη ότι πρέπει να είμαστε μαζί. Γιατί αυτό το μαζί και μόνο το μαζί, μπορεί να κάνει τα πάντα».

Ο Βασίλης Δραμουντάνης, πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Ανωγείων, όπως είπε μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο τόπος παλιά λεγόταν Κουρητόβρυση, που αργότερα μετονομάστηκε σε Κουραδόβρυση. «Ιερός χώρος για τους Ανωγειανούς, μιας και φιλοξενούσε τοn Δία και ο Ξένιος Δίας υποδεχόταν, φιλοξενούσε και προστάτευε τους ορεσίβιους και όσους ξένους έβρισκαν καταφύγιο. Έτσι πιστεύουμε πως το DNA της φιλοξενίας μεταφέρθηκε στους Ανωγειανούς, στους σημερινούς ανθρώπους του Ψηλορείτη και έχουμε πια στο αίμα μας την ανάγκη να προσφέρουμε και να κάνουμε ό,τι καλύτερο για κάθε ξένο και για κάθε άνθρωπο από άλλους τόπους».

Όπως είπαν οι διοργανωτές, φέτος η γιορτή Οφτού ξεπέρασε σε προσέλευση κάθε προσδοκία, με τον κόσμο από το απόγευμα μέχρι και αργά το βράδυ να καταφθάνει περπατώντας για αρκετή ώρα μέχρι το σημείο όπου όλοι είχαν πιαστεί χέρι-χέρι και χόρευαν στους ήχους της κρητικής λύρας. «Αυτό που ζήσαμε ήταν πως ο κόσμος αγκάλιασε, αν και τόσο ψηλά και τόσο μακριά, την προσπάθειά μας και το μήνυμά μας, να ανταμώνουμε δηλαδή και να είμαστε όλοι οι άνθρωποι μαζί, στηρίζοντας την ταυτότητά μας, την παράδοση, την Κρήτη ολάκερη. Σε όλο αυτό, το οφτό κρέας ήταν όντως ο πρωταγωνιστής, μέσω της διαδικασίας του αντικριστού γύρω από τη φωτιά. Εκεί που και ο κόσμος βρέθηκε. Εκεί όπου και οι εκατοντάδες εθελοντές από το χωριό, νέοι αλλά και μεγαλύτεροι, έδειξαν ότι μπορούν να δώσουν απλόχερα τη φιλοξενία και λίγα μέτρα από την αρχαία Ζώμινθο, να στείλουν το μήνυμα ότι συνεχίζουμε από τον Όμηρο μέχρι σήμερα, να χτίζουμε πέτρα-πέτρα, λιθάρι-λιθάρι, στιγμή τη στιγμή, το αύριό μας. Αυτό το μήνυμα του “όλοι μαζί”, το μήνυμα της αλληλεγγύης και της μάζωξης, ευχή μας, εδώ από τα Ανώγεια, να φτάσει σε όλες τις τοπικές κοινωνίες, γιατί το έχουμε ανάγκη, γιατί το έχει η χώρα μας ανάγκη».